Vragen van het lid Wassenberg (PvdD) aan de Staatssecretaris van Economische Zaken over enkele zorgwekkende berichten rondom landbouwgif (ingezonden 26 september 2016).

Vraag 1

Kunt u bevestigen dat de Europese Commissie onlangs een nieuw type landbouwgif met de werkzame stof cyantraniliprole heeft toegelaten, ondanks de waarschuwingen van de European Food Safety Authority (EFSA) over het potentiële hoge risico ervan voor honingbijen?¹ ²

Vraag 2

Hoe beoordeelt u deze toelating, ook gezien de hoge bijensterfte die mede wordt veroorzaakt door andere landbouwgiffen als neonicotinoïden en de discussie die al jaren woedt over de noodzaak om deze landbouwgiffen te verbieden? Bent u bereid om bezwaar aan te tekenen tegen deze toelating?

Vraag 3

Deelt u de mening dat landbouwgif, waarvan niet onomstotelijk vaststaat dat het veilig gebruikt kan worden, in geen geval op de Nederlandse markt mag worden toegelaten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u toezeggen dat de stof cyantraniliprole niet toegelaten zal worden in Nederland?

Vraag 4

Deelt u de mening dat bestrijdingsmiddelen als neonicotinoïden, fipronil en dit nieuwe cyantraniliprole -die elk deel van de plant giftig maken en die bovendien preventief worden toegepast- niet thuishoren in geïntegreerde gewasbescherming, waarbij landbouwgif alleen gericht wordt ingezet indien er sprake is van een probleem waarbij niet-chemische alternatieven geen voldoende oplossing bieden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid zich actief te verzetten tegen nieuwe goedkeuringen van systemische insecticiden op Europees en Nederlands niveau?

Vraag 5

Kunt u de stand van zaken schetsen rond het intrekken van de toelatingen van landbouwgif met het middel glyfosaat als actieve stof en tallowamine als hulpstof? Deelt u de mening dat het zaak is om middelen waarvan is aangetoond dat ze slecht zijn voor de volksgezondheid -zoals deze middelen met de stof tallowamine- zo snel mogelijk verboden moeten worden?

Vraag 6

Kunt u aangeven waar de – zeer lange – opgebruikstermijnen op zijn gebaseerd?³

Vraag 7

Heeft u kennisgenomen van de maatregelen die Italië heeft genomen om de volksgezondheid en de kwaliteit van het oppervlaktewater te beschermen tegen de risico’s van het middel glyfosaat?⁴

Vraag 8

Deelt u de mening dat het Italiaanse voorbeeld om het gebruik van het middel glyfosaat vlak voor de oogst en het gebruik van glyfosaat op zandgronden te verbieden in de landbouw navolging verdient, omdat deze toepassingen grote risico’s met zich meebrengen op uitspoeling van het landbouwgif? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze bent u van plan dit voorbeeld te volgen?

Vraag 9

Deelt u de mening dat het niet acceptabel is als de Europese standaarden op het gebied van volksgezondheid, voedselveiligheid en milieubescherming worden versoepeld, en dat dit uitgangspunt ook zou moeten gelden voor de maximale residu limieten (MRL’s), dus de hoeveelheid landbouwgif die op producten aanwezig mag zijn?

Vraag 10

Kunt u een stand van zaken geven met betrekking tot de wijzigingen in de Europees vastgestelde MRL’s, ook in het kader van het vervangen van de oorspronkelijke Europese limieten naar de limieten die in de Codex Alimentarius staan⁵ en die veelal veel hoger liggen dan de oorspronkelijke Europese limieten? Kunt u een overzicht geven van de producten en de MRL’s waarbij deze verlaging van de Europese standaarden toch gebeurt of zal gaan gebeuren? Zo nee, waarom niet?

Uit onderhandelingsdocumenten blijkt dat deze verhoging van de MRL’s naar de normen van de Codex Alimentarius wel degelijk onderdeel uitmaakt van de onderhandelingen over het handelsverdrag Transatlantic Trade & Investment Partnership (TTIP)⁶; hoe verhoudt zich dit tot de herhaaldelijk geuite belofte dat TTIP geen afbreuk zal doen aan de Europese standaarden op het gebied van milieu, voedselveiligheid en volksgezondheid?

---

1 Uitvoeringsverordening (EU) 2016/1414 van de Commissie van 24 augustus 2016 tot goedkeuring van de werkzame stof cyantraniliprole overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1107/2009 van het Europees parlement en de Raad betreffende het op de markt brengen van gewasbeschermingsmiddelen, en tot wijziging van de bijlage bij Uitvoeringsverordening (EU) nr. 540/2011 van de Commissie (http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2016.230.01.0016.01.ENG&toc=OJ:L:2016:230:TOC).

2 «EC approves new insecticide despite data gaps around risks to bees», ENDS Europe Daily, 31 augustus 2016 (http://www.endseurope.com/article/46887/ec-approves-new-insecticide-despite-data-gaps-around-risks-to-bees).

3 «Voorgenomen besluit respijttermijn intrekking tallowamine houdende glyfosaat middelen», website College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden, 1 september 2016 (http://www.ctgb.nl/nieuws/nieuws-berichten/2016/09/01/voorgenomen-besluit-respijttermijn-intrekking-tallowamine-houdende-glyfosaat-middelen).

4 «Italy restricts glyphosate use as it mulls phase out», ENDS Europe Daily (http://www.endseurope.com/article/46888/italy-restricts-glyphosate-use-as-it-mulls-phase-out).

5 Aanhangsel Handelingen, 2015–2016, nr. 1954.

6 TTIP en CETA: de grote verdwijntruc van Europese milieustandaarden, MO (http://www.mo.be/analyse/ttip-en-ceta-de-grote-verdwijntruc-van-europese-milieustandaarden).