Vragen van het lid Smaling (SP) aan de Minister van Infrastructuur en Milieu over de Hoogwatergeul Varik-Heesselt (ingezonden 6 november 2015).

Vraag 1

Hoe is de maatgevende afvoer van 18.000 m³ per seconde bij Lobith in 2100, waarop het milieueffectrapport (MER)¹ en de onderzoeksrapportage MIRT1² over de plannen voor de aanleg van de hoogwatergeul Varik-Heesselt zijn gebaseerd, tot stand gekomen en hoe betrouwbaar is deze afvoer?

Vraag 2

Hoe wordt in de modellentrein van de Generator of Rainfall and Discharge Extremes (GRADE) 2.0 methode precies voorkomen dat het effect van klimaat twee, drie of zelfs vier keer wordt verdisconteerd in de getallen die uiteindelijk de maatgevende afvoer bepalen, gelet op het gegeven dat deze methode op verschillende plekken een ophoging van neerslaghoeveelheden toekent?³ Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 3

Hoe verantwoordt u dat de Nederlandse overheid haar maatregelen baseert op een maatgevende afvoer van 18.000 m³ per seconde bij Lobith, terwijl deze afvoer praktisch gezien onhaalbaar is omdat Duitsland nu uitgaat van piekafvoeren tot circa 15.000 m³ per seconde, waarbij geen rekening wordt gehouden met hogere afvoeren als gevolg van klimaatveranderingen⁴ en Duitsland met zijn hoogwaterbeschermingsbeleid inzet op retentie en overloopgebieden?⁵ ⁶ ⁷ Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 4

Waarom is er bij het opstellen van het MER niet gekeken naar verschillende blauwe alternatieven met of zonder de hoogwatergeul, terwijl waterveiligheid en waterstandsverlaging belangrijke doelstellingen zijn van de Structuurvisie Waalweelde West?

Vraag 5

Bent u bekend met het advies van de commissie voor de milieueffectrapportage (commissie m.e.r.)?⁸ Waaruit heeft het zorgvuldige proces bestaan dat de commissie m.e.r. in haar advies beschrijft?⁹ Waarom is het door dit proces mogelijk geworden om te kiezen voor de grote ingreep?

Vraag 6

Bent u bekend met het amendement waarmee de raad van de gemeente Neerijnen zich op 9 juli 2015 tegen de plannen voor de hoogwatergeul Varik-Heesselt heeft uitgesproken?¹⁰ Kunt u er voor zorgen dat er een studie naar de alternatieven voor de hoogwatergeul Varik-Heesselt gestart wordt? Kunt u voor duidelijkheid zorgen in het gebied? Kunt u dit toelichten?

Vraag 7

Wat is uw mening over het feit dat Waalzinnig, een vereniging van bewoners uit Varik, Heesselt en Ophemert,¹¹ de Wetenschapswinkel in de arm heeft genomen om onderzoek te doen naar het nut en de noodzaak van de hoogwatergeul Varik-Heesselt? Neemt u de inbreng van Waalzinnig en het genoemde onderzoek voldoende serieus? Bent u van mening dat deze waterstandsverlagende maatregel voldoende draagvlak geniet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 8

Bent u bereid bij het Bestuurlijk Overleg MIRT op 5 november 2015, waar een besluit wordt genomen over het al dan niet starten van een MIRT-verkenning Hoogwatergeul Varik-Heesselt¹², aan te sturen op een onderzoek naar de alternatieven voor de hoogwatergeul Varik-Heesselt? Zo nee, waarom niet?

Vraag 9

Bent u bereid de MIRT-verkenning op te schorten tot resultaten bekend zijn van onderzoek naar alternatieven voor de hoogwatergeul?

Vraag 10

Waarom heeft de hoogwatergeul Varik-Heesselt, welke volgens het onderzoeksrapport MIRT1 ongeveer één derde van de wateropgave oplost, momenteel de voorkeur boven andere maatregelen, terwijl het effect op de waterstand, zeker in het gebied zelf, beperkt is?¹³

Vraag 11

Kan de waterstandsverlaging bovenstrooms van de hoogwatergeul, tussen Varik en Nijmegen, ook door andere maatregelen bereikt worden? Zo ja, door welke?

Vraag 12

Hoe verdedigt u de keuze voor de duurdere variant, aangezien de aanleg van de hoogwatergeul Varik-Heesselt tussen 83 miljoen en 211 miljoen euro zal gaan kosten, terwijl de besparing op de dijkversterkingskosten over een periode van 2015 tot 2100 tussen 21 miljoen en 41 miljoen euro bedraagt?

Vraag 13

Hoe wordt bij de aanleg van de Hoogwatergeul Varik-Heesselt voldaan aan de basisveiligheid (1:100.000) voor de inwoners, nu zij van twee kanten ingesloten worden door water bij extreem hoge afvoeren? Kunt u dit toelichten?

Vraag 14

Kunt u deze vragen beantwoorden vóór het Wetgevingsoverleg Water dat gepland staat op 30 november 2015?

---

1 MER Structuurvisie Waalweelde West, Provincie Gelderland, Rapport Arcadis, 6 januari 2015, 077412294:B.14

2 MIRT1 Onderzoeksrapportage Hoogwatergeul Varik-Heesselt, Provincie Gelderland, Rapport Antea Group, 12 oktober 2015, projectnummer 266115.05

3 Bij de transformatie van een vijftigjarige neerslag/temperatuur reeks naar een 50.000-jarige reeks, bij de toepassing van de Nearest Neighbour Methode waarbij de uiterste neerslagensembles sterk worden opgerekt, bij de toepassing van de deltamethode die vooraf gaat aan het invoeren van de data in het hydrologisch model en in het geval van het rapport van Vellinga et al. uit 2008 ook nog eens in de afvoerhoeveelheden.

4 MIRT1 Onderzoeksrapportage Hoogwatergeul Varik-Heesselt, Provincie Gelderland, Rapport Antea Group, 12 oktober 2015, projectnummer 266115.05

5 http://www.bmub.bund.de/themen/wasser-abfall-boden/binnengewaesser/hochwasser/nationaler-hochwasserschutz/region-rhein/

6 Bund/Länder-Arbeitsgemeinschaft Wasser, Nationales Hochwasserschutzprogramm, 24 oktober 2014, http://www.bmub.bund.de/fileadmin/Daten_BMU/Download_PDF/Binnengewaesser/hochwasserschutzprogramm_bericht_bf.pdf

7 Bund/Länder-Arbeitsgemeinschaft Wasser, Nationales Hochwasserschutprogramm – Liste prioritärer Maßnahmen zur Verbesserung des präventiven Hochwasserchutzes, http://www.bmub.bund.de/fileadmin/Daten_BMU/Download_PDF/Binnengewaesser/hochwasserschutzprogramm_massnahmen_bf.pdf

8 Commissie voor de m.e.r., Persbericht: Structuurvisie Waalweelde west, 13 april 2015, http://api.commissiemer.nl/docs/mer/p25/p2547/2547__persbericht.pdf

9 Commissie voor de m.e.r., Persbericht: Structuurvisie Waalweelde west, 13 april 2015.

10 Gemeente Neerijnen, Amendement met onderwerp «Wijziging structuurvisie Waalweelde-West» (2015-05-08580)

11 www.waalzinnig.nl

12 De Gelderlander, «Besluit over nevengeul bij Varik komt dichterbij», 13 oktober 2015, http://www.gelderlander.nl/regio/rivierenland/neerijnen/besluit-over-nevengeul-bij-varik-komt-dichterbij-1.5333881

13 MIRT1 Onderzoeksrapportage Hoogwatergeul Varik-Heesselt, Provincie Gelderland, Rapport Antea Group, 12 oktober 2015, projectnummer 266115.05