Vragen van het lid Van der Lee (GroenLinks) aan de Staatssecretaris van Financiën en de ministers van Economische Zaken en van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking over de totstandkoming van een fiscaal gunstige tegemoetkoming aan chemieconcern ICL (ingezonden 11 juli 2017).

Vraag 1

Tijdens het dertigledendebat over de totstandkoming van een fiscaal gunstige tegemoetkoming aan chemieconcern ICL zei de Staatssecretaris van Financiën: «Ik weet niet of er een ruling is, want ik mag me daar niet mee bemoeien, maar als ik de WOB-stukken doorneem, kom ik in het geheel niet tegen ook maar enige verwijzing dat er een ruling is. Dat weten we nog niet eens. Laten we dat even vaststellen.»; hoe verklaart u dat in minstens twee van de vele mails, die via de WOB gepubliceerd zijn, expliciet staat dat de komst van het Europese hoofdkantoor naar Nederland mede het gevolg is van een tax ruling?¹

Vraag 2

Bent u bereid, nu deze gegevens openbaar zijn, om gewoon te erkennen dat er een ruling met ICL is en dat deze voor tien jaar is overeengekomen?² Zo nee, kunt u dan juridisch onderbouwen waarom u hier geen antwoord op wilt geven?

Vraag 3

In genoemd debat stelde de Staatssecretaris ook: «Ik kan dus niet toezeggen dat iemand naar een ruling, waarvan ik niet weet of die bestaat, heeft gekeken. Dat vind ik op zich jammer. Ik kan ook niet garanderen dat iemand ernaar zal kijken. Dat is niet aan mij. Als er straks jaarlijks onafhankelijk wordt getoetst – dat hebben we zo met elkaar afgesproken – dan moet je die lieden ook de kans geven om zelf een selectie te maken»; waarom schrijft een medewerker van ICL dan dat de Nederlandse belastingautoriteiten de ruling moeten kunnen verdedigen, omdat deze ge-audit wordt?³

Vraag 4

Bent u bereid – nu vaststaat dat er vooraf ook al gesproken is over de kans dat de ruling ge-audit wordt – om ervoor te zorgen dat dit ook daadwerkelijk door de onderzoeksgroep gedaan zal worden?

Vraag 5

In het genoemde debat stelde de Staatssecretaris dat er niet «onderhandeld wordt» met de fiscus, dat dit «gemakzuchtig taalgebruik» was van de Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA), en dat zij «in ieder geval niet kunnen zien wat daar wordt voor overlegd, want ze zitten niet bij dat vooroverleg»; hoe verklaart u dat een medewerker van NFIA in een mail over het vooroverleg met het Advance Price Agreements/Advance Tax Rulings (APA/ATR)-team op 20 maart 2014 schrijft: «ik zal er bij aanwezig zijn»?⁴

Vraag 6

Bent u bereid te erkennen dat NFIA niet alleen aanwezig was bij het vooroverleg, maar ook over «onderhandelen» spreekt, omdat zij dat (vaker?) hebben waargenomen?

Vraag 7

Of bent u – samen met de Minister van Economische Zaken – nog steeds van mening dat dit «gemakzuchtig taalgebruik» is en kunt u dan staven waarom?

Vraag 8

In genoemd debat stelde de Staatssecretaris ook: «Nee, er wordt niet onderhandeld over de grondslag»; hoe verklaart u dan dat er in mails gesproken wordt over de substantiële voordelen van een ruling, en specifiek van afspraken over verrekenprijzen? Daar wordt in de praktijk toch over onderhandeld?⁵

Vraag 9

Uit de WOB-documenten over ICL blijkt ook dat er een coöperatie is opgezet ter vervanging van een al bestaande houdstermaatschappij; wilt u aangeven wat hiervan in algemene zin de potentiële fiscale voordelen kunnen zijn?⁶

Vraag 10

In de genoemde documenten komt tenslotte een ander specifiek verzoek van ICL naar voren: het bedrijf constateert dat er veel behoefte is aan haar kunstmestproducten in ontwikkelingslanden en dat Nederland in die landen veel hulp geeft, en vraagt of de Nederlandse overheid bereid is om haar producten via deze hulpstroom te subsidiëren; is die vraag voorgelegd aan het ministerie verantwoordelijk voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BuHa-OS) en heeft Nederland op deze wijze producten van ICL gefinancierd?⁷

---

1 (a) Op 6 oktober 2014 schrijft een NFIA-medewerker in een mail: «Due to continues contact of the NFIA and Amsterdam in Business with ICL and various parties involved (e.g. with KPMG and Tax Auhortities for a Tax Ruling) we received in April 2014 [from ICL] the notification of the choice for Amsterdam.» (b) NFIA, 30 april 2014 «... zeer positieve meeting. Keuze voor Amsterdam lijkt nu gemaakt, uiteraard ovb dat openstaande issues worden opgelost en de tax ruling erdoor komt.» (c) De vergadering op 20 maart 2014 met het Ruling team «zal voor ICL de basis zijn van een «go-no go» beslissing (ICL, 3 maart 2014). Tevens wil ICL via die vergadering weten «of ons business model acceptabel is om een ruling te krijgen» en «Tevens moet uit het businessmodel blijken of de effectieve belastingpercentage in de richting van een vergelijkbaar model in Zwitserland komt (dus rond de 10%). (d) 16 februari 2014: «Ruling is applicable for 10 years, once the period is over the discussion open up again.»

2 «Dutch authorities grant a pre-ruling based on real substance that is brought by the operation, the authorities need to defend the ruling they give – they audit it. ... Rulings must include products transferal. Ruling is applicable for 10 years, once the period is over the discussion open up again.» Uit verslag van Krayton Polymer van ICL nav zijn bezoek aan Nederland van 16-18 februari 2014.

3 Idem.

4 Op 21 februari 2014 schrijft NFIA: «Het enige voorbehoud dat ze nog maken, Nederland mag niet veel negatiever uit de vergelijking met Zwitserland komen. Ik zal hierbij aanwezig zijn en weet uit ervaring dat de belastingdienst – binnen de wettelijke kaders – altijd zeer coöperatief is.»

5 21 januari 2014 NFIA, «Apply fort he innovation box ... with ICL innovation active in the Netherlands ... all these innovation efforts being organized. ... The benefits of a tax ruling can be substantial and transfer pricing benefits should also be taken in consideration. taks question; increased depreciation ... Interesting remark regarding the financial structure of the Group: ... since December the cooperative is active and Eurocil [former holding company] is no longer in effect.»

6 Idem.

7 13 februari 2014: Vraag ICL ontwikkelingssamenwerking: «Our fertilizers (bulk and specialty) are very much needed in developing countries. The Dutch government is spending a lot on development aid in these countries. We could ask the Dutch government to subsidize our products to be used in this development. The same could apply to water purification tablets that Medentech produces.» Is dat gebeurd?