36 644 Regels in verband met de uitgifte van de Nederlandse identiteitskaart (Wet op de Nederlandse identiteitskaart)

B VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE ZAKEN¹

Vastgesteld 4 november 2025

1. Inleiding

De leden van de D66-fractie hebben kennisgenomen van het wetsvoorstel betreffende de Nederlandse identiteitskaart. Met dit wetsvoorstel worden de regels over de (uitgifte van de) Nederlandse identiteitskaart overgeheveld van de Paspoortwet naar een «gewone» wet. In artikel 3, lid 1, van het wetsvoorstel betreffende de Nederlandse identiteitskaart staat dat de Nederlandse identiteitskaart onder andere het geslacht van de houder van de identiteitskaart moet vermelden. Over dit punt hebben de leden van de D66-fractie vragen. De leden van de PvdD-fractie sluiten zich aan bij de vragen van de leden van de fractie van D66.

De leden van de PVV-fractie hebben kennisgenomen van het voorstel Wet op de Nederlandse identiteitskaart en wensen hierover enkele vragen te stellen aan de regering.

2. Geslachtsvermelding

De leden van de D66-fractie merken op dat de Paspoortwet Nederlanders de mogelijkheid biedt om een «X» in hun paspoort te vermelden. In het huidige wetsvoorstel staat echter enkel dat het geslacht op de identiteitskaart vermeld moet worden, zonder te concretiseren wat onder «geslacht» wordt verstaan. Deze leden verzoeken de regering daarom te verduidelijken of het wetsvoorstel betreffende de Nederlandse identiteitskaart mensen die zich noch als man noch als vrouw identificeren de mogelijkheid biedt om een «X» op hun identiteitskaart te laten vermelden. Met andere woorden: biedt het wetsvoorstel betreffende de Nederlandse identiteitskaart mensen voor wat betreft het criterium «geslacht» dezelfde mogelijkheden als de Paspoortwet?

3. Caribisch Nederland

Op pagina’s 12 en 19 van de memorie van toelichting lezen de leden van de PVV-fractie het volgende: «De AVG en de gegevensbeschermingswetgeving van de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba vormen het juridisch kader waaraan de verwerking van persoonsgegevens zoals voorgesteld in dit wetsvoorstel dient te voldoen.» en «Bij een aanvraag voor een NIK in de openbare lichamen worden de gegevens door de uitgevende instantie opgenomen in het basisregister reisdocumenten en de lokale Nederlandse identiteitskaartenadministratie. (...). De uitgevende instanties in de openbare lichamen raadplegen in het kader van een aanvraag het basisregister reisdocumenten (en hun eigen lokale Nederlandse identiteitskaartenadministratie en reisdocumentenadministratie (Paspoortwet)) voor de gegevens van de voorgaande aanvraag. Omdat de gegevens uit het basisregister reisdocumenten in dat geval worden verstrekt vanuit het overheidsdatacentrum in Nederland naar de bevoegde autoriteit in de openbare lichamen waar de aanvraag plaatsvindt, (...).».²

In de praktijk wordt de ID-kaart BES op soortgelijke wijze gebruikt als de NIK. Op de ID-kaart BES zal in de toekomst ook het BSN-nummer worden geplaatst, waarmee dit document ook privacygevoelige informatie bevat. Kan de regering aangeven of de voornoemde wijze van aanvraag en controle van de NIK ook op de BES toegepast kan worden op de ID-kaart BES, om daarmee fraudegevoeligheid te ondervangen?

Op pagina 16 van de memorie van toelichting lezen deze leden vervolgens: «Wat betreft de verstrekking van gegevens uit het basisregister reisdocumenten zijn de zogenaamde hit/no hit raadplegingen van het basisregister het vermelden waard. Deze verstrekkingen geschieden ten behoeve van het voorkomen en bestrijden van fraude met en misbruik van reisdocumenten en NIK’s. Deze hit/no hit raadpleging houdt in dat de verstrekking van gegevens zich beperkt tot de mededeling of een in het register opgenomen NIK, waarvan de verzoeker het documentnummer heeft opgegeven, op grond van de geregistreerde status van het document niet meer in omloop mag zijn.»

Kan de regering aangeven of het systeem van hit/no hit raadplegingen voor de NIK op dezelfde manier kan worden toegepast op de BES als voor de ID-kaart BES? Kan de regering voorts aangeven welke maatregelen worden genomen om fraude met NIK’s in zowel Nederland als de BES te voorkomen?

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken ziet met belangstelling uit naar de nota naar aanleiding van het verslag.

De voorzitter van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken, Lagas

De griffier van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken, Bergman

---

1 Samenstelling:

Lagas (BBB) (voorzitter), Van Langen-Visbeek (BBB), Lievense (BBB), Kroon (BBB), Fiers (GroenLinks-PvdA), Recourt (GroenLinks-PvdA), Janssen-Van Helvoort (GroenLinks-PvdA), Van Gurp (GroenLinks-PvdA), Roovers (GroenLinks-PvdA), Meijer (VVD) (ondervoorzitter), Doornhof (CDA), Prins (CDA), Van Toorenburg (CDA), Dittrich (D66), Aerdts (D66), Van Hattem (PVV), Nicolaï (PvdD), Nanninga (JA21), Janssen (SP), Talsma (ChristenUnie), Dessing (FVD), Schalk (SGP), Straus (VVD), Perin-Gopie (Volt), Van Rooijen (50PLUS), Van der Goot (OPNL), Van de Sanden (Fractie-Van de Sanden), Walenkamp (Fractie-Walenkamp)

2 Kamerstukken II 2024/25, 36 644, nr. 3, p. 16 en 19.