Vragen van het lid Jasper van Dijk (SP) aan de Minister van Buitenlandse Handel en
Ontwikkelingssamenwerking over een onderzoek dat uitwijst de bedrijvenlobby het Europese
IMVO voorstel heeft beïnvloed (ingezonden 1 juli 2022).
Vraag 1
Heeft u het rapport «Inside Job» van Europese lobbywaakhond Corporate Europe Observatory
(CEO) gelezen?1
Vraag 2
Kunt u een reflectie geven op de rol, taken en doelen van de Regulatory Scrutiny Board
(RSB), die volgens dit onderzoek een essentiële rol heeft gespeeld in het afzwakken
van regels omtrent het Europese beleid voor Internationaal Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen (IMVO)?
Vraag 3
Welke partijen en belangen vertegenwoordigt het RSB volgens u in de Europese Unie?
Vraag 4
Wat vindt u van de constatering van CEO dat de Europese Commissie onder andere heeft
aangegeven dat het sterk verkleinen van de reikwijdte een direct gevolg was van de
negatieve opinies van de RSB?
Vraag 5
Wat vindt u van de constatering van CEO dat de RSB ook grote invloed heeft gehad op
onderdelen van het voorstel van de Europese Commissie, waaronder de gevestigde zakenrelaties
en grote ruimte voor vrijwillige initiatieven, audits en contractclausules, wat heeft
geresulteerd in zwakkere artikelen over aansprakelijkheid, plichten voor bestuurders
en Klimaat dan oorspronkelijk gepland?
Vraag 6
Bent u bekend met het verzoek van het Deense Ministerie van Economische Zaken aan
bedrijvenorganisatie Danish Industry in maart 2021 om via zusterorganisatie VNO-NCW
Nederlandse ministeries te belobbyen om steun van het Nederlandse kabinet te vergaren
voor het Deense non-paper over het Sustainable Corporate Governance-initiatief van
de Europese Commissie?2 Hoe beoordeelt u dit verzoek van het Deense ministerie? Hoe hebben Nederlandse ministeries
hierop gereageerd?
Vraag 7
Is het Ministerie van Buitenlandse Zaken betrokken of aanwezig geweest bij een bijeenkomst
over het voorstel van de Europese Commissie die bedrijvenorganisaties, waaronder Danish
Industry en VNO-NCW, hebben georganiseerd voor ambtenaren van EU-lidstaten in maart
2021? Zo ja, hoe?
Vraag 8
Hoe beoordeelt u de constatering van CEO dat het bedrijfsleven de RSB succesvol heeft
belobbyd? Is de RSB volgens u in deze situatie nog goed in staat geweest om de verschillende
belangen bij de totstandkoming van IMVO-wetgeving goed te wegen?
Vraag 9
Wilt u zich ervoor inzetten om openbaarheid te verkrijgen over de gesprekken en andere
uitwisseling tussen de RSB en lobbyorganisaties van het bedrijfsleven?
Vraag 10
Kunt u in dat licht toelichten waarom het Adviescollege Toetsing en Regeldruk (ATR)
voor de derde keer om advies wordt gevraagd over IMVO-wetgeving, na de eerdere adviezen
over hetzelfde onderwerp in 2020 en 2021?3
Vraag 11
Hoe kan het ATR volgens u een afgewogen advies geven over de wenselijkheid van IMVO-wetgeving,
als het college in zijn eigen woorden de regering en Staten-Generaal per definitie
«adviseert [...] om de regeldruk voor bedrijven, burgers, en beroepsbeoefenaren in
de zorg, onderwijs, veiligheid en sociale zekerheid, zo laag mogelijk te maken»
?4 Heeft het kabinet niet juist besloten tot de invoering van IMVO-wetgeving, omdat
juist door het ontbreken van bindende regeldruk de naleving van de OESO-richtlijnen
door bedrijven ver onder de maat is?
Vraag 12
Hoe kan het ATR gezien de partijpolitieke kleur van de collegeleden een afgewogen,
objectief en gebalanceerd advies geven over IMVO-wetgeving?
Vraag 13
Deelt u de mening dat het ook verstandig zou zijn dat betreffende Nederlandse IMVO-wetgeving
er een organisatie moet zijn die die het kabinet adviseert of wetgeving effectief
is om misstanden tegen te gaan, de toegang tot recht voor slachtoffers verbetert en
in lijn is met de richtlijnen voor multinationale ondernemingen van de Organisatie
voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)?
Vraag 14
Bent u bereid de komende maanden in de discussies over de Europese IMVO-richtlijn
de Europese Commissie te wijzen op de niet objectieve rol van het RSB in de uiteindelijke
invulling van de richtlijn?
X Noot
1Inside job | Corporate Europe Observatory
X Noot
2Corporate Europe Observatory, Inside Job, p. 14.