Vragen van het lid Schouw (D66) aan de minister voor Immigratie en Asiel en de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over het bericht dat Nederland onverminderd de mensenrechten van illegale vreemdelingen blijft schenden (ingezonden 9 november 2010).

Vraag 1

Wat is uw reactie op het rapport «Vreemdelingendetentie: In strijd met mensenrechten»?¹

Vraag 2

Hoe verhoudt dit rapport zich tot het door de Inspectie voor de Sanctietoepassing (IST) gepubliceerde rapport «De tenuitvoerlegging van de vreemdelingenbewaring. Drie detentiecentra doorgelicht» dat concludeert dat er onvoldoende werk is gemaakt van de eerder door uw voorganger gedane toezeggingen om de omstandigheden van vreemdelingen in detentie te verbeteren?² Hoe verhoudt het rapport van Amnesty International zich tot uw reactie op het rapport van de ISt?

Vraag 3

Hoe verhoudt dit rapport zich tot de door uw voorgangers gedane toezeggingen om de omstandigheden van vreemdelingen in detentie te verbeteren?³

Vraag 4

Wat is uw reactie op het commentaar van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NCJM) van 4 november 2010?⁴ Deelt u de mening dat vrijheidsontneming een ultimum remedium is?⁵ Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom wordt er dan nog steeds weinig gebruik gemaakt van bijvoorbeeld een meldplicht of een borgsom?

Vraag 5

Deelt u de mening dat, indien er gekozen wordt voor vrijheidsontneming, de duur van de detentie zo kort mogelijk dient te zijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u dan verklaren waarom in de ons omringende landen vreemdelingen veel minder lang vastzitten dan in Nederland?⁶

Vraag 6

Bent u bekend met het bericht «Amnesty: Aanpak illegalen deugt niet?⁷ Is het waar dat een gedetineerde met nierstenen slechts één paracetamol per dag kreeg als behandeling? Was dit een incident of is dit de standaardprocedure? Deelt u de mening dat dit onacceptabel is en dat ook illegale vreemdelingen recht hebben op acute medische zorg? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u doen om volwaardige medische zorg aan illegale vreemdelingen beschikbaar te stellen?

Vraag 7

Is het waar dat een zwangere vrouw tijdens haar zwangerschap alleen geboeid naar het ziekenhuis mocht, ondanks eerdere zwangerschapscomplicaties?⁸ Zo ja, meent u dat dit een correcte gang van zaken is? Zo nee, welke maatregelen gaat u nemen om deze praktijk te veranderen?

Vraag 8

Wat is uw reactie op de constatering dat de klachten van vreemdelingen niet of gebrekkig worden onderzocht? Welke maatregelen gaat u nemen om een adequate klachtenregeling te realiseren?

Vraag 9

Is het waar dat kwetsbare mensen, zoals minderjaren, slachtoffers van marteling of mensenhandel, zwangere vrouwen, (psychisch) zieken en zwangere vrouwen in de vreemdelingenbewaring worden geplaatst? Meent u dat dit een adequate opvang is voor deze mensen? Zo nee, welke maatregelen gaat u nemen om deze mensen de zorg te geven die ze nodig hebben?

Vraag 10

Bent u bekend met de uitspraak van het Europees Comité inzake de voorkoming van folteringen en onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen van de Raad van Europa, waarin gesteld wordt dat vreemdelingen niet in een gevangenisachtige omgeving gedetineerd mogen worden?⁹ Hoe verhoudt deze uitspraak zich tot de huidige situatie?

Vraag 11

Kunt u verklaren waarom uit zowel dit rapport, als het eerdere rapport van de ISt blijkt dat vreemdelingen in cellen verblijven en een soberder regime kennen dan strafrechtelijk gedetineerden? Hoe beoordeelt u de wenselijkheid hiervan?

Vraag 12

Wat is uw reactie op de conclusie van Amnesty International dat de Nederlandse situatie in strijd is met internationale mensenrechten standaarden?¹⁰ Deelt u de mening van de door Amnesty International geciteerde emeritus hoogleraar Straf- en vreemdelingenrecht Anton van Kalmthout dat de huidige situatie een schending van artikel 3 uit het mensenrechtenverdrag is, dat een verbod inhoudt op inhumane en vernederende behandelingen?¹ Nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u doen om deze mensenrechtenschendingen tot het verleden te laten behoren?

Vraag 13

Bent u bereid om de aanbevelingen van Amnesty International over te nemen?¹¹ Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn worden deze doorgevoerd? Welke concrete verbeteringen op de terreinen van detentieduur, regime, en zorg bent u van plan door te voeren om de tekortschietende situatie in de vreemdelingendetentie aan te pakken?

---

1 Amnesty International, «Vreemdelingendetentie: in strijd met mensenrechten», 5-11-2010.

2 Inspectie voor de Sanctietoepassing, «De tenuitvoerlegging van de vreemdelingenbewaring. Drie detentiecentra doorgelicht», Inspectiebericht 27 oktober 2010. Kamerstuknummer 19 637, nr. 1364.

3 Documentnummers 2008D07343; 2010D27504; 2010D31121; 2010D41693.

4 Nederland Juristen Comité voor de Mensenrechten, «De toepassing en tenuitvoerlegging van de vrijheidsontneming van vreemdelingen. Knelpunten en aanbevelingen», 4 november 2010.

5 Zie de in het NCJM commentaar aangehaalde. Resolutie 1707 (2010) van de Parlementaire Assemblee Raad van Europa.

6 Nederland gemiddeld 97 dagen, Denemarken gemiddeld 47, Duitsland gemiddeld 42, België gemiddeld 23.

7 De Volkskrant, «Amnesty: Aanpak illegalen deugt niet», 5 november 2010.

8 Idem.

9 European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatmen or Punishment, The CPT standards: «Substantive» sections of the CPT’s General Reports, Council of Europe, Straatsburg 2010.

10 Idem.

11 Amnesty International, Vreemdelingendetentie: in strijd met mensenrechten, 5 november 2010.