Vragen van het lid Ouwehand (PvdD) aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over de zoönotische dreiging van het vogelgriepvirus (ingezonden 22 maart 2022).

Vraag 1

Herinnert u zich dat u in het commissiedebat Zoönosen en dierziekten stelde dat het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport volgens de zoönosestructuur het voortouw neemt zodra er aanwijzingen zijn dat een dierziekte ook ziekte bij mensen kan veroorzaken?¹

Vraag 2

Heeft u gelezen dat ook uw voorganger stelde dat de zoönosestructuur in werking treedt en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport leidend wordt, zodra er enige indicatie is dat de circulerende virussen zoönotische eigenschappen hebben?²

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat al jaren bekend is dat bepaalde typen vogelgriepvirus, onder andere die van de subclade 2.4.4b, ook bij mensen ziekte kunnen veroorzaken en in veel gevallen ook tot sterfte leiden?³ ^en ⁴

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat in het Verenigd Koninkrijk in januari jongstleden een man besmet raakte met exact hetzelfde subtype vogelgriepvirus als nu in Nederland rondgaat, namelijk H5N1, subclade 2.3.4b? Bent u op de hoogte van het feit dat in Rusland zeven mensen besmet zijn geraakt met het vogelgriepvirus dat weliswaar van het subtype H5N8 was, maar met dezelfde subclade 2.3.4b als het vogelgriepvirus dat nu in Nederland rondgaat?⁵ ^en ⁶

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat er in 2021 28 menselijke infecties met vogelgriepvirus van het subtype H5N6 uit China gemeld zijn met 31% sterfte, en dat sommige daarvan behoorden tot subclade 2.3.4.4b, en een HA-gen bezaten dat nauw verwant was aan het vogelgriepvirus dat in Europa en dus ook in Nederland circuleert?⁷

Vraag 6

Bent u op de hoogte van de waarschuwing die enkele maanden geleden is afgegeven door wetenschappers verbonden aan onder andere European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) en European Food Safety Authority (EFSA), waarin zij constateerden dat een aantal signalen wijst op een verhoogd zoönotisch risico van het vogelgriepvirus dat op dit moment ook in Nederland circuleert?⁸

Vraag 7

Erkent u dat het vogelgriepvirus dat momenteel in Europa en ook in Nederland rondgaat dus wel degelijk zoönotische eigenschappen heeft en ziekte bij mensen kan veroorzaken? Zo nee, kunt u dit toelichten?

Vraag 8

Kunt u bevestigen dat op dit moment de zoönosestructuur nog niet in werking is getreden? Zo ja, hoe kan dat, gezien het bovenstaande? Wat is hiervoor de reden? Zo nee, wanneer is deze in werking getreden?

Vraag 9

Kunt u bevestigen dat in de afgelopen vijf maanden alleen al in Nederland bij zes van de negen aangetroffen zoogdieren die zijn gestorven aan vogelgriep (vier vossen, een bunzing en een otter) een mutatie van het virus is gezien, waarmee het zich aanpast aan de lagere lichaamstemperatuur van zoogdieren?

Vraag 10

Erkent u dat het niet klopt dat er slechts één keer een mutatie zou zijn gezien bij één dier, zoals u leek te suggereren tijdens het commissiedebat Zoönosen en dierziekten van 24 februari jl.?

Vraag 11

Kunt u bevestigen dat bij eerdere H5N1-uitbraken in Egypte en in Azië al twee mutaties zijn gezien van de vijf bekende mutaties waarmee het vogelgriepvirus van mens op mens overdraagbaar kan worden?⁹ ^en ¹⁰

Vraag 12

Kunt u de Kamer informeren over de bevindingen van het Deskundigenberaad-Zoönosen, dat in maart is georganiseerd om de zoönotische risico’s van het vogelgriepvirus te bespreken?

Vraag 13

Wie zijn de deelnemers aan het Deskundigenberaad-Zoönosen vogelgriep? Hoeveel deelnemers werken voornamelijk in het domein van de diergeneeskunde of veehouderij en hoeveel deelnemers werken voornamelijk in het domein van de humane geneeskunde of volksgezondheid?

Vraag 14

Kunt u deze vragen ieder afzonderlijk beantwoorden?

---

1 Commissiedebat Zoönosen en dierziekten, 24 maart 2022.

2 Aanhangsel van de Handelingen II, vergaderjaar 2020–2021, nr. 978.

3 WHO, 13 november 2018 «Influenza (Avian and other zoonotic)» (https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/influenza-(avian-and-other-zoonotic)).

4 WHO, 2 maart 2022, «Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)» (https://www.who.int/docs/default-source/wpro---documents/emergency/surveillance/avian-influenza/ai-20220204805e8ba915ef4c16920ae7f3d2a1bdae.pdf?sfvrsn=30d65594_203).

5 Gov.uk, 6 januari 2022, «Human case of avian flu detected in UK» (https://www.gov.uk/government/news/human-case-of-avian-flu-detected-in-uk).

6 Clin Microbiol Infect. 2022 28:149–151, 28 februari 2022, «Avian influenza, a new threat to public health in Europe?».

7 EFSA, 23 december 2021, «Avian influenza overview September – December 2021» (https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/7108).

8 Clin Microbiol Infect. 2022 28:149–151, 28 februari 2022, «Avian influenza, a new threat to public health in Europe?».

9 PLOS Pathogens, 15 november 2012, «Egyptian H5N1 Influenza Viruses–Cause for Concern?».

10 Science, 22 juni 2012, «The potential for respiratory droplet-transmissible A/H5N1 influenza virus to evolve in a mammalian host».