Vragen van het lid Van Bommel (SP) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over een luchtaanval in Jemen (ingezonden 30 december 2013).

Vraag 1

Bent u bekend met de luchtaanval twee weken geleden in Jemen waarbij mensen die op weg waren naar een bruiloftsfeest zijn omgekomen?¹ Kunt u bevestigen dat bij deze aanval vooral burgers zijn gedood?

Vraag 2

Is het juist dat Jemenitische autoriteiten beweren dat Al Qaida leden doelwit waren van deze aanval?² Indien neen, wat zijn dan de feiten? Kunt u bevestigen dat vermeende Al Qaida leden zijn gedood?

Vraag 3

Werd de aanval uitgevoerd door middel van een Amerikaanse drone? Indien ja, hebben de Jemenitische autoriteiten hier toestemming voor gegeven? Indien neen, hoe werd deze aanval dan uitgevoerd? Wie is verantwoordelijk voor deze aanval?

Vraag 4

Kunt u aangeven of één of meer van de gedode individuen in een eerlijk proces zijn veroordeeld voor een crimineel feit dan wel dat zij ergens van werden beschuldigd?

Vraag 5

Bent u bereid bij de Jemenitische en Amerikaanse autoriteiten opheldering te vragen over de gedode individuen en of zij zijn veroordeeld of beschuldigd van criminele feiten, de precieze omstandigheden van de luchtaanval en wie er voor de aanval verantwoordelijk is? Indien neen, waarom niet?

Vraag 6

Deelt u de mening dat het, ook naar de slachtoffers van de aanval toe, onacceptabel is als onduidelijk blijft wie er achter deze aanval zit? Indien neen, waarom niet?

Vraag 7

Kunt u aangeven of u van mening bent dat deze aanval in lijn is met het internationaal recht? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 8

Bent u van mening dat het beter is vermeende Al Qaida leden op te pakken in plaats van deze te doden? Bent u van mening dat de gedode bruiloftsgasten hadden kunnen worden opgepakt in plaats van gedood? Indien neen, waarom niet? Wat schrijft het internationaal recht op dit punt voor?

Vraag 9

Bent u ermee bekend dat het parlement in Jemen heeft besloten om een verbod op te leggen op het gebruik van drones voor luchtaanvallen?³ Hoe beoordeelt u dit besluit? Welke gevolgen heeft dit voor de inzet van drones in Jemen?

Vraag 10

Deelt u de mening dat dit parlementaire besluit, maar ook de vele protesten tegen drones,⁴ erop wijzen dat er veel verzet in het land is tegen het Amerikaanse drone beleid? Wat is uw indruk van de steun onder de Jemenitische bevolking voor het Amerikaanse drone beleid? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 11

Deelt u de mening dat veel Jemen experts dat het Amerikaanse drone beleid in Jemen eerder contraproductief werkt dan dat het de dreiging van Al Qaida in het land tegen gaat⁵ en kunt u bevestigen dat de omvang van Al Qaida in Jemen behoorlijk is toegenomen sinds de Verenigde Staten vier jaar geleden met targeted killing in het land begon?⁶ Kunt u aangeven welke ontwikkeling u in de laatste vier jaar ziet met betrekking tot de dreiging en het geweld die uitgaan van Al Qaida in Jemen?

Vraag 12

Hoe verhoudt het Amerikaanse drone beleid zich tot het Nederlandse streven om in partnerland Jemen bij te dragen aan het voorkomen van conflicten, het verbeteren van de stabiliteit en het tegengaan van radicalisering? Deelt u mijn opvatting dat het Amerikaanse drone beleid dit streven ondermijnt? Indien neen, waarom niet?⁷

Vraag 13

Bent u bereid de aanval waarbij de bruiloftsgasten omkwamen te veroordelen, ervoor te pleiten dat de slachtoffers worden gecompenseerd en dat de daders worden vervolgd? Indien neen, waarom niet?

---

1 Yemen: Death of 15 civilians in airstrike underscores serious lack of accountability, http://www.amnesty.org/en/news/yemen-death-15-civilians-airstrike-underscores-serious-lack-accountability-2013-12-13, 13 december 2013.

2 Yemen’s Parliament Approves Non-Binding Ban On Drone Strikes, http://www.ibtimes.com/yemens-parliament-approves-non-binding-ban-drone-strikes-1509556, 16 december 2013.

3 Yemeni parliament in non-binding vote against drone attacks, http://www.reuters.com/article/2013/12/15/us-yemen-drones-idUSBRE9BE0EN20131215, 15 december 2013.

4 Zie onder meer: Stepped-up US drone strikes in Yemen spark massive protests, http://rt.com/news/us-drone-strikes-yemen-protests-669/, 19 augustus 2013.

5 Yemen Policy Initiative, http://pomed.org/wordpress/wp-content/uploads/2013/03/YPI-Letter-March-2013.pdf, 26 maart 2013.

6 Gregory Johnsen on Yemen and AQAP, http://www.lawfareblog.com/2012/11/gregory-johnsen-on-yemen-and-aqap/, 16 november 2012.

7 Betrekkingen Nederland – Jemen, http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/betrekkingen-met-nederland/jemen, bezocht op 19 december 2013.