36 444 Wijziging van een aantal wetten op het terrein van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om de grondslagen voor gegevensverwerkingen te verstevigen (Verzamelwet gegevensverwerking VWS I)

Nr. 9 AMENDEMENT VAN HET LID BUSHOFF

Ontvangen 5 september 2024

De ondergetekende stelt het volgende amendement voor:

Na artikel XV wordt een artikel ingevoegd, luidende:

ARTIKEL XV0A

Artikel 5 van de Wet toelating zorginstellingen wordt als volgt gewijzigd:

1. Voor de tekst wordt de aanduiding «1.» geplaatst.

2. Er wordt een lid toegevoegd, luidende:

• 2. De ingevolge het eerste lid bij algemene maatregel van bestuur aangewezen instellingen keren uitsluitend winst uit indien dit betreft:

  • a. een niet excessieve vergoeding voor aan de instelling geleverde goederen of diensten dan wel voor een verstrekte geldlening of voor ingebracht kapitaal;

  • b. voldoening van een vergoeding voortvloeiend uit een arbeids- of leerovereenkomst of een stage;

  • c. voldoening van een geldschuld;

  • d. teruggave van daadwerkelijk ingebracht kapitaal.

• 1.

Toelichting

Artikel 5 van de Wet toelating zorginstellingen schrijft voor dat een instelling geen winstoogmerk heeft, behoudens de bij algemene maatregel van bestuur (AMvB) aan te wijzen categorieën van instellingen. De indiener stelt voor om de categorieën extramurale zorgaanbieders die bij AMvB noodzakelijkerwijs worden uitgezonderd van het verbod op een winstoogmerk nadere regels op te leggen inzake winstuitkering ten einde (excessieve) winstuitkering aan investeerders in de zorg tegen te gaan en geld bedoeld voor de zorg te behouden.

Onderzoeksbureaus SiRM en Finance Ideas hebben een onderzoek verricht naar de huidige praktijk rond winstuitkering in de zorg en de effecten daarvan op de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg.¹ Dit onderzoek laat zien dat de risico’s die kunnen ontstaan vanwege het kunnen uitkeren van winst in alle zorgsectoren voor kunnen komen. Uitkeren van winst kan volgens de onderzoekers (potentieel) een negatief effect hebben op de kwaliteit van de zorg, de toegankelijkheid van de zorg en de betaalbaarheid van de zorg. Met betrekking tot de kwaliteit van zorg, komen de onderzoekers tot de conclusie dat het toestaan van winstuitkering (in categorieën waar dat nu verboden is) het risico met zich brengt dat de zorginhoudelijke kwaliteit verslechtert, vooral als deze niet inzichtelijk is.

De risico’s zijn het grootst in delen van de zorg waar het inzicht in de kwaliteit van zorg achterblijft, met name in de (intramurale) tweedelijnszorg, geestelijke gezondheidszorg (ggz) en langdurige zorg. In (delen van) deze sectoren geldt nu het winstuitkeringsverbod. Het voorliggende amendement wijzigt hier niets aan. Wel stelt het amendement nadere regels aan winstuitkeringen in die sectoren die bij AMvB zijn uitgezonderd van het verbod op winstoogmerk. Dit is noodzakelijk gelet op het onderzoek van SiRM en Finance Ideas waarin naar voren komt dat de risico’s die kunnen ontstaan vanwege het kunnen uitkeren van winst in alle zorgsectoren voor komen.

In het licht van proportionaliteit, subsidiariteit en doeltreffendheid wordt niet gekozen voor een algeheel verbod. Immers het beoogde doel is om winstuitkering aan aandeelhouders die enkel geld verstrekken met als doel het behalen van een rendement waarbij het belang van de kwaliteit van de zorg, de toegankelijkheid van de zorg en de betaalbaarheid van de zorg ondergeschikt is tegen te gaan. Winstuitkeren in de categorieën extramurale zorgaanbieders die bij AMvB noodzakelijkerwijs worden uitgezonderd van het verbod op een winstoogmerk blijft mogelijk, maar worden onderhevig aan nadere regels ten einde (excessieve) winstuitkering aan investeerders in de zorg tegen te gaan en geld dat bedoeld is voor de zorg, in de zorg te houden. De indiener stelt daarom voor om de categorieën extramurale zorgaanbieders die bij AMvB zijn uitgezonderd van het verbod op een winstoogmerk, alleen winstuitkering toe te staan indien sprake is van:

• een niet excessieve vergoeding voor aan de instelling geleverde goederen of diensten dan wel voor een verstrekte geldlening of voor ingebracht kapitaal;

• voldoening van een vergoeding voortvloeiend uit een arbeids- of leerovereenkomst of een stage;

• voldoening van een geldschuld;

• teruggave van daadwerkelijk ingebracht kapitaal.

Ter illustratie: Winstuitkering die niet voldoet aan de genoemde voorwaarden aan bijvoorbeeld een investeringsfonds dat (deels) eigenaar is van een huisartsenpraktijk wordt hiermee verboden. Echter blijft winstuitkering in de huisartsenzorg voor bijvoorbeeld praktijkhouders nog gewoon mogelijk.

Bushoff

---

1 SiRM en Finance Ideas, Uitkering van dividend door zorgaanbieders: praktijkanalyse en effectanalyse, Utrecht: juni 2019.