Vragen van het lid Arissen (PvdD) aan de Minister van Defensie over vluchtende dieren
door heliherrie (ingezonden 15 februari 2018).
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht in de Gelderlander «Koeien vluchten en geven minder
melk door heliherrie» en de videobeelden die daarbij te zien zijn?1
Vraag 2
Bent u van mening dat er voldoende voorzorgsmaatregelen zijn genomen om boeren en
omwonenden tijdig en juist te informeren over de mate van de geluidsoverlast en mogelijke
impact? Zo ja, hoe heeft de communicatie hierover plaatsgevonden? Zo nee, waarom niet
en wat zijn hier verbeterpunten?
Vraag 3
Gezien in de beschikking van uw ministerie (MLA/005/2018, 30 januari 2018) staat dat
aaneengesloten bebouwing, ziekenhuizen, sanatoria en dergelijke worden vermeden, vallen
onder «en dergelijke» ook stallen, omheind gebied waar dieren zich in bevinden en
natuurgebieden? Zo nee, waarom niet?
Vraag 4
Wat is de afweging geweest om deze oefening boven dit gebied te houden en zijn er
andere gebieden onderzocht om deze oefening te houden? Zo ja, wat is de reden dat
deze andere gebieden het uiteindelijk niet zijn geworden?
Vraag 5
Wordt het geluid van een Apache helikopter, net als het geluid andere vliegtuigen
zoals de F-16, «geëxporteerd» naar het buitenland? Zo ja, waarom is er in dit geval
voor Nederlands grondgebied boven land gekozen? Waarom worden niet alle laagvlieg
oefeningen van Apaches in het buitenland gehouden?
Vraag 6
Hoe is het mogelijk dat de vliegoefeningen al begonnen zijn in de periode dat het
nog mogelijk was om bezwaar te maken tegen deze beschikking? Wanneer was bij Defensie
bekend dat de vliegoefeningen in februari 2018 gepland zouden worden en waarom is
de beschikking over de vlieghoogte in het oefengebied niet eerder gepubliceerd?
Vraag 7
Hoeveel bezwaren van belanghebbenden zijn er tegen de beschikking ingediend en wat
was de aard van deze bezwaren?
Vraag 8
Hoeveel klachten zijn er binnengekomen naar aanleiding van deze oefeningen en is dit
vergelijkbaar met andere (vlieg-)oefeningen van Defensie boven bewoond gebied? Hoeveel
klachten daarvan gingen over gestreste, op hol geslagen of anderszins geschrokken
dieren?
Vraag 9
Bent u bekend met wetenschappelijke onderzoeken naar de invloed van geluid op dieren,
waaruit blijkt dat dieren over het algemeen gevoeliger zijn voor verstoring door geluid
dan mensen, dat een relatief kortdurende en onvoorspelbare geluidsbron bij veel diersoorten
werkt als een alarmsignaal die een vecht-of-vlucht reactie oproept en zich uit in
een fysiologische stressreactie met allerlei negatieve gevolgen voor het dierenwelzijn?2 Zo nee, wilt u kennisnemen van dergelijke onderzoeken voor besluitvorming over toekomstige
oefeningen? Zo ja, in hoeverre is deze kennis meegewogen in de besluitvorming over
deze oefeningen?
Vraag 10
Wat is het aantal «Ke» (kosteneenheden) en/of dB(A) dat laagvliegende en/of stil hangende
Apaches veroorzaken?
Vraag 11
Het aantal «Ke» (kosteneenheden) en/of dB(A) is bedoeld om geluidsoverlast te meten
voor de mens. Is er ooit onderzoek gedaan naar het effect van geluidshinder veroorzaakt
door (Defensie-)vliegtuigen of helikopters bij dieren met dezelfde «Ke» en/of dB(A)
metingen, aangezien dieren gevoeliger zijn voor geluid dan mensen? Zo nee, bent u
met de Partij voor de Dieren van mening dat hier onderzoek naar gedaan moet worden?
Vraag 12
Zijn er door waarnemers ter plekke geluidsmetingen gedaan? Zo nee, waarom niet? Zo
ja, zijn er geluidsoverschrijdingen geweest en in welke mate?
Vraag 13
Gezien de videobeelden en berichtgeving over gestreste en van slag zijnde koeien,
op hol geslagen en uitgebroken paarden, bent u met de Partij voor de Dieren van mening
dat de laag vliegoefeningen boven dit gebied direct gestaakt dienen te worden? Zo
nee, waarom niet?