36 549 Invoering van regels met betrekking tot de integriteit en het loopbaanvervolg van bewindspersonen, alsmede een tweetal wijzigingen van de Wet adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers (Wet regels integriteit en vervolgfuncties bewindspersonen)

B VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE ZAKEN1

Vastgesteld 15 juli 2025

1. Inleiding

Naar aanleiding van het voorstel Wet regels integriteit en vervolgfuncties bewindspersonen hebben de leden van de BBB-fractie de volgende vragen aan de regering.

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het wetsvoorstel. Het bevorderen van integriteit en transparantie binnen het openbaar bestuur is een uitgangspunt dat kan rekenen op de steun van deze leden. Desalniettemin stellen deze leden graag enkele vragen naar aanleiding van het voorgestelde.

2. Uitvoerbaarheid

Zorgt deze wet, met al zijn procedurele verplichtingen en adviezen, er niet juist voor dat bewindspersonen die bijvoorbeeld leraar of politievrijwilliger willen worden, onnodig worden opgezadeld met bureaucratische rompslomp, terwijl dit maatschappelijk juist gewaardeerde stappen zijn? Voorts vragen de leden van de BBB-fractie wat de wet betekent voor de regeldruk?

Voldoet Nederland met de invoering van deze wet aan de regels van de GRECO?

In het voorstel is de bevoegdheid opgenomen voor de Minister-President om ontheffingen te verlenen voor de draaideur- en lobbyverboden, wat betekent dit voor zijn/haar positie? Zou deze bevoegdheid niet beter buiten de politiek belegd kunnen worden? Graag ontvangen de leden een toelichting.

Hoe zorgt de regering ervoor dat dit wetsvoorstel niet leidt tot meer juridisering, maar ook daadwerkelijk bijdraagt aan een bredere integriteitscultuur binnen het openbaar bestuur? Graag ontvangen de leden van de ChristenUnie-fractie een reflectie hierop, ook met het oog op de intrinsieke motivatie van (gewezen) bewindspersonen in de ethische afwegingen die zij maken met betrekking tot hun vervolgfunctie.

Hoe wordt de balans gewaarborgd tussen integriteitswaarborgen en de rechtspositie van (gewezen) bewindspersonen, zoals hun recht op arbeid en reputatiebescherming?

Is het in te stellen adviescollege voldoende toegerust qua menskracht, expertise en doorlooptijden om binnen korte tijd zorgvuldige adviezen uit te brengen? Maakt deze schakel van de voorgestelde keten het geheel niet kwetsbaar? En hoe kan die kwetsbaarheid zo goed mogelijk ondervangen worden?

Hoe reflecteert de regering op de praktische uitvoerbaarheid, mede vanwege de grote tijdsdruk rondom nieuwe benoemingen?

3. Handhaafbaarheid

De leden van de BBB-fractie vragen waarom er in het voorstel nog steeds geen concrete sancties zijn opgenomen voor overtredingen, terwijl andere landen die wel kennen?

Hoe wordt in de praktijk gecontroleerd of gewezen bewindspersonen daadwerkelijk voldoen aan de meldplicht en het lobby- en draaideurverbod, zo vragen de leden van de ChristenUnie-fractie.

Welke stimulansen zijn er voor gewezen bewindspersonen om normconform te handelen? Of negatiever geredeneerd: welke sanctiemogelijkheden bestaan er in de praktijk bij niet-naleving en zijn die afdoende?

4. Consistentie

De leden van de ChristenUnie-fractie vragen de regering hoe dit wetsvoorstel zich verhoudt tot de huidige versoberde wachtgeldregeling en de re-integratieplicht van gewezen bewindspersonen?

5. Evaluatie en inwerkingtreding

De leden van de BBB-fractie vragen de regering of de wet geëvalueerd wordt, zo ja wanneer? In hoeverre zijn er plannen om op termijn het lobbyverbod te verbreden, bijvoorbeeld naar de ambtelijke top? Wat is het tijdpad voor de inwerkingtreding?

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken ziet met belangstelling uit naar de nota naar aanleiding van het verslag en ziet deze graag zo spoedig mogelijk tegemoet.

De voorzitter van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken, Lagas

De griffier van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken, Bergman

X Noot
1

Samenstelling:

Lagas (BBB) (voorzitter), Van Langen-Visbeek (BBB), Lievense (BBB), Kroon (BBB), Fiers (GroenLinks-PvdA), Recourt (GroenLinks-PvdA), Janssen-Van Helvoort (GroenLinks-PvdA), Van Gurp (GroenLinks-PvdA), Roovers (GroenLinks-PvdA), Van de Sanden (VVD), Meijer (VVD) (ondervoorzitter), Doornhof (CDA), Prins (CDA), Van Toorenburg (CDA), Dittrich (D66), Aerdts (D66), Van Hattem (PVV), Nicolaï (PvdD), Nanninga (JA21), Janssen (SP), Talsma (ChristenUnie), Dessing (FVD), Schalk (SGP), Perin-Gopie (Volt), Van Rooijen (50PLUS), Van der Goot (OPNL), Kemperman (Fractie-Kemperman)

Naar boven