Vragen van het lid Heinen (VVD) aan de Minister van Financiën over het ECB-persbericht
«The Transmission Protection Instrument» (ingezonden 22 juli 2022).
Vraag 1
Bent u bekend met het persbericht van de Europese Centrale Bank (ECB) «The Transmission
Protection Instrument» op 21 juli 2022?1
Vraag 2
Hoe beoordeelt u het nieuwe Transmission Protection Instrument (TPI), mede in het
licht van de kritiek van het kabinet op de eerder gepresenteerde plannen door Christine
Lagarde in de Eurogroep?2
Vraag 3
Is er nadien contact geweest tussen lidstaten onderling en tussen lidstaten en de
ECB over de wenselijkheid en vormgeving van het TPI? Zo ja, welke afspraken zijn hierbij
gemaakt?
Vraag 4
Hoe heeft het kabinet uitvoering gegeven aan de motie van het lid Heinen waarin het
kabinet wordt verzocht met gelijkgezinde landen kenbaar te maken dat op geen enkele
wijze het verdragsrechtelijke mandaat door de ECB geschonden mag worden en gezond
begrotingsbeleid voorop moet blijven staan? Met welke eurolanden heeft het kabinet
hierin samen opgetrokken?3
Vraag 5
Bent u het ermee eens dat de ECB met het OMT-programma (Outright Monetary Transactions),
dat samen met het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) onder strikte (aanvullende)
voorwaarde van hervormingen ingezet kan worden, al over een crisisinstrument beschikt
en er dus geen noodzaak is voor een nieuw TPI?
Vraag 6
Bent u het ermee eens dat er met het TPI minder strenge voorwaarden zijn verbonden
aan de opkoop van schuldpapier dan met OMT/ESM-programma’s het geval zou zijn? Acht
u dit wenselijk in het licht van de onderliggende structurele problemen in de eurozone?
Vraag 7
Wat voegen de voorwaarden van TPI volgens u toe aan de bestaande (juridisch vastgelegde)
voorwaarden voor begrotingsdiscipline en structurele hervormingen? Deelt u de mening
dat het aan overheden is om deze voorwaarden af te dwingen, niet aan de ECB?
Vraag 8
Bent u van mening dat door te schuilen achter bestaande voorwaarden die door de Europese
Commissie worden beoordeeld, de ECB afhankelijker wordt van de Europese Commissie
voor de inzet van beleidsinstrumenten, wat de onafhankelijkheid van de ECB uiteindelijk
schaadt?
Vraag 9
Klopt het dat de eerste en meest relevante TPI-voorwaarde («not being subject to an excessive deficit procedure») nauwelijks relevant is gezien het eerdere besluit van de Europese Commissie en de
Raad om de algemene ontsnappingsclausule breed toe te passen waarmee lidstaten kunnen
afwijken van het Stabiliteits- en Groeipact en om lidstaten juist niet in een buitensporigtekortprocedure
te plaatsen?
Vraag 10
Klopt het dat wanneer de criteria van het Stabiliteits- en Groeipact strikt worden
toegepast, en zonder toepassing van de algemene ontsnappingsclausule, een land als
Italië momenteel wel in een buitensporigtekortprocedure geplaatst zou moeten worden
en derhalve het TPI niet ingezet kan worden om Italiaans schuldpapier op te kopen?
Vraag 11
Bent u het ermee eens dat naar aanleiding van oplopende spreads tussen eurolanden,
niet de ECB in spoedzitting bijeen had moeten komen om een TPI uit te werken, maar
de Ministers van Financiën om nieuwe afspraken te maken over aanvullende hervormings-
en stabiliteitsprogramma’s om zo het vertrouwen in nationaal schuldpapier te versterken?
Vraag 12
Bent u bereid het voortouw te nemen voor striktere afspraken over begrotingsdiscipline
en structurele hervormingen ten aanzien van eurolanden met uitzonderlijk hoge schuldniveaus?
Vraag 13
Deelt u de uitspraken van uw Franse collega Bruno Le Maire begin juli dat er inmiddels
sprake is van een «nieuw economisch model» in de eurozone waarbij bestaande afspraken
omtrent schuld achterhaald zijn en (schuld)verschillen tussen Noord en Zuid volgens
de Franse regering «niet langer relevant zijn»? Hoe duidt u deze uitspraken in relatie
tot het nieuwe TPI van de ECB en de druk vanuit enkele lidstaten om het Stabiliteits-
en Groeipact (SGP) buiten werking te stellen dan wel te versoepelen (en daarmee de
buitensporigtekortprocedure)?4
Vraag 14
Bent u van mening dat wanneer begrotingsdiscipline in de eurozone als gevolg van ECB-beleid
vermindert, dit dan via nationale lidstaten meer afgedwongen moet worden, bijvoorbeeld
door middel van aanscherping van het Stabiliteits- en Groeipact, in het belang van
een stabiel en economisch sterk Europa?