Vragen van de leden Ronnes, Agnes Mulder en Omtzigt (allen CDA) aan de Ministers van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, van Financiën en van Economische Zaken
en Klimaat over de opvatting van het financieel stabiliteitscomite over het klimaatakkoord
en over de niet gepubliceerde achtergronddocumenten van het klimaatakkoord (ingezonden
30 april 2019).
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van de notulen van het financieel stabiliteitscomité (FSC) van
5 maart 2019 waarin staat: «Daarnaast is van belang dat hypothecaire leennormen in
elk geval niet worden verruimd. In dit kader vraagt het FSC aandacht voor de gevolgen
voor de financiële stabiliteit van nieuwe financieringsmogelijkheden ten behoeve van
de verduurzaming van woningen. Financiering van verduurzaming dient consistent te
zijn met de geldende hypothecaire leennormen en dient gepaard te gaan met voldoende
waarborgen ten aanzien van de gerealiseerde energiebesparing. Ook kan, naast de bestaande
mogelijkheid om extra te lenen voor zeer energiezuinige woningen, aanpassing van de
leennormen worden overwogen voor woningen die juist erg onzuinig zijn»?1
Vraag 2
In hoeverre is het waar dat ook de Ministeries van BZK en Financien vertegenwoordigd
waren in het FSC dat dit opschreef?
Vraag 3
Welke dialoog is hierbij gaande over dit standpunt en is er overeenstemming met het
FSC over de betreffende maatregelen in het ontwerpklimaatakkoord? Zo nee, welke gevolgen
heeft dat dan?
Vraag 4
Heeft u kennisgenomen van de zinssnede in de doorrekening van het klimaatakkoord:
«Het is onzeker of iedereen kan financieren met een looptijd van 30 jaar. Gezien
de bezwaren van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM)
is het onzeker of de Gebouw Gebonden Financiering (GGF) er in de voorgestelde vorm
komt.» (blz. 76 van de doorrekening van het ontwerp klimaatakkoord van het Planbureau
voor de Leefomgeving (PBL)) en hoe leest u deze uitspraak?
Vraag 5
Kunt u aangeven welke brieven, mails en andere signalen van de DNB en de AFM over
de gebouwgebonden financiering (GGF) geschreven/afgegeven zijn en kunt u die aan de
Kamer doen toekomen?
Vraag 6
Kunt u aangeven op welke wijze financieringsnormen gehanteerd worden bij de pilotprojecten
om individuele verduurzamingsmaatregelen via baatbelasting (gemeente Bergen en Dalfsen)
verantwoord te financieren?
Vraag 7
Kunt u aangeven op welke wijze het financieel toezicht plaatsvindt op deze pilots
(o.a. hoe wordt voldaan aan de zorgplicht zoals banken die ook kennen)?
Vraag 8
Kunt u een indicatie geven hoeveel kosten gemaakt dienen te worden om de hele Nederlandse
woningvoorraad aardgasvrij te maken? Hoeveel GGF zou hiervoor nodig zijn? En hoeveel
subsidie is daarvoor nodig? Kunt u hierbij 95% betrouwbaarheidsintervallen geven?
Vraag 9
Heeft u gezien dat prof. Kramer in zijn review, die hij op verzoek van het PBL over
de doorrekening van het ontwerpklimaatakkoord schreef, opmerkt: «Ik denk dat het
PBL er goed aan doet om de achtergronddocumenten te publiceren. We hebben de stukken
voor Gebouwde Omgeving, Landbouw en Industrie gezien, maar niet die van Mobiliteit
en Elektriciteit. Het karakter van het Industrie-document was schetsmatig van opzet.»?
Vraag 10
Waarom hebben de reviewers de achtergronddocumenten (lees: de berekeningen) van mobiliteit
en elektriciteit niet gekregen?
Vraag 11
Hoe konden de reviewers een review doen zonder deze achtergronddocumenten, waardoor
zij geen enkel inzicht hadden in de berekeningen?
Vraag 12
Bent u bereid om het PBL te vragen twee experts te vragen om alsnog een review te
doen van het hoofdstuk mobiliteit nadat zij kennis hebben kunnen nemen van alle achtergronddocumenten?
Vraag 13
Waarom heeft het planbureau de opmerking dat zij simpelweg de stukken niet ter beschikking
stelde, niet in de samenvatting van de commentaren opgenomen?
Vraag 14
Kunt u de suggestie van prof. Kramer uitvoeren, namelijk openbaarmaking van de achtergronddocumenten
op de website van het PBL of door verzending van deze documenten naar de Kamer?
Vraag 15
Heeft het PBL de regering wel alle achtergronddocumenten ter beschikking gesteld?
Zijn er achtergronddocumenten die de regering niet ter beschikking heeft?
Vraag 16
Kunt u deze vragen een voor een en binnen 10 dagen beantwoorden?