36 858 Wijziging van de begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) voor het jaar 2025 (Incidentele suppletoire begroting inzake bestrijding van drones)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2025 wijzigingen aan te brengen in het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K).

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Defensie, R.P. Brekelmans

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN

1. Leeswijzer

Per artikel worden de mutaties groter dan of gelijk aan onderstaande staffel op het niveau van de financiële instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) toegelicht.

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 < 1.000

5

10

=> 1.000

10

20

2. Beleid

Met deze Incidentele suppletoire begroting 2025 wordt de begrotingsstaat van het Defensiematerieelbegrotingsfonds gewijzigd.

Binnen de huidige geopolitieke context wordt Europa, en dus ook Nederland, geconfronteerd met een toenemende inzet van (ongeïdentificeerde) drones boven het eigen grondgebied en kritieke locaties in het bijzonder. Het is daarom cruciaal dat Defensie snel over kan gaan tot de aanschaf van aanvullende middelen voor het project Initiële Counter-Unmanned Aircraft Systems (C-UAS) voor de bestrijding van drones. Deze urgente behoefte is van groot belang voor inzet in het National Defence Plan (NATO Force model, Hoofdtaak 1).

Daarnaast heeft het kabinet met de Voorjaarsnota 2025 gekozen om extra te investeren in Defensie (Tweede Kamer, vergaderjaar 2024–2025, 36 725 X, nr. 4). Defensie heeft de investeringen uit de Voorjaarsnota 2025 uitgewerkt in concrete maatregelen op het gebied van gevechtskracht, innovatie en randvoorwaarden. Daarbinnen wordt ook extra geïnvesteerd in digitalisering en vastgoed. Met deze incidentele suppletoire begroting worden bepaalde investeringen voor gevechtskracht op land versneld aangegaan in 2025 in plaats van 2027 of later. Vandaar dat er een wijziging op de begroting voor het jaar 2025 moet plaatsvinden. Specifiek voor de bestrijding van drones moeten in 2025 contracten worden aangegaan en de financiële gevolgen daarvan worden verwerkt door middel van deze Incidentele suppletoire begroting.

3. Beleidsartikelen

2.1 Artikel 1 Defensiebreed Materieel

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
   

Stand ontwerpbegroting 2025 incl NvW

Stand eerste suppletoire begroting

Stand suppletoire begroting september

Mutaties incidentele suppletoire begroting

Stand incidentele suppletoire begroting

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Mutatie 2030

Art.

Verplichtingen

1.923.860

3.234.424

3.212.524

68.600

3.281.124

0

0

0

0

0

           

0

         
 

Uitgaven

1.942.348

2.313.245

1.457.421

57.000

1.514.421

0

0

0

0

0

           

0

         

1.11

Verwerving

1.223.691

1.521.048

1.291.675

57.000

1.348.675

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

1.223.691

1.521.048

1.291.675

57.000

1.348.675

0

0

0

0

0

 

Verwerving: voorbereidingsfase

226.762

0

17.000

 

17.000

0

0

0

0

0

 

Verwerving: realisatie

996.929

1.521.048

1.274.675

57.000

1.331.675

0

0

0

0

0

1.12

Instandhouding

549.958

659.607

683.461

0

683.461

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

549.958

659.607

683.461

0

683.461

0

0

0

0

0

 

Instandhouding Materieel

549.958

659.607

683.461

0

683.461

0

0

0

0

0

1.13

Kennis en Innovatie

190.687

317.791

317.804

0

317.804

0

0

0

0

0

 

Bekostiging

190.687

317.791

317.804

0

317.804

0

0

0

0

0

 

Duurzaamheid, klimaat en veiligheid

18.565

33.845

34.845

0

34.845

0

0

0

0

0

 

Kennisopbouw

43.962

72.902

73.401

0

73.401

0

0

0

0

0

 

Technologieontwikkeling

37.837

59.766

61.505

0

61.505

0

0

0

0

0

 

Kennisgebruik

4.380

8.539

8.787

0

8.787

0

0

0

0

0

 

Kort Cyclische Innovatie

85.943

142.739

139.266

0

139.266

0

0

0

0

0

1.14

Reserve Valutaschommelingen

0

9.998

10.289

0

10.289

0

0

0

0

0

 

Storting/onttrekking begrotingsreserve

0

9.998

10.289

0

10.289

0

0

0

0

0

 

Storting/onttrekking begrotingsreserve

0

9.998

10.289

0

10.289

0

0

0

0

0

1.16

Over-/ onderprogrammering

– 21.988

– 195.199

– 845.808

0

– 845.808

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 21.988

– 195.199

– 845.808

0

– 845.808

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 21.988

– 195.199

– 845.808

0

– 845.808

0

0

0

0

0

                       
 

Ontvangsten

27.310

97.590

87.590

0

87.590

0

0

0

0

0

Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt € 68,6 miljoen naar boven bijgesteld om tijdig over te gaan op de onder uitgaven toegelichte verwerving.

Toelichting op de uitgaven

De verwervingsfase wordt met € 57,0 miljoen naar boven bijgesteld voor aanschaf van cruciale middelen ten behoeve van de bestrijding van drones boven het eigen grondgebied en kritieke locaties in het bijzonder. Het betreft een herschikking vanuit artikel 2 Maritiem materieel

2.2 Artikel 2 Maritiem Materieel

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
   

Stand ontwerpbegroting 2025 incl NvW

Stand eerste suppletoire begroting

Stand suppletoire begroting september

Mutaties incidentele suppletoire begroting

Stand incidentele suppletoire begroting

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Mutatie 2030

Art.

Verplichtingen

1.330.211

2.395.470

2.460.447

0

2.460.447

0

0

0

0

0

           

0

         
 

Uitgaven

1.262.052

1.395.875

1.591.771

– 98.400

1.493.371

0

0

0

0

0

           

0

         

2.11

Verwerving

1.957.486

1.700.602

1.643.929

– 98.400

1.545.529

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

1.957.486

1.700.602

1.643.929

– 98.400

1.545.529

0

0

0

0

0

 

Verwerving: voorbereidingsfase

183.505

0

1

0

1

0

0

0

0

0

 

Verwerving: onderzoeksfase

0

1172

1211

0

1211

0

0

0

0

0

 

Verwerving: realisatie

1.773.981

1.699.430

1.642.717

– 98.400

1.544.317

0

0

0

0

0

2.12

Instandhouding

276.111

318.388

296.442

0

296.442

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

276.111

318.388

296.442

0

296.442

0

0

0

0

0

 

Instandhouding Materieel

276.111

318.388

296.442

0

296.442

0

0

0

0

0

2.16

Over-/ onderprogrammering

– 971.545

– 623.115

– 348.600

0

– 348.600

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 971.545

– 623.115

– 348.600

0

– 348.600

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 971.545

– 623.115

– 348.600

0

– 348.600

0

0

0

0

0

         

0

0

0

0

0

0

0

 

Ontvangsten

9.684

20.000

22.393

0

22.393

0

0

0

0

0

Toelichting op de uitgaven

De verwervingsfase wordt met € 98,4 miljoen naar beneden bijgesteld vanwege verwachte vertragingen in de realisatie bij een aantal individuele projecten zoals het vertrouwelijke project Vervanging maritiem Surface-to-surface missile en de commercieel vertrouwelijke projecten Vervanging M-fregatten (ASWF) en Verwerving Softkill Torpedo Defensiesysteem. Deze middelen worden herschikt naar artikel 1 Defensiebreed Materieel en artikel 3 Land materieel. Met de nota van wijziging op de ontwerpbegroting 2026 vindt een tegenovergestelde mutatie plaats waardoor het budget beschikbaar blijft voor deze projecten.

2.3 Artikel 3 Land Materieel

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
   

Stand ontwerpbegroting 2025 incl NvW

Stand eerste suppletoire begroting

Stand suppletoire begroting september

Mutaties incidentele suppletoire begroting

Stand incidentele suppletoire begroting

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Mutatie 2030

Art.

Verplichtingen

2.883.755

7.084.310

6.447.832

– 68.600

6.379.232

0

0

0

0

0

           

0

         
 

Uitgaven

2.361.006

2.763.008

2.338.394

74.100

2.412.494

0

0

0

0

0

           

0

         

3.11

Verwerving

2.045.926

2.736.282

2.495.769

74.100

2.569.869

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

2.045.926

2.736.282

2.495.769

74.100

2.569.869

0

0

0

0

0

 

Verwerving: voorbereidingsfase

150.425

0

2.495.769

0

2.495.769

0

0

0

0

0

 

Verwerving: onderzoeksfase

52

0

0

0

0

0

0

0

0

0

 

Verwerving: realisatie

1.895.449

2.736.282

0

74.100

74.100

0

0

0

0

0

3.12

Instandhouding

425.656

428.098

402.677

0

402.677

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

425.656

428.098

402.677

0

402.677

0

0

0

0

0

 

Instandhouding Materieel

425.656

428.098

402.677

0

402.677

0

0

0

0

0

3.16

Over-/ onderprogrammering

– 110.576

– 401.372

– 560.052

0

– 560.052

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 110.576

– 401.372

– 560.052

0

– 560.052

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 110.576

– 401.372

– 560.052

0

– 560.052

0

0

0

0

0

         

0

0

0

0

0

0

0

 

Ontvangsten

2.500

2.500

2.500

0

2.500

0

0

0

0

0

Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtinenbudget wordt met € 68,6 miljoen naar beneden bijgesteld. Het betreft een herschikking naar artikel 1 Defensiebreed materieel om tijdige aanschaf van cruciale middelen ten behoeve van de bestrijding van drones boven het eigen grondgebied en kritieke locaties in het bijzonder mogelijk te maken.

Toelichting op de uitgaven

Voor de bestrijding van drones wordt het uitgavenbudget naar boven bijgesteld (€ 74,1 miljoen). Dit betreft enerzijds een hoger budget om vertraging te voorkomen voor de aanschaf van middelen ter bestrijding van drones. Anderzijds wordt het budget door verwachte vertragingen in de realisatie bij het vertrouwelijke project Aanvulling Inzetvoorraad Munitie Herschikt Ter Bestrijding Van Drones. Met de nota van wijziging op de ontwerpbegroting 2026 vindt een tegenovergestelde mutatie plaats waardoor het budget beschikbaar blijft voor dit project.

2.4 Artikel 4 Lucht Materieel

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
   

Stand ontwerpbegroting 2025 incl NvW

Stand eerste suppletoire begroting

Stand suppletoire begroting september

Mutaties incidentele suppletoire begroting

Stand incidentele suppletoire begroting

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Mutatie 2030

Art.

Verplichtingen

1.666.905

3.183.971

3.933.807

0

3.933.807

0

0

0

0

0

           

0

         
 

Uitgaven

2.154.958

1.964.068

2.057.501

– 13.700

2.043.801

0

0

0

0

0

           

0

         

4.11

Verwerving

2.154.271

2.075.970

2.058.053

– 13.700

2.044.353

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

2.154.271

2.075.970

2.058.053

– 13.700

2.044.353

0

0

0

0

0

 

Verwerving: voorbereidingsfase

205.906

0

17.004

0

17.004

0

0

0

0

0

 

Verwerving: realisatie

1.948.365

2.075.970

2.041.049

– 13.700

2.027.349

0

0

0

0

0

4.12

Instandhouding

555.199

596.434

709.420

0

709.420

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

555.199

596.434

709.420

0

709.420

0

0

0

0

0

 

Instandhouding Materieel

555.199

596.434

709.420

0

709.420

0

0

0

0

0

4.16

Over-/ onderprogrammering

– 554.512

– 708.336

– 709.972

0

– 709.972

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 554.512

– 708.336

– 709.972

0

– 709.972

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 554.512

– 708.336

– 709.972

0

– 709.972

0

0

0

0

0

         

0

0

0

0

0

0

0

 

Ontvangsten

12.080

12.080

12.080

0

12.080

0

0

0

0

0

Toelichting op de uitgaven

De verwervingsfase wordt met € 13,7 miljoen naar beneden bijgesteld vanwege verwachte vertragingen in de realisatie bij het commercieel vertrouwelijke project Vervanging Medium Utility Helicopter (Aanschaf H225M Caracal) en een kleiner, niet DMP-plichtig project. Deze middelen worden herschikt naar artikel 3 Land materieel. Met de nota van wijziging op de ontwerpbegroting 2026 vindt een tegenovergestelde mutatie plaats waardoor het budget beschikbaar blijft voor dit project.

2.5 Artikel 6 IT

Tabel 5 Budgettaire gevolgen van beleid incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
   

Stand ontwerpbegroting 2025 incl NvW

Stand eerste suppletoire begroting

Stand suppletoire begroting september

Mutaties incidentele suppletoire begroting

Stand incidentele suppletoire begroting

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Mutatie 2030

Art.

Verplichtingen

1.359.574

1.712.914

1.773.764

0

1.773.764

0

0

0

0

0

           

0

         
 

Uitgaven

1.228.302

1.192.386

1.662.254

– 19.000

1.643.254

0

0

0

0

0

           

0

         

6.11

Verwerving

1.206.087

934.808

1.003.025

– 19.000

984.025

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

1.206.087

934.808

1.003.025

– 19.000

984.025

0

0

0

0

0

 

Verwerving: voorbereidingsfase

176.397

0

7.913

0

7.913

0

0

0

0

0

 

Verwerving: realisatie

1.029.690

934.808

995.112

– 19.000

976.112

0

0

0

0

0

6.12

Instandhouding

544.167

684.237

727.854

0

727.854

0

0

0

0

0

 

Opdrachten

544.167

684.237

727.854

0

727.854

0

0

0

0

0

 

Instandhouding IT

544.167

684.237

727.854

0

727.854

0

0

0

0

0

6.16

Over-/ onderprogrammering

– 521.952

– 426.659

– 68.625

0

– 68.625

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 521.952

– 426.659

– 68.625

0

– 68.625

0

0

0

0

0

 

Fonds

– 521.952

– 426.659

– 68.625

0

– 68.625

0

0

0

0

0

         

0

0

0

0

0

0

0

 

Ontvangsten

16.769

16.769

16.769

0

16.769

0

0

0

0

0

Toelichting op de uitgaven

De verwervingsfase wordt met € 19,0 miljoen naar beneden bijgesteld vanwege verwachte vertragingen in de realisatie bij het commercieel vertrouwelijke project Modernisering Tactische Indoor Simulator (TACTIS). Deze middelen worden herschikt naar artikel 3 Land materieel. Met de nota van wijziging op de ontwerpbegroting 2026 vindt een tegenovergestelde mutatie plaats waardoor het budget beschikbaar blijft voor dit project.

Naar boven