Tweede Kamer der Staten-Generaal

36 550 X Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Vergaderjaar 2023‒2024

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Artikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2024 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het ministerie van Defensie (X).

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Defensie,K.H. Ollongren

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De voorliggende eerste suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de ontwerpbegroting 2024 van hoofdstuk X van de begroting van het Rijk.

In deze eerste suppletoire begroting van het ministerie van Defensie zijn de besluiten van het kabinet uit de Voorjaarsnota verwerkt. Deze suppletoire wet dient dan ook in samenhang te worden gezien met de Voorjaarsnota. Als gevolg hiervan wordt de Defensiebegroting 2024 met € 66,3 miljoen naar beneden bijgesteld tot € 22.431,1 miljoen.

In paragraaf 2.1 wordt de cijfermatige aansluiting ten opzichte van de ontwerpbegroting uiteengezet. Vervolgens worden in paragraaf 2.2 de belangrijkste begrotingswijzigingen op deze begroting van het ministerie van Defensie vermeld met een overzicht uitgavenmutaties, en in paragraaf 2.3 wordt een overzicht ontvangstenmutaties toegelicht. Afsluitend is in paragraaf 2.4 per artikel een tabel opgenomen met daarin de budgettaire gevolgen van beleid en de uitgaven- en ontvangstenmutaties. In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begroting. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.Per artikel worden de mutaties groter dan of gelijk aan onderstaande staffel op het niveau van de financiële instrumenten (en eventueel artikelonderdeel) toegelicht.

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 < 1000

5

10

=> 1000

10

20

De toelichtingen op de uitgaven gelden ook voor de verplichtingen. Alleen indien sprake is van een groot verschil van de verplichtingenmutaties ten opzichte van de uitgavenmutaties wordt dit verschil apart toegelicht. Deze verschillen ontstaan bijvoorbeeld doordat verplichtingen zijn aangegaan die niet tot een uitgavenmutatie leiden of door regelingen waarvoor de verplichtingen dit jaar worden aangegaan terwijl de uitgaven pas volgend jaar (of in de jaren daarna) plaatsvinden.

2 Het beleid

2.1 Voorstel van wet

Met het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld de uitgavenbegroting 2024 van het ministerie van Defensie (X) ten opzichte van de vastgestelde begroting met een bedrag van € 66,3 miljoen te verlagen. Voor het begrotingsbedrag van de ontvangsten 2024 wordt voorgesteld dit met € 268,2 miljoen te verhogen. Dit leidt voor het ministerie van Defensie tot een uitgavenbudget van € 22.431,1 miljoen en een ontvangstenbudget van € 497,0 miljoen. De begroting voor de in 2024 aan te gane verplichtingen stijgt met € 858,6 miljoen tot € 22,466,9 miljoen. De cijfermatige aansluiting ten opzichte van de vastgestelde begroting 2024 is als volgt:

Uitgaven (in duizend euro)

Stand vastgestelde begroting 2024

€ 22.497.398

Wijzigingen 1e suppletoire begroting 2024

‒ € 66.349

Stand begroting Defensie (X) in de voorjaarsnota 2024

€ 22.431.049

Ontvangsten (in duizend euro)

Stand vastgestelde begroting 2024

€ 228.804

Wijzigingen 1e suppletoire begroting 2024

€ 268.152

Stand begroting Defensie (X) in de voorjaarsnota 2024

€ 496.956

Investeringen in Defensie

Het kabinet heeft besloten € 500 miljoen in 2028 toe te voegen aan de defensiebegroting. Deze middelen worden vanaf 2030 structureel verwerkt (in het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K)). De extra middelen worden besteed aan het versterken van de luchtverdediging en aan munitie voor de eigen krijgsmacht. De oorlog in Oekraïne heeft aangetoond dat luchtverdediging van levensbelang is. Ook voor de verdediging van het NAVO-bondgenootschap is luchtverdediging een absolute prioriteit. Nederland geeft daarom gehoor aan de vraag van de NAVO om hier met voorrang in te investeren. Gelet op de huidige situatie is ook de urgentie om onze munitievoorraden versneld verder aan te vullen groot. Dit aanvullende budget stelt Defensie in staat om nu reeds verplichtingen aan te gaan en de industrie duidelijkheid te geven.

Daarnaast heeft het kabinet besloten € 4 miljard extra uit te trekken voor de periode 2024-2026 voor de militaire steun aan Oekraïne. Met dit bedrag laat het kabinet zien dat Nederland ook de komende periode Oekraïne volop blijft steunen in het gevecht tegen de Russische agressie. Dit is van groot belang voor het voortbestaan van Oekraïne als soevereine staat, maar het is ook een investering in onze eigen veiligheid.

Door een gespannen mondiale defensiemarkt, een krappe arbeidsmarkt en de inspanningen die Defensie levert om Oekraïne op militair gebied te ondersteunen, staat het tempo van de geplande investering van Defensie onder druk. Op basis van recente ramingen is daarom besloten om de defensie-investeringen middels een kasschuif op het Defensiematerieelfonds (K) in een ritme te plaatsen dat beter aansluit bij het moment waarop deze middelen verwacht uitgegeven te worden. De geplande investeringsmiddelen blijven beschikbaar voor Defensie en kunnen op een zo ambitieus mogelijk tempo worden voortgezet.

2.2 Uitgavenmutaties

Toelichting overzicht uitgavenmutaties

Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2024 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Artikelnummer

2024

2025

2026

2027

2028

Vastgestelde begroting 2024

 

22.497.398

21.260.225

20.354.820

19.828.423

19.645.554

Belangrijkste suppletoire mutaties

      

1) Steun Oekraine

1

1.000.000

1.000.000

2.000.000

0

0

2) Kasschuif Oekraine

1

‒ 200.000

200.000

0

0

0

3) Steunpakketten 1 en 2 Oekraine

1

289.892

0

0

0

0

4) Energie en water

8

60.000

0

0

0

0

5) Transport

8

33.000

33.000

0

0

0

6) Interdepartementale budgetoverhevelingen

2, 5, 8, 9, 10, 12, 13

41.979

17.364

19.220

20.563

57.043

       

7) Eindejaarsmarge Defensie

12

72.538

0

0

0

0

8) Eindejaarsmarge HGIS

1, 8, 9, 11

42.950

0

0

0

0

9) Loonbijstelling

12

450.316

455.902

449.879

450.727

447.005

10) Prijsbijstelling

12

47.461

48.465

48.765

50.206

50.523

       

11) Technische verwerking voedingsartikel DMF

13

‒ 1.811.485

‒ 615.065

1.687.003

835.561

1.219.450

12) Overige mutaties

2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 12, 13

‒ 93.000

‒ 33.000

0

0

0

Stand 1e suppletoire begroting 2024

 

22.431.049

22.366.891

24.559.687

21.185.480

21.419.575

Toelichting overzicht uitgavenmutaties

1. Steun Oekraïne

Om Oekraïne ook meerjarig te kunnen steunen in de oorlog tegen Rusland, is budget beschikbaar gesteld van in totaal € 4,0 miljard in de periode 2024 ‒ 2026.

2. Kasschuif Oekraïne

Een deel van de voor 2024 geplande militaire steun aan Oekraïne zal naar verwachting in 2025 betaald worden, daarom wordt budget van 2024 naar 2025 geschoven (€ 200,0 miljoen).

3. Steunpakketten 1 en 2 Oekraïne

Budget dat in 2023 niet tot realisatie is gekomen is toegevoegd aan de begroting 2024 (€ 289,9 miljoen). Het betreft middelen die met de steunpakketten 1 en 2 in 2023 zijn toegekend.

4. Energie en water

Ook in 2024 stijgen de prijzen naar verwachting sterker dan de te ontvangen prijscompensatie. Defensie herschikt budget om deze prijsstijging in 2024 te dekken.

5. Transport

Vanwege een meerbehoefte aan transport en prijsstijgingen is aanvullend budget nodig voor transport. Ook zijn oefeningen kleinschaliger geworden en vinden ze meer plaats buiten Europa. Defensie herschikt budget om de hogere kosten voor transport te dekken.

6. Interdepartementale budgetoverhevelingen

Per saldo stijgt de begroting van Defensie als gevolg van de interdepartementale budgetoverhevelingen met € 42,0 miljoen. Voornamelijk als gevolg van budget voor de beveiliging van ambassades door de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (€ 25,2 miljoen), waarvoor middelen door het ministerie van Buitenlandse Zaken beschikbaar zijn gesteld.

7. Eindejaarsmarge Defensie

Dit betreft de toevoeging van de eindejaarsmarge 2023 van € 72,5 miljoen aan de begroting van Defensie.

8. Eindejaarsmarge HGIS

Dit betreft de toevoeging van de eindejaarsmarge 2023 van € 43,0 miljoen vanuit de HGIS-middelen aan de begroting van Defensie.

9. Loonbijstelling

De loonbijstelling van € 450,3 miljoen is toegevoegd aan de defensiebegroting. De loonbijstelling is, in afwachting van nadere doorverdeling, vooralsnog geparkeerd op artikel 12 Nog onverdeeld.

10. Prijsbijstelling

De prijsbijstelling van € 47,5 miljoen is toegevoegd aan de defensiebegroting en vooralsnog geparkeerd op artikel 12 Nog onverdeeld.

11. Technische verwerking voedingsartikel DMF

Vanwege de mutaties dit voorjaar op het Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) dient een evenredige mutatie plaats te vinden op artikel 13 van deze defensiebegroting (X). Deze is technisch van aard en de mutaties worden in de eerste suppletoire begroting van het Defensiematerieelbegrotingsfonds toegelicht.

12. Overige mutaties

Als gevolg van de overige mutaties wordt de begroting van Defensie met per saldo € 93,0 miljoen naar beneden bijgesteld. Deze mutaties betreffen met name dekking vanuit de ondervulling door krapte op de arbeidsmarkt.

2.3 Ontvangstenmutaties

Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2024 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Artikelnummer

2024

2025

2026

2027

2028

Vastgestelde begroting t

 

228.804

189.431

225.221

342.399

143.493

Belangrijkste suppletoire mutaties

      

1) Steun Oekraine

1

240.095

0

0

0

0

2) Terugontvangsten EPF Oekraine

1

27.923

27.923

49.679

41.885

0

       

3) Overige ontvangstenmutaties

10

134

134

134

134

134

Stand 1e suppletoire begroting t

 

496.956

217.488

275.034

384.418

143.627

Toelichting overzicht ontvangstenmutaties

1. Steun Oekraïne

Defensie is met bondgenoten een aantal co-financieringsprojecten met betrekking tot de militaire leveringen aan Oekraïne aangegaan. De uitgaven voor deze projecten zijn in eerste instantie via de begroting van Defensie gelopen, de bondgenoten compenseren Defensie voor deze uitgaven. Dit is terug te zien in hogere ontvangsten in 2024. Het betreft ontvangsten die in 2023 verwacht werden, en nu in 2024 worden verwacht.

2. Terugontvangsten EPF Oekraïne

Nederland krijgt een deel van de waarde van aan Oekraïne geleverde militaire steun terug uit de Europese Vredesfaciliteit (EPF).

3) Overige ontvangstenmutaties

Als gevolg van een aantal overige mutaties stijgen de ontvangsten op de Defensiebegroting met per saldo € 0,1 miljoen.

2.4 Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 1 Inzet
Tabel 1 Artikel 1 Inzet (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

375.344

1.147.790

1.523.134

2.072.230

3.595.364

3.002.400

2.400

2.400

2.400

219.295

            
 

Uitgaven

1.356.280

998.940

2.355.220

1.133.272

3.488.492

1.202.400

2.002.400

2.400

2.400

219.295

            
 

Apparaatsuitgaven

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

            
 

Programmauitgaven

1.356.280

998.940

2.355.220

1.133.272

3.488.492

1.202.400

2.002.400

2.400

2.400

219.295

            

1.1

Programmauitgaven

1.356.280

998.940

2.355.220

1.133.272

3.488.492

1.202.400

2.002.400

2.400

2.400

219.295

 

Opdrachten

1.356.280

998.940

2.355.220

1.133.272

3.488.492

1.202.400

2.002.400

2.400

2.400

219.295

 

Crisisbeheersingsoperaties

1.337.843

998.940

2.336.783

1.131.315

3.468.098

1.202.400

2.002.400

2.400

2.400

200.859

 

Financiering nationale inzet krijgsmacht

3.719

0

3.719

264

3.983

0

0

0

0

3.718

 

Overige inzet

14.718

0

14.718

1.693

16.411

0

0

0

0

14.718

            
 

Ontvangsten

87.643

0

87.643

268.018

355.661

27.923

49.679

41.885

0

2.332

In totaal is voor 2024 27 % juridisch verplicht en 73 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtingenbudget is met € 2.072,2 miljoen gestegen. De stijging is voor € 2.028,9 miljoen te verklaren door verplichtingenruimte om de steun aan Oekraïne te kunnen voortzetten. € 41,1 miljoen betreft de HGIS-eindejaarsmarge voor het Budget Internationale Veiligheid (BIV).

Toelichting op de uitgaven

Crisisbeheersingsoperaties

Het budget voor de Crisisbeheersingsoperaties stijgt met € 1.131,3 miljoen. Dit is voornamelijk het gevolg van de steun voor Oekraïne (per saldo € 1.089,9 miljoen). Het betreft budget dat vanuit 2023 is geschoven naar 2024 (€ 289,9 miljoen) en € 1.000 miljoen aanvullend budget dat is gealloceerd aan nieuwe leveringen. Daar tegenover staat dat € 200,0 miljoen naar 2025 wordt geschoven voor leveringen met een vertraagd kasritme. Tot slot is budget naar boven bijgesteld met € 41,1 miljoen, dit betreft toekenning van de HGIS-eindejaarsmarge voor het BIV.

Toelichting op de ontvangsten

De ontvangsten zijn € 268 miljoen hoger, dit is het gevolg van de steun voor Oekraïne. Nederland schaft materieel aan met andere landen, die een deel van de lasten dragen. Daarnaast ontvangt Nederland een vergoeding vanuit het Europese Vredesfaciliteit (EPF) voor de leveringen aan Oekraïne.

Beleidsartikel 2 Koninklijke Marine
Artikel 2 Koninklijke Marine (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

1.040.663

0

1.040.663

79.087

1.119.750

86.524

84.803

87.453

91.377

1.208.948

            
 

Uitgaven

1.078.549

0

1.078.549

79.087

1.157.636

86.524

84.803

87.453

91.377

1.208.948

            
 

Apparaatsuitgaven

1.003.510

0

1.003.510

75.439

1.078.949

79.987

82.908

85.283

89.207

1.131.256

            

2.2

Apparaatsuitgaven

1.003.510

0

1.003.510

75.439

1.078.949

79.987

82.908

85.283

89.207

1.131.256

 

Personele uitgaven

976.680

0

976.680

77.966

1.054.646

82.777

85.698

88.073

91.997

1.107.963

 

Eigen personeel

882.965

0

882.965

62.136

945.101

49.841

82.199

84.501

88.426

1.026.237

 

Externe inhuur

9.933

0

9.933

0

9.933

9.300

0

0

0

868

 

Overige personele exploitatie

46.509

0

46.509

13.742

60.251

22.955

2.917

2.989

2.991

43.303

 

Kustwacht NL

11.613

0

11.613

2.596

14.209

2.739

2.711

2.717

2.723

15.074

 

Kustwacht CARIB

25.660

0

25.660

‒ 508

25.152

‒ 2.058

‒ 2.129

‒ 2.134

‒ 2.143

22.481

 

Materiële uitgaven

26.830

0

26.830

‒ 2.527

24.303

‒ 2.790

‒ 2.790

‒ 2.790

‒ 2.790

23.293

 

Overige materiële exploitatie

22.932

0

22.932

25

22.957

25

25

25

25

22.211

 

Kustwacht NL

104

0

104

0

104

0

0

0

0

103

 

Kustwacht CARIB

3.794

0

3.794

‒ 2.552

1.242

‒ 2.815

‒ 2.815

‒ 2.815

‒ 2.815

979

            
 

Programmauitgaven

75.039

0

75.039

3.648

78.687

6.537

1.895

2.170

2.170

77.692

            

2.1

Programmauitgaven

75.039

0

75.039

3.648

78.687

6.537

1.895

2.170

2.170

77.692

 

Opdrachten

75.039

0

75.039

3.573

78.612

6.462

1.895

2.170

2.170

77.692

 

Gereedstelling

17.014

0

17.014

1.755

18.769

4.584

384

692

692

17.973

 

Kustwacht NL

55.753

0

55.753

166

55.919

600

600

600

600

56.569

 

Kustwacht CARIB

2.272

0

2.272

1.652

3.924

1.278

911

878

878

3.150

 

(Schade)vergoeding

0

0

0

75

75

75

0

0

0

0

 

Schadevergoeding overig

0

0

0

75

75

75

0

0

0

0

            
 

Ontvangsten

12.324

0

12.324

0

12.324

0

0

0

0

12.324

In totaal is voor 2024 94 % juridisch verplicht en 6 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de uitgaven

Personele uitgaven

Het budget voor eigen personeel is met € 62,1 miljoen gestegen. Dit bedrag is samengesteld uit uitgaven voor de arbeidsvoorwaarden. Vanuit artikel 12 Nog onverdeeld is € 86,7 miljoen aan middelen voor arbeidsvoorwaarden overgeheveld naar artikel 2. Deze middelen zijn bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1.500. Daarnaast is er € 10,2 miljoen vanuit personele uitgaven herschikt ten gunste van gereedstellingsactiviteiten, uitbestedingen van opleidingen en verhoogde uitgaven van dienstreizen als gevolg van een gewijzigde procedure bij het reisbureau van Defensie (VCK Travel), voor doorbelasting van reis- en verblijfskosten bij oefeningen. Ook is er € 20,0 miljoen herschikt ten gunste van het DMF voor verhoogde uitbestedingen van onderhoudswerkzaamheden in verband met personeelstekorten. Daarnaast is er € 8,8 miljoen extra budget toegekend vanuit artikel 12 Nog onverdeeld uit het arbeidsvoorwaardenakkoord 2021 ‒ 2023 voor de aanpassing van de salaristabel van militairen in opleiding. Het restant betreft diverse kleine mutaties voor formatie-uitbreidingen vanuit de Defensienota 2022.

Overige personele exploitatie is met € 13,7 miljoen gestegen. Voor € 4,7 miljoen wordt dit veroorzaakt door de middelen voor arbeidsvoorwaarden die vanuit artikel 12 zijn overgeheveld. Voor € 8,1 miljoen heeft er een herschikking plaatsgevonden uit het budget eigen personeel voor o.a. opleidingen en dienstreizen. Het overige wordt verklaard door diverse kleine mutaties voor formatie-uitbreidingen vanuit de Defensienota 2022.

Beleidsartikel 3 Koninklijke Landmacht
Artikel 3 Koninklijke Landmacht (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

1.787.470

0

1.787.470

155.296

1.942.766

196.003

179.288

188.207

196.743

2.042.812

            
 

Uitgaven

1.789.143

0

1.789.143

155.296

1.944.439

196.003

179.288

188.207

196.743

2.042.812

            
 

Apparaatsuitgaven

1.692.959

0

1.692.959

159.004

1.851.963

194.519

177.270

185.516

194.052

1.942.347

            

3.2

Apparaatsuitgaven

1.692.959

0

1.692.959

159.004

1.851.963

194.519

177.270

185.516

194.052

1.942.347

 

Personele uitgaven

1.656.520

0

1.656.520

164.135

1.820.655

194.467

177.218

185.464

193.476

1.908.096

 

Eigen personeel

1.571.228

0

1.571.228

135.153

1.706.381

170.209

172.530

180.259

188.271

1.813.947

 

Externe inhuur

18.105

0

18.105

8.680

26.785

15.068

68

68

68

20.398

 

Overige personele exploitatie

67.187

0

67.187

20.302

87.489

9.190

4.620

5.137

5.137

73.751

 

Materiële uitgaven

36.439

0

36.439

‒ 5.131

31.308

52

52

52

576

34.251

 

Overige materiële exploitatie

36.439

0

36.439

‒ 5.131

31.308

52

52

52

576

34.251

            
 

Programmauitgaven

96.184

0

96.184

‒ 3.708

92.476

1.484

2.018

2.691

2.691

100.465

            

3.1

Programmauitgaven

96.184

0

96.184

‒ 3.708

92.476

1.484

2.018

2.691

2.691

100.465

 

Opdrachten

96.184

0

96.184

‒ 4.338

91.846

1.484

2.018

2.691

2.691

100.465

 

Gereedstelling

96.184

0

96.184

‒ 4.338

91.846

1.484

2.018

2.691

2.691

100.465

 

(Schade)vergoeding

0

0

0

630

630

0

0

0

0

0

 

Schadevergoeding overig

0

0

0

630

630

0

0

0

0

0

            
 

Ontvangsten

8.054

0

8.054

0

8.054

0

0

0

0

8.054

In totaal is voor 2024 94 % juridisch verplicht en 6 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de uitgaven

Personele uitgaven.

De Personele uitgaven zijn per saldo met € 164,1 miljoen verhoogd.

Vanuit artikel 12 Nog onverdeeld is € 159,2 miljoen aan middelen voor arbeidsvoorwaarden overgeheveld naar artikel 3. Deze middelen zijn bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1500.

Daarnaast heeft er een herschikking van middelen plaats gevonden voor onder andere aanpassing van de salaristabel militairen in opleiding, zoals afgesproken in het arbeidsvoorwaardenakkoord 2021-2023, en voor het oplossen van defensiebrede problematiek zoals de gestegen kosten voor energie water en de gestegen transport uitgaven.

Het budget voor overige personele exploitatie stijgt per saldo met € 20,3 miljoen. Dit wordt grotendeels het gevolg van een hoger budget voor het vergroten van de opleidingscapaciteit (€ 11,2 miljoen). Hiermee wordt ingezet op het bevorderen van instroom nieuw personeel. Daarnaast wordt een deel van de stijging verklaard door de ophoging van € 8,3 miljoen als gevolg van arbeidsvoorwaarden gerelateerde budgetten.

Beleidsartikel 4 Koninklijke Luchtmacht
Artikel 4 Koninklijke Luchtmacht (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

847.526

0

847.526

85.549

933.075

91.910

105.063

110.506

107.727

929.790

            
 

Uitgaven

849.207

0

849.207

85.549

934.756

91.910

105.063

110.506

107.727

929.790

            
 

Apparaatsuitgaven

824.049

0

824.049

81.707

905.756

87.499

100.652

106.095

103.816

899.224

            

4.2

Apparaatsuitgaven

824.049

0

824.049

81.707

905.756

87.499

100.652

106.095

103.816

899.224

 

Personele uitgaven

796.068

0

796.068

76.722

872.790

87.489

100.642

106.085

103.806

870.192

 

Eigen personeel

689.264

0

689.264

57.444

746.708

75.830

79.293

81.341

80.591

767.144

 

Externe inhuur

3.005

0

3.005

12.995

16.000

2.490

2.565

2.642

2.721

3.308

 

Overige personele exploitatie

103.799

0

103.799

6.283

110.082

9.169

18.784

22.102

20.494

99.740

 

Materiële uitgaven

27.981

0

27.981

4.985

32.966

10

10

10

10

29.032

 

Overige materiële exploitatie

27.981

0

27.981

4.985

32.966

10

10

10

10

29.032

            
 

Programmauitgaven

25.158

0

25.158

3.842

29.000

4.411

4.411

4.411

3.911

30.566

            

4.1

Programmauitgaven

25.158

0

25.158

3.842

29.000

4.411

4.411

4.411

3.911

30.566

 

Opdrachten

25.158

0

25.158

3.842

29.000

4.411

4.411

4.411

3.911

30.566

 

Gereedstelling

25.158

0

25.158

3.842

29.000

4.411

4.411

4.411

3.911

30.566

            
 

Ontvangsten

12.111

0

12.111

0

12.111

0

0

0

0

12.111

In totaal is voor 2024 92 % juridisch verplicht en 8 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de uitgaven

Personele uitgaven.

Vanuit artikel 12 Nog onverdeeld is € 65,3 miljoen aan middelen voor arbeidsvoorwaarden overgeheveld naar artikel 4. Deze middelen zijn bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1.500. Daarnaast hebben budgettaire overhevelingen plaatsgevonden van per saldo € 35,6 miljoen. Hiervan is € 33,1 miljoen overgeboekt naar CLSK voor diverse kleinere maatregelen uit de Defensienota 2022. Bijvoorbeeld voor het vormgeven van een Joint Targeting Support Cell (€ 1,7 miljoen) en het oprichten van een CIO-stelsel (€ 1,5 miljoen). Het overige wordt verklaard door diverse kleine mutaties.

Tevens is het budget met € 25,0 miljoen naar beneden bijgesteld vanwege de te verwachten ondervulling bij het CLSK. Deze middelen worden ingezet voor het kunnen inhuren van personeel en het oplossen van defensiebrede problematiek, waaronder hogere kosten voor energie en transport. Per saldo is het budget ten behoeve van de personele uitgaven met € 76,7 miljoen naar boven bijgesteld.

Materiële uitgaven

Op basis van herprioritering is € 5,0 miljoen overgeheveld naar de materiële uitgaven. Dit budget wordt hoofdzakelijk ingezet voor het aangaan van een samenwerkingsverband met de kennisinstituten TNO en NLR om de recent aangekochte wapensystemen, zoals de MQ-9 en de Target Support Cell, te ondersteunen.

Beleidsartikel 5 Koninklijke Marechaussee
Artikel 5 Koninklijke Marechaussee (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

685.126

0

685.126

58.080

743.206

15.784

27.562

26.946

37.157

772.258

            
 

Uitgaven

687.223

0

687.223

58.080

745.303

15.784

27.562

26.946

37.157

772.258

            
 

Apparaatsuitgaven

680.710

0

680.710

57.958

738.668

15.662

27.562

26.946

37.157

765.603

            

5.2

Apparaatsuitgaven

680.710

0

680.710

57.958

738.668

15.662

27.562

26.946

37.157

765.603

 

Personele uitgaven

651.035

0

651.035

58.916

709.951

18.075

28.186

27.549

37.781

741.868

 

Eigen personeel

622.502

0

622.502

47.756

670.258

14.186

25.401

24.738

34.946

714.506

 

Externe inhuur

295

0

295

3.000

3.295

0

0

0

0

0

 

Overige personele exploitatie

28.238

0

28.238

8.160

36.398

3.889

2.785

2.811

2.835

27.362

 

Materiële uitgaven

29.675

0

29.675

‒ 958

28.717

‒ 2.413

‒ 624

‒ 603

‒ 624

23.735

 

Overige materiële exploitatie

29.675

0

29.675

‒ 958

28.717

‒ 2.413

‒ 624

‒ 603

‒ 624

23.735

            
 

Programmauitgaven

6.513

0

6.513

122

6.635

122

0

0

0

6.655

            

5.1

Programmauitgaven

6.513

0

6.513

122

6.635

122

0

0

0

6.655

 

Opdrachten

6.513

0

6.513

122

6.635

122

0

0

0

6.655

 

Gereedstelling

6.513

0

6.513

122

6.635

122

0

0

0

6.655

            
 

Ontvangsten

4.459

0

4.459

0

4.459

0

0

0

0

4.459

In totaal is voor 2024 96 % juridisch verplicht en 4 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de uitgaven

Personele uitgaven

Het budget voor personele uitgaven is per saldo met € 58,9 miljoen naar boven bijgesteld. Vanuit artikel 12 Nog onverdeeld is € 63,9 miljoen aan middelen voor arbeidsvoorwaarden overgeheveld naar artikel 5. Deze middelen zijn bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1.500.

Daarnaast is het budget naar boven bijgesteld als gevolg van een aantal interdepartementale budgetoverhevelingen. De grootste hiervan zijn een bijdrage van het ministerie van Buitenlandse Zaken inzake de inzet van de Koninklijke Marechaussee bij de beveiliging van Nederlandse Hoog Risico Vertegenwoordigingen (€ 14,2 miljoen) en een bijdrage van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor het versterken van het grenstoezicht van de Caribische landen in het Koninkrijk (€ 12,0 miljoen).

Daartegenover staat een lager budget vanwege personele ondervulling (€ 37,2 miljoen). Deze middelen worden ingezet voor het oplossen van defensiebrede problematiek, waaronder hogere kosten voor energie en transport. De ondervulling wordt veroorzaakt door de snellere groei van de organisatie en het bijbehorende budget ten opzichte van de groei van het personeelsbestand. Tot slot is het budget per saldo met € 6,0 naar boven bijgesteld vanwege een aantal kleinere mutaties.

Beleidsartikel 7 Commando Materieel en IT (COMMIT)
Artikel 7 Commando Materieel en IT (COMMIT) (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

747.001

0

747.001

43.095

790.096

79.838

58.297

59.773

60.581

839.118

            
 

Uitgaven

751.272

0

751.272

89.095

840.367

79.838

58.297

59.773

60.581

839.118

            
 

Apparaatsuitgaven

583.238

0

583.238

89.095

672.333

79.838

58.297

59.773

60.581

659.513

            

7.2

Apparaatsuitgaven

583.238

0

583.238

89.095

672.333

79.838

58.297

59.773

60.581

659.513

 

Personele uitgaven

565.451

0

565.451

89.004

654.455

79.803

58.330

59.867

60.728

638.758

 

Eigen personeel

514.296

0

514.296

58.893

573.189

56.889

55.205

56.565

57.221

583.006

 

Externe inhuur

30.372

0

30.372

30.000

60.372

20.000

0

0

0

31.427

 

Overige personele exploitatie

20.783

0

20.783

111

20.894

2.914

3.125

3.302

3.507

24.325

 

Materiële uitgaven

17.787

0

17.787

91

17.878

35

‒ 33

‒ 94

‒ 147

20.755

 

Overige materiële exploitatie

17.787

0

17.787

91

17.878

35

‒ 33

‒ 94

‒ 147

20.755

            
 

Programmauitgaven

168.034

0

168.034

0

168.034

0

0

0

0

179.605

            

7.1

Programmauitgaven

168.034

0

168.034

0

168.034

0

0

0

0

179.605

 

Opdrachten

168.034

0

168.034

0

168.034

0

0

0

0

179.605

 

Gereedstelling

168.034

0

168.034

0

168.034

0

0

0

0

179.605

            
 

Ontvangsten

25.765

0

25.765

0

25.765

0

0

0

0

25.765

In totaal is voor 2024 93 % juridisch verplicht en 7 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtingenbudget is met € 43,1 miljoen gestegen. De verhoging wordt voornamelijk veroorzaakt door de middelen die zijn toegekend voor arbeidsvoorwaarden, zoals bij de uitgaven wordt toegelicht. Daarnaast is er een verlaging van € 31,0 miljoen te verklaren door het afsluiten van meerjarige contracten in 2023 waardoor de verplichtingenruimte in 2024 wordt verlaagd.

Toelichting op de uitgaven

Het budget op artikel 7 is met € 89,1 miljoen naar boven bijgesteld. Het merendeel betreft middelen voor arbeidsvoorwaarden, te weten € 53,8 miljoen, overgeheveld vanuit artikel 12 naar artikel 7. Deze middelen zijn bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1.500.

Het budget voor de Externe inhuur wordt verhoogd met € 30,0 miljoen in 2024. De oorzaak is de achterblijvende vulling op IT-functies en de hieraan verbonden noodzakelijke inhuur van externen. 

Beleidsartikel 8 Defensie Ondersteuningscommando
Artikel 8 Defensie Ondersteuningscommando (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

1.476.122

0

1.476.122

196.187

1.672.309

145.747

86.861

103.149

109.395

1.630.506

            
 

Uitgaven

1.494.930

0

1.494.930

196.187

1.691.117

145.747

86.861

103.149

109.395

1.630.506

            
 

Apparaatsuitgaven

1.367.670

0

1.367.670

188.665

1.556.335

137.611

77.999

96.101

104.524

1.536.015

            

8.2

Apparaatsuitgaven

1.367.670

0

1.367.670

188.665

1.556.335

137.611

77.999

96.101

104.524

1.536.015

 

Personele uitgaven

1.018.535

0

1.018.535

87.689

1.106.224

99.503

83.020

102.661

108.678

1.160.324

 

Eigen personeel

777.048

0

777.048

60.168

837.216

61.073

70.246

90.348

96.268

922.031

 

Externe inhuur

3.910

0

3.910

0

3.910

0

0

0

0

3.875

 

Overige personele exploitatie

219.127

0

219.127

23.197

242.324

35.703

10.118

9.794

9.960

213.655

 

Attaches

18.450

0

18.450

4.324

22.774

2.727

2.656

2.519

2.450

20.763

 

Materiële uitgaven

349.135

0

349.135

100.976

450.111

38.108

‒ 5.021

‒ 6.560

‒ 4.154

375.691

 

Overige materiële exploitatie

343.773

0

343.773

100.838

444.611

37.970

‒ 5.136

‒ 6.629

‒ 4.200

370.363

 

Attaches

5.362

0

5.362

138

5.500

138

115

69

46

5.328

            
 

Programmauitgaven

127.260

0

127.260

7.522

134.782

8.136

8.862

7.048

4.871

94.491

            

8.1

Programmauitgaven

127.260

0

127.260

7.522

134.782

8.136

8.862

7.048

4.871

94.491

 

(Schade)vergoeding

127.260

0

127.260

7.522

134.782

8.136

8.862

7.048

4.871

94.491

 

Schadevergoeding overig

8.775

0

8.775

‒ 486

8.289

‒ 486

‒ 486

‒ 486

‒ 486

8.522

 

Nationaal Fonds Ereschuld

114.407

0

114.407

8.008

122.415

8.622

9.348

7.534

5.357

81.891

 

Reservering schadevergoedingen Chroom-6 Defensie

4.078

0

4.078

0

4.078

0

0

0

0

4.078

            
 

Ontvangsten

68.995

0

68.995

0

68.995

0

0

0

0

68.995

In totaal is voor 2024 68 % juridisch verplicht, 8 % bestuurlijk gebonden en 24 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de uitgaven

Personele uitgaven

Eigen personeel

Het budget voor eigen personeel is per saldo met € 60,2 miljoen verhoogd.

Vanuit artikel 12 Nog onverdeeld is € 77,8 miljoen aan middelen voor arbeidsvoorwaarden overgeheveld naar artikel 8 Defensie Ondersteuningscommando (DOSCO). Deze middelen zijn bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1500.

Voor nieuwe opdrachten en voor de extra ondersteuning die als gevolg hiervan geleverd moet worden, heeft het DOSCO budget ontvangen. In totaal is het budget voor eigen personeel hierdoor met € 21 miljoen verhoogd.

Daartegenover staat dat het budget met € 47,0 miljoen naar beneden bijgesteld is vanwege een lagere personele vulling die mede het gevolg is van krapte op de arbeidsmarkt. Van dit bedrag is voor het herstellen en uitbreiden van de formatie voor bewaken en beveiligen binnen het budget van eigen personeel € 5,3 miljoen aangewend. Het restant van € 41,7 miljoen wordt ingezet voor het oplossen van defensiebrede problematiek, waaronder hogere kosten voor energie en transport.

Verder leidt een aantal kleine herschikkingen per saldo tot een verhoging van het budget met € 3,1 miljoen.

Overige personele exploitatie

Het budget voor overige personele exploitatie is per saldo met € 23,2 miljoen verhoogd.

Als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord is € 5,0 miljoen toegevoegd aan dit budget, onder andere voor de afdracht Werkkostenregeling, reiskostenvergoedingen en vergoedingen in het kader van duurzaamheid.

Daarnaast is, net als voor het budget voor eigen personeel, € 15,8 miljoen toegevoegd voor het uitvoeren van nieuwe opdrachten en de extra ondersteuning die als gevolg hiervan geleverd moet worden. Een aantal kleine herschikkingen leidt per saldo tot een verhoging van het budget met € 2,4 miljoen.

Materiële uitgaven

Overige materiële uitgaven

Het budget voor overige materiële exploitatie is per saldo met € 100,8 miljoen verhoogd.

Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door extra budget ten behoeve van gestegen water- en energieprijzen (€ 60,0 miljoen) en voor transport (€ 33,0 miljoen) als gevolg van toegenomen behoefte en prijsstijgingen in de afgelopen jaren. Deels wordt dit veroorzaakt door een verandering in de oefenlocaties. Als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord is € 3,8 miljoen toegevoegd aan dit budget. Daarnaast is niet uitgegeven budget uit 2023 toegevoegd aan het budget voor 2024 (€ 11,8 miljoen) wat grotendeels toegevoegd zal gaan worden aan het budget voor het Nationaal Fonds Ereschulden. Een aantal kleine herschikkingen leidt per saldo tot een verlaging van het budget met € 7,8 miljoen.

Niet-Beleidsartikel 9 Algemeen
Artikel 9 Algemeen (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

236.916

150

237.066

24.234

261.300

26.676

34.704

49.386

47.067

267.532

            
 

Uitgaven

236.916

150

237.066

24.234

261.300

26.676

34.704

49.386

47.067

267.532

            

9.1

Programmauitgaven

236.916

150

237.066

24.234

261.300

26.676

34.704

49.386

47.067

267.532

 

Subsidies (regelingen)

47.161

150

47.311

75

47.386

75

75

75

0

47.016

 

Subsidies

0

150

150

0

150

0

0

0

0

0

 

Subsidies

47.161

0

47.161

75

47.236

75

75

75

0

47.016

 

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

74.600

0

74.600

0

74.600

0

0

0

0

71.192

 

Kennisopbouw TNO via EZ

66.109

0

66.109

0

66.109

0

0

0

0

62.390

 

Kennisopbouw NLR via EZ

4.059

0

4.059

0

4.059

0

0

0

0

3.359

 

Kennisopbouw MARIN via EZ

4.144

0

4.144

0

4.144

0

0

0

0

4.894

 

Overige Bijdragen

288

0

288

0

288

0

0

0

0

549

 

Opdrachten

14.530

0

14.530

‒ 3.286

11.244

‒ 109

365

‒ 275

500

9.718

 

Opdrachten beleid

9.920

0

9.920

‒ 1.194

8.726

‒ 474

0

‒ 700

0

6.664

 

opdrachten milieu beleid

4.610

0

4.610

‒ 2.092

2.518

365

365

425

500

3.054

 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

74.260

0

74.260

20.079

94.339

30.210

34.264

49.586

46.567

133.550

 

Bijdrage aan de NAVO

67.716

0

67.716

13.326

81.042

27.300

31.356

42.526

44.738

125.129

 

Bijdrage aan internationale samenwerking

6.544

0

6.544

6.753

13.297

2.910

2.908

7.060

1.829

8.421

 

Bekostiging

4.291

0

4.291

0

4.291

0

0

0

0

4.291

 

Bekostiging diverse instellingen

4.291

0

4.291

0

4.291

0

0

0

0

4.291

 

Inkomensoverdrachten

4.242

0

4.242

0

4.242

‒ 3.500

0

0

0

0

 

Overige bijdragen

4.242

0

4.242

0

4.242

‒ 3.500

0

0

0

0

 

(Schade)vergoeding

17.832

0

17.832

7.366

25.198

0

0

0

0

1.765

 

Schadevergoeding overig

1.774

0

1.774

600

2.374

0

0

0

0

1.765

 

Regeling Chroom 6 Defensie

5.058

0

5.058

4.712

9.770

0

0

0

0

0

 

Civielrechtelijke Regeling Srebrenica 2020

11.000

0

11.000

2.054

13.054

0

0

0

0

0

            
 

Ontvangsten

1.600

0

1.600

0

1.600

0

0

0

0

1.600

            

In totaal is voor 2024 31 % juridisch verplicht, 37 % bestuurlijk gebonden en 32 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de uitgaven

Bijdrage aan (inter-) nationale organisaties.

Het budget voor NAVO-contributie en internationale samenwerking is respectievelijk met € 13,3 miljoen en € 6,8 miljoen verhoogd. De budgetten zijn verhoogd in overeenstemming met de verwachte te betalen NAVO-contributie.

(Schade)vergoeding

Het budget schadevergoedingen is verhoogd met € 7,4 miljoen. Dit is voornamelijk het niet bestede budget uit 2023 voor de civielrechtelijke Regeling Srebrenica 2020, ter hoogte van € 2,1 miljoen en de regeling Chroom 6, van € 4,7 miljoen. Deze budgetten zijn doorgeschoven naar 2024 en blijven daarmee beschikbaar voor deze regelingen. De afhandeling van de verzoeken uit 2023 zal voor een groot deel namelijk pas in 2024 tot uitkering komen.

Niet-Beleidsartikel 10 Apparaat kerndepartement
Artikel 10 Apparaat kerndepartement (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

1.818.824

‒ 150

1.818.674

85.435

1.904.109

44.726

97.448

91.522

68.081

1.875.976

            
 

Uitgaven

1.825.467

‒ 150

1.825.317

88.435

1.913.752

48.726

101.448

95.522

72.081

1.876.976

            

10.2

Apparaatsuitgaven

1.825.467

‒ 150

1.825.317

88.435

1.913.752

48.726

101.448

95.522

72.081

1.876.976

 

Personele uitgaven

1.753.469

0

1.753.469

103.005

1.856.474

51.699

104.308

95.492

72.073

1.821.069

 

Eigen personeel

436.288

0

436.288

22.668

458.956

42.312

40.735

41.249

42.076

520.621

 

Externe Inhuur

5.018

0

5.018

28.177

33.195

1.444

22.444

18.444

13.448

5.724

 

Overige personele exploitatie

26.303

0

26.303

5.893

32.196

2.326

2.508

2.494

2.494

27.953

 

Uitkeringen (pensioenen en wachtgelden)

1.285.860

0

1.285.860

46.267

1.332.127

5.617

38.621

33.305

14.055

1.266.771

 

Materiële uitgaven

71.998

‒ 150

71.848

‒ 14.570

57.278

‒ 2.973

‒ 2.860

30

8

55.907

 

Overige materiële exploitatie

71.998

‒ 150

71.848

‒ 14.570

57.278

‒ 2.973

‒ 2.860

30

8

55.907

            
 

Ontvangsten

7.853

0

7.853

134

7.987

134

134

134

134

7.987

            

In totaal is voor 2024 97 % juridisch verplicht en 3 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Toelichting op de uitgaven

Personele uitgaven

Het budget voor de personele uitgaven is met € 103,0 miljoen verhoogd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een hoger budget voor eigen personeel, externe inhuur en overige personele exploitatie. Vanuit artikel 12 Nog onverdeeld is € 41,7 miljoen aan middelen voor arbeidsvoorwaarden overgeheveld naar deze posten op artikel 10. Deze middelen zijn bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1500. Daarnaast is het budget voor externe inhuur met € 28,2 miljoen verhoogd. Dekking hiervoor is gevonden in budget voor eigen personeel omdat vacatures door de krappe arbeidsmarkt nu niet opgevuld kunnen worden. Met dit hogere inhuurbudget wordt externe inhuur als tijdelijke alternatieve capaciteit ingezet. Het budget voor uitkeringen (pensioenen en wachtgelden) is per saldo met € 46,3 miljoen verhoogd. Dit wordt eveneens voornamelijk veroorzaakt door de verhoging van het budget voor het nieuwe arbeidsvoorwaardenakkoord met € 65,4 miljoen vanuit artikel 12 Nog onverdeeld. Daarnaast is het budget met € 25,0 miljoen naar beneden bijgesteld. Deze middelen worden ingezet voor het oplossen van defensiebrede problematiek.

Materiele uitgaven

Het budget voor overige materiële uitgaven is met € 14,6 miljoen verlaagd. Dit komt voornamelijk door een overheveling van budget naar het ministerie van Binnenlandse Zaken voor bedrijfsvoeringskosten van € 7,4 miljoen. Daarnaast is vanuit de materiele uitgaven € 9,0 miljoen bijgedragen aan de defensiebrede problematiek. Vanuit artikel 12 onverdeeld is € 1,3 miljoen overgeheveld naar artikel 10, voor kort-cyclische activiteiten.

Niet-Beleidsartikel 11 Geheim
Artikel 11 Geheim (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

18.815

0

18.815

‒ 300

18.515

0

0

0

0

20.315

            
 

Uitgaven

18.815

0

18.815

‒ 300

18.515

0

0

0

0

20.315

            

11.0

Geheim

18.815

0

18.815

‒ 300

18.515

0

0

0

0

20.315

 

Geheim

18.815

0

18.815

‒ 300

18.515

0

0

0

0

20.315

 

Geheim

18.815

0

18.815

‒ 300

18.515

0

0

0

0

20.315

            
 

Ontvangsten

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

            

In totaal is voor 2024 26 % juridisch verplicht en 74 % beleidsmatig gereserveerd ten opzichte van het totaal beschikbare budget.

Niet-Beleidsartikel 12 Nog onverdeeld
Artikel 12 Nog onverdeeld (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

609.419

0

609.419

‒ 148.168

461.251

‒ 118.019

‒ 67.894

‒ 67.060

‒ 71.349

441.623

            
 

Uitgaven

618.419

0

618.419

‒ 148.168

470.251

‒ 118.019

‒ 67.894

‒ 67.060

‒ 71.349

441.623

            

12.3

Nog onverdeeld Loon

552.805

0

552.805

‒ 233.062

319.743

‒ 129.558

‒ 106.219

‒ 107.116

‒ 111.661

201.334

 

Nog onverdeeld Loon

552.805

0

552.805

‒ 233.062

319.743

‒ 129.558

‒ 106.219

‒ 107.116

‒ 111.661

201.334

 

Nog onverdeeld Loon

552.805

0

552.805

‒ 233.062

319.743

‒ 129.558

‒ 106.219

‒ 107.116

‒ 111.661

201.334

12.4

Nog onverdeeld Prijs

65.614

0

65.614

84.894

150.508

11.539

38.325

40.056

40.312

240.289

 

Nog onverdeeld Prijs

65.614

0

65.614

84.894

150.508

11.539

38.325

40.056

40.312

240.289

 

Nog onverdeeld Prijs

65.614

0

65.614

84.894

150.508

11.539

38.325

40.056

40.312

240.289

            
 

Ontvangsten

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

            

Toelichting op de uitgaven

Het budget op artikel 12 Nog onverdeeld is met € 148,2 miljoen naar beneden bijgesteld. Vanuit artikel 12 Nog onverdeeld is € 683,4 miljoen aan middelen voor arbeidsvoorwaarden overgeheveld naar de Defensieonderdelen. Het overgrote deel van deze middelen is bestemd voor de gestegen personele uitgaven als gevolg van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024, waaronder de loonsverhoging van 7,0% per 1 januari 2024 en de eenmalige uitkering van € 1500. Daarnaast is er budget ingezet voor het oplossen van defensiebrede problematiek (€ 22,7 miljoen).

Tevens is de de loonbijstelling van € 450,3 miljoen toegevoegd aan de Defensiebegroting. Ook de prijsbijstelling van € 47,5 miljoen is toegevoegd aan de Defensiebegroting. Tot slot is ook de eindejaarsmarge (EJM) van € 72,5 miljoen toegevoegd aan de Defensiebegroting. De prijsbijstelling en EJM zijn tot nadere verdeling vooralsnog geparkeerd op artikel 12 Nog onverdeeld.

Niet-Beleidsartikel 13 Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds
Artikel 13 Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds (K) (bedragen x € 1.000)
  

Ontwerpbegroting t (1)

Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2)

Vastgestelde begroting t (3) = (1) + (2)

Mutaties 1e suppletoire begroting (4)

Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4)

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Mutatie 2028

Mutatie 2029

Art.

Verplichtingen

10.617.270

200.000

10.817.270

‒ 1.792.116

9.025.154

‒ 633.923

1.622.335

730.775

1.150.842

581.703

            
 

Uitgaven

10.592.237

200.000

10.792.237

‒ 1.827.116

8.965.121

‒ 668.923

1.592.335

700.775

1.120.842

551.703

            

13.0

Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds

10.592.237

200.000

10.792.237

‒ 1.827.116

8.965.121

‒ 668.923

1.592.335

700.775

1.120.842

551.703

 

Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds

10.592.237

200.000

10.792.237

‒ 1.827.116

8.965.121

‒ 668.923

1.592.335

700.775

1.120.842

551.703

 

Bijdrage aan Defensiematerieelbegrotingsfonds

10.592.237

200.000

10.792.237

‒ 1.827.116

8.965.121

‒ 668.923

1.592.335

700.775

1.120.842

551.703

            
 

Ontvangsten

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

            

De mutatie van € 1.827,1 miljoen betreft de bijdrage vanuit de begroting Hoofdstuk X Defensie aan hoofdstuk K Defensiematerieelbegrotingsfonds ten behoeve van uitgaven die op het fonds worden verantwoord.

3 Bijlage subsidieoverzicht

Subsidieoverzicht

Naam

2022

2023

vastgestelde begroting 2024

Mutaties 1e suppletoire 2024 t.o.v. vastgestelde begroting 2024

Stand 1e suppletoire begroting 2024

mutatie 2025

mutatie 2026

mutatie 2027

mutatie 2028

Reden afwijking stand van2e suppletoire t.o.v. 1e suppletoire

Laatste evaluatie

Volgende evaluatie

Einddatum

Stichting Nederlands Veteraneninstituut (NLVi)

24.502

28.410

26.177

1.274

27.451

0

0

0

0

Aanvullende taken & activiteiten (o.a. motie Boswijk, terugkeerreizen Dutchbat III)

2022

2026

2026

Nationaal Comité Herdenking Capitulatie 1945 Wageningen

25

25

25

15

40

0

0

0

0

eenmalig defilé 80 jaar vrijheid

2021

2026

2026

Stichting Veteranen Platform (VP)

212

245

258

27

285

0

0

0

0

prijsbijstelling

2022

2027

2027

Stichting Koninklijke Defensiemusea

17.141

18.184

19.256

‒ 316

18.940

0

0

0

0

in 2023 een eenmalige bijdrage ontvangen

2019

2024

2024

Stichting Nationale Taptoe

304

322

322

24

346

0

0

0

0

prijsbijstelling

2022

2027

2027

Universiteit van Amsterdam

74

0

74

0

74

     

2022

2027

2027

Stichting Maritiem Kenniscentrum

23

25

25

0

25

     

2022

2027

2027

Stichting Historische Vlucht

118

123

125

0

125

     

2022

2027

2027

SWoon NLDA

22

23

25

0

25

     

2022

2027

2027

Stichting Klachtentelefoon Luchtverkeer Limburg

 

75

75

0

75

     

n.v.t.

2027

2027

Subsidies te verstrekken na evaluatie/ nader te verdelen

 

0

949

‒ 949

0

75

75

75

75

    

Totaal subsidies

47.293

47.432

47.311

75

47.386

75

75

75

75

    

De genoemde bedragen betreffen het wettelijk plafond voor subsidies

        

De genoemde bedragen zijn exclusief de door het Ministerie van Financien vestrekte loon- en prijsbijstelling

        

De mutaties in 2025, 2026, 2027 en 2028 zijn n.a.v. budgetoverdracht voor de subsidie Stichting Klachtentelefoon Luchtverkeer Limburg

        

Naar boven