36 671 Uitvoering van verordening (EU) 2022/2560 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2022 betreffende buitenlandse subsidies die de interne markt verstoren (Uitvoeringswet verordening buitenlandse subsidies)

A VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR ECONOMISCHE ZAKEN / KLIMAAT EN GROENE GROEI¹

Vastgesteld 4 november 2025

Inleiding

De vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei heeft met belangstelling kennisgenomen van het wetsvoorstel. Het wetsvoorstel heeft de fractieleden van de BBB aanleiding gegeven tot het stellen van een aantal vragen en opmerkingen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de BBB-fractie

De leden van de BBB-fractie vragen de regering hoe wordt gegarandeerd dat ondanks de hoge meldingsdrempels, de nieuwe meldingsplicht voor «buitenlands geld» bij fusies en aanbestedingen niet leidt tot onnodige administratieve lasten en extra regeldruk? De fractieleden van de BBB ontvangen hierop graag een toelichting.

De fractieleden van de BBB stellen dat dit wetsvoorstel kan leiden tot vertragingen van bijna 6 maanden bij aanbestedingen door onderzoek van de Europese Commissie.² Hoe voorkomt de regering dat cruciale projecten in de woningbouw en infrastructuur stil komen te liggen en deze wet ten koste gaat van de Nederlandse burger en economie?

De Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) krijgt de taak om de Commissie bij te staan bij inspecties.³ Zijn er écht voldoende middelen beschikbaar, zoals de ACM zelf inschat?⁴ Hoe zorgt de regering ervoor dat dit ondersteunende werk voor Brussel niet ten koste gaat van de vele reguliere toezichtstaken van de ACM?

De Verordening pakt subsidies van buiten de EU aan om een gelijk speelveld te creëren. Hoe wordt concreet geborgd dat Nederlandse bedrijven niet onbedoeld het slachtoffer worden van oneerlijke concurrentie door verleende staatssteun door andere EU-lidstaten, aangezien die steun niet onder deze verordening valt?

Bedrijven moeten «financiële bijdragen» melden, inclusief zaken als belastingvoordelen en levering van goederen door buitenlandse overheidsentiteiten. De fractieleden van de BBB vragen of het voor de gewone ondernemer wel duidelijk is wat precies onder deze brede definitie valt. Dreigen zij onbewust regels te overtreden (met boetes tot 10% van de omzet tot gevolg)? Wat gaat de regering doen om ondernemers hierover te informeren?

Bij het bepalen van marktverstoringen hanteert de Commissie een «balancing test», waarbij ook brede EU-beleidsdoelstellingen worden meegewogen. Wat houdt dit precies in? Hoe wordt voorkomen dat deze afweging in de praktijk politiek gestuurd of arbitrair wordt, in plaats van puur gebaseerd op een eerlijk speelveld voor onze ondernemers? De Commissie publiceert pas richtsnoeren over hoe zij kernelementen beoordeelt, zoals de «balancing test» in januari 2026.⁵ Is het niet onwenselijk dat onze bedrijven nu al moeten voldoen aan een regime waarvan de exacte regels en interpretatie pas later duidelijk worden? Hoe kunnen wij als Eerste Kamer dit controleren?

Ondernemers moeten financiële bijdragen van de afgelopen drie jaar melden voor de meldingsplicht, maar een ambtshalve onderzoek kan zelfs tien jaar terugkijken.⁶ Hoe uitvoerbaar is het voor MKB-bedrijven om al deze historische informatie, die niet routinematig wordt verzameld, foutloos aan te leveren aan de Commissie, zonder dat dit leidt tot hoge nalevingskosten? De Commissie heeft de bevoegdheid om op eigen initiatief buitenlandse subsidies te onderzoeken, zelfs zonder meldingsplicht. Welke specifieke drempels of criteria hanteert de Commissie in de praktijk bij het opstarten van een ambtshalve onderzoek om te voorkomen dat dit instrument willekeurig wordt ingezet tegen bedrijven die geen meldingsplicht hadden? De fractieleden van de BBB ontvangen hierop graag een toelichting.

De fractieleden van de BBB stellen dat Nederland een hele open economie heeft. Dit wetsvoorstel beoogt het Nederlandse verdienvermogen te versterken door eerlijke concurrentie, maar zou ook buitenlandse investeringen kunnen afschrikken. Welke concrete maatregelen neemt de regering om ervoor te zorgen dat vrije handel wordt behouden en dat Nederland aantrekkelijk blijft voor broodnodig buitenlands kapitaal?

De leden van de vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei zien de beantwoording van de vragen met belangstelling tegemoet en ontvangen deze graag uiterlijk binnen vier weken.

De voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei, Kluit

De griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken / Klimaat en Groene Groei, Karthaus

---

1 Samenstelling:

Van Gasteren (BBB), Van Langen-Visbeek (BBB) (ondervoorzitter), Oplaat (BBB), Panman (BBB), Crone (GroenLinks-PvdA), Kluit (GroenLinks-PvdA) (voorzitter), Thijsssen (GroenLinks-PvdA), Van Gurp (GroenLinks-PvdA), Van Ballekom (VVD), Straus (VVD), Petersen (VVD), Bovens (CDA), Prins (CDA), Aerdts (D66), Dittrich (D66), Van Strien, (PVV), Visseren-Hamakers (PvdD), Baumgarten (JA21), Van Aelst-den Uijl (SP), Holterhues (ChristenUnie), Dessing (FVD), Schalk (SGP), Perin-Gopie (Volt), Van der Goot (OPNL), Van Rooijen (50PLUS), Van de Sanden (Fractie-Van de Sanden), Walenkamp (Fractie-Walenkamp)

2 Kamerstukken II 2024/25, 36 671, nr, 3, p. 12.

3 Kamerstukken II 2024/25, 36 671, nr. 3, p. 1.

4 Bijlage Advies Autoriteit Consument & Markt over Uitvoeringswet verordening buitenlandse subsidies bij Kamerstukken II 2024/25, 36 671, nr. 3, p. 1.

5 Kamerstukken II 2024/25, 36 671, nr. 7, p. 6.

6 Kamerstukken II 2024/25, 36 671, nr. 7, p. 10.