36 550 IX Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) en de begrotingsstaat van Nationale Schuld (IXA) voor het jaar 2024 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 6 NOTA VAN WIJZIGING

Ontvangen 26 juni 2024

Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:

A

De begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) voor het jaar 2024 komt te luiden:

Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) voor het jaar 2024 (bedragen x € 1.000)

Art.	Omschrijving	Vastgestelde begroting (incl. ISB's)			Mutaties 1e suppletoire begroting (incl NvW)
		Verplichtingen	Uitgaven	Ontvangsten	Verplichtingen	Uitgaven	Ontvangsten
	Totaal	43.939.360	24.926.839	236.872.731	716.554	1.507.800	1.108.729
	Beleidsartikelen
1	Belastingen	3.518.849	3.475.108	209.851.332	868.115	127.003	421.821
2	Financiële markten	– 4.129.465	34.035	10.209	– 836	– 2.098	0
3	Financieringsactiviteiten publiek-private sector	25.647.944	13.759.146	2.995.176	269.953	819	798.025
4	Internationale financiële betrekkingen	1.949.604	434.870	248.952	– 1.867.777	85.778	– 135.098
5	Exportkrediet-verzekeringen, -garanties en investeringsverzekeringen	10.091.366	168.366	133.206	396	396	0
6	Btw-compensatiefonds	4.015.034	4.015.034	4.015.034	89.148	89.148	89.148
9	Douane	804.823	804.823	19.561.819	203.939	203.939	– 70.128
13	Toeslagen	1.479.134	1.673.358	0	902.543	751.742	0
	Niet-beleidsartikelen
8	Apparaat	407.323	407.351	57.003	18.542	18.542	4.961
10	Nog onverdeeld	154.748	154.748	0	232.531	232.531	0

Toelichting

Algemeen

In deze nota van wijziging (NvW) wordt het volgende geregeld:

Ouders die leed is aangedaan door de toeslagenaffaire verdienen een zo goed en zo spoedig mogelijk herstel. Een belangrijk onderdeel dat daarbij hoort is het vergoeden van de schade die de onterechte terugvorderingen vaak veroorzaakt hebben. In deze NvW worden de benodigde budgetten opgenomen voor de aanvullende schaderoutes.

Het kabinet heeft een nieuwe aanpak met verschillende routes uitgewerkt. Naast de bestaande route via de Commissie Werkelijke Schade (CWS) en de Regieroute-VSO wil het kabinet starten met een meer grofmazige route via de Stichting Gelijkwaardig Herstel (SGH), zoals toegelicht in de Kamerbrief Toelichting nota van wijziging hersteloperatie toeslagen [kenmerk 2024-364686], die gelijktijdig met deze NvW naar de Tweede Kamer is verzonden. Mede op basis van de evaluatie van de pilot van deze route wordt in de Kamerbrief van 31 mei 2024¹ nader ingegaan op de vervolgstappen en de voorwaarden van het kabinet. De Tweede Kamer heeft bij kamermotie (motie-Grinwis) het kabinet verzocht deze vervolgstappen nog voor de zomer te zetten.

De Commissie Werkelijke Schade (CWS) verzorgt de bestuursrechtelijke maatwerkroute die al sinds de opstartfase van de hersteloperatie een rol speelt bij het vergoeden van aanvullende schade. De CWS blijft deze rol vervullen, ontwikkelt nog een nieuwe werkwijze en vergroot haar productiecapaciteit.

De Regieroute-VSO is een route waarin de ouder meer invloed heeft op het proces en de inhoud. Het traject past bij ouders met behoefte aan een grondige individuele schadeberekening, die goed inzicht hebben in hun werkelijke schade en bereid zijn te schikken door middel van een vaststellingsovereenkomst (VSO). De Regieroute-VSO wordt uitgevoerd door een team binnen het Ministerie van Financiën, en zal worden opgeschaald.

De route via de Stichting Gelijkwaardig Herstel (SGH) biedt ouders de mogelijkheid om op hun eigen tempo een luisterend schrijver hun verhaal te vertellen. Op basis van dit verhaal stellen schadeanalisten aan de hand van forfaitaire bedragen een schadestaat op, die de ouder door middel van een VSO aanbiedt aan de Staat. De route is – met veel ruimte voor het verhaal van de ouder – gericht op ouders die hun schade op grofmazige wijze berekend willen hebben.

In totaal wordt nu € 2,3 mld. extra vrijgemaakt voor de aanvullende schaderoutes. Van deze € 2,3 mld. wordt € 0,9 mld. gereserveerd op de Aanvullende Post, in afwachting van het definitieve onderhandelingsresultaat m.b.t. de dvo. De overige € 1,4 mld. wordt toegevoegd aan Artikel 13 Toeslagen van de Financienbegroting. Daarnaast worden de huidige, bij Voorjaarsnota gereserveerde, middelen op de Aanvullende Post van € 1,2 mld. overgeheveld naar de Financienbegroting. In totaal betreffen de mutaties in deze nota van wijziging op de Financiënbegroting daardoor € 2,6 mld.

Op de specifieke aannames om tot de inschatting van de kosten te komen wordt met meer detail ingegaan in de eerder genoemde Kamerbrief [kenmerk 2024-364686]. De uitgaven zijn uitdrukkelijk gebaseerd op een grofmazige raming. Omdat de gesprekken met SGH op dit moment nog lopen, en er nog geen dienstverleningsovereenkomst is gesloten, zijn er nog grote onzekerheden over het aantal gedupeerden per route en hun gemiddelde schade. Voor alle uitgaven aan de SGH-route geldt het voorbehoud dat pas verplichtingen en uitgaven worden aangegaan na ondertekening van de dienstverleningsovereenkomst.

Tot slot vindt middels deze NvW ook een technische mutatie plaats waarbij circa. € 8 mln. aan apparaatsmiddelen worden verschoven naar programmamiddelen ten behoeve van het schikkingsvoorstel bezwaren.²

Artikelsgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen

Art 13. Toeslagen

Personele uitgaven

De personele uitgaven van de aanvullende schaderoutes worden opgeschaald en worden in 2024–2027 met circa € 259 mln. naar boven bijgesteld.

Opdrachten

In de periode 2024–2027 circa € 87 mln. toegevoegd aan «opdrachten» voor de uitvoering van de aanvullende routes in 2024–2027.

(Schade)vergoeding

Het budget voor de programmakosten van de aanvullende routes wordt in periode 2024–2027 opgehoogd met circa € 2,3 mld.

Meerjarige doorwerking

In de onderstaande tabellen zijn van artikel 13 Toeslagen de standen eerste suppletoire begroting 2024 vóór NvW, de mutaties en de standen suppletoire begroting 2024 na NvW meerjarig opgenomen.

Tabel 2 Meerjarige doorwerking verplichtingen artikel 13 (bedragen x € 1.000)

Meerjarige verplichtingen	2024	2025	2026	2027	2028
Stand voor NvW	1.948.177	1.349.259	572.818	371.816	333.910
personele uitgaven	18.935	78.501	86.955	74.408	0
opdrachten	27.507	42.302	18.139	– 1.280	0
(schade)vergoeding	387.058	1.037.238	628.496	219.480	0
Stand na NvW	2.381.677	2.507.300	1.306.408	664.424	333.910

Tabel 3 Meerjarige doorwerking uitgaven artikel 13 (bedragen x € 1.000)

Meerjarige uitgaven	2024	2025	2026	2027	2028
Stand voor NvW	1.991.600	1.510.828	615.135	371.816	333.910
personele uitgaven	18.935	78.501	86.955	74.408	0
opdrachten	27.507	42.302	18.139	– 1.280	0
(schade)vergoeding	387.058	1.037.238	628.496	219.480	0
Stand na NvW	2.425.100	2.668.869	1.348.725	664.424	333.910

De Minister van Financiën, S.P.R.A. van Weyenberg

---

1 Kamerstukken II 2022–2023, 31 066, nr. 1391

2 Kamerbrief Toelichting nota van wijziging hersteloperatie toeslagen – kenmerk: 2024-0000364686