Vragen van de leden Van Raan, Teunissen (beiden PvdD), Alkaya (SP), Dassen (Volt) en Thijssen (PvdA) aan de Ministers van Financiën en van Economische Zaken en Klimaat over fossiele subsidies (ingezonden 6 september 2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het rapport «Rechtvaardig afbouwen van fossiele subsidies: Minder CO₂ en meer inkomsten»¹, gepubliceerd door SOMO, OCI en Milieudefensie op 4 september 2023?

Vraag 2

Bent u het eens met het bedrag van 37,5 miljard euro per jaar aan gemiste staatsinkomsten dat in het rapport naar voren is gekomen²? Zo ja, kunt u ruwweg per regeling toelichten hoeveel het is?

Vraag 3

Zijn er regelingen die de overheid aanbiedt en zich kwalificeren als fossiele subsidie (volgens de definitie en methodologie gehanteerd door dit rapport en het kabinet), maar die niet in dit rapport zijn meegenomen? Zo ja, welke zijn dit?

Vraag 4

Wat betekent dit voor de het EMU-saldo?

Vraag 5

Kunt u per regeling de brondata en berekeningen delen waaruit de bedragen volgen voor de fossiele subsidies genoemd in tabel Tabel 10.2.1 van bijlage 10 van de belastingplan 2023³, namelijk: verlaagd tarief glastuinbouw, teruggaaf kerkgebouwen en non-profit, vrijstellingen voor energie-intensieve processen, inputvrijstelling energiebelasting voor elektriciteitsopwekking, inputvrijstelling kolenbelasting voor elektriciteitsopwekking, inputvrijstelling kolenbelasting voor duaal verbruik, degressieve tariefstructuur elektriciteit en degressieve tariefstructuur gas?

Vraag 6

Het rapport benoemt dat sommige regelingen Europees vastgelegd zijn, kunt u per regeling aangeven of dit het geval is, en welke nationale maatregelen een land kan treffen om de gevolgen van deze in stand houden van de regeling te compenseren?

Vraag 7

Kunt u aangeven of in het plan om fossiele subsidies af te bouwen ook nationale maatregelen staan indien een regeling vastligt in Europese wetgeving? Indien dit niet het geval is, kunt u uitleggen waarom dat zo is?

Vraag 8

Bent u het eens met de Wereldbank⁴ die schrijft dat overheden miljarden spenderen aan fossiele subsidies die klimaatverandering erger maken, terwijl het geld dat vrijkomt met het afschaffen juist het probleem kan oplossen? Zo nee, hoe zit het dan?

Vraag 9

Hoe gaat u (ruwweg) de vrijgekomen inkomsten inboeken wanneer u stopt met fossiele subsidies (graag per regeling een ruwe inschatting⁵?

Vraag 10

Kunt u aangeven of er in het plan waar het kabinet mee komt om fossiele subsidies af te bouwen, ook ingegaan wordt in hoe de extra inkomsten eerlijk worden geïnvesteerd om te zorgen dat verduurzaming versneld wordt, de gevolgen voor kwetsbare groepen in de samenleving beperkt kunnen worden, en er meer geld gaat naar klimaatfinanciering voor arme landen?

Vraag 11

Bent u het eens met de Europese Centrale Bank⁶ die schrijft dat fossiele subsidies een perverse prijsverstoring zijn, en daarmee de prikkel om af te stappen van fossiele brandstoffen tegenzit? Kunt u daarbij aangeven in welke sectoren duurzame bedrijven (die wel deze overstap hebben gemaakt naar een groene alternatief) nu door deze subsidies een prijsverschil ervaren die er niet zou zijn geweest zonder deze subsidies?

Vraag 12

Kunt u per sector reflecteren op wat er gebeurt met de (internationale) concurrentiepositie als bedrijven in deze sector, mede door het in standhouden van deze fossiele subsidies, het (financieel) niet voor elkaar krijgen om af te stappen van fossiele brandstoffen?

Vraag 13

Kunt u uitleggen hoe doorgaan in het huidige tempo met fossiele subsidies de lange termijn stabiliteit van de begroting niet in gevaar brengt, gegeven de klimaat- en biodiversiteitscrisis?

Vraag 14

Op welke manier voldoet het verstrekken van fossiele subsidies nog aan artikel 3.1 van de comptabiliteitswet, gegeven het feit dat de bredewelvaartafwegingen tegenwoordig ook mee dienen te worden genomen.

Vraag 15

Kunt u de vragen per stuk beantwoorden?

---

1 SOMO, 4 september 2023 (somo.nl/nl/fossiele-subsidies).

2 Mondelinge Vragenuur, 5 september 2023.

3 Rijksoverheid, 20 september 2022, Bijlagen Miljoenennota 2023, 10 Toelichting op de fiscale regelingen, (https://www.rijksfinancien.nl/miljoenennota/2023/bijlage/1485659).

4 Wereldbank, april 2023, «Detox Development: Repurposing Environmentally Harmful Subsidies» (https://openknowledge.worldbank.org/server/api/core/bitstreams/61d04aca-1b95-4c06-8199-3c4a423cb7fe/content).

5 Europese Rekenkamer, Analyse 01, Energiebelasting, koolstofbeprijzing en energiesubsidies, januari 2022 (https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/RW22_01/RW_Energy_taxation_NL.pdf).

6 Europese Centrale Bank, juni 2023, «The climate change challenge and fiscal instruments and policies in the EU» (https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpops/ecb.op315~c279c7c290.en.pdf).