36 410 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2024

Nr. 84 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 april 2024

Inleiding

Voor militairen is een kazerne een thuisbasis waar wordt opgeleid, gesport, geoefend en missies worden voorbereid. In veel gevallen wordt er ook geleefd. Militairen moeten dan ook kunnen beschikken over moderne en aantrekkelijke werk- en leefomstandigheden. Dat geldt ook voor onze militairen van het Korps Commandotroepen (KCT). Met deze brief informeer ik uw Kamer mede namens de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over het starten van de ruimtelijke procedure voor de realisatie van een nieuwe kazerne voor het KCT in Roosendaal. Deze start vloeit voort uit het bestuurlijk akkoord dat tussen de provincie Noord-Brabant, de gemeenten Roosendaal en Rucphen en Defensie op 17 april 2024 is getekend. In dit bestuurlijk akkoord staat de voorlopige voorkeurslocatie voor de nieuwe kazerne genoemd, waarbij de afspraak is de geschiktheid van deze locatie verder te onderzoeken. Het realiseren van een nieuwe kazerne is onderdeel van de vastgoedopgave uit het Strategisch Vastgoedplan (SVP) 2022 van 2 december 2022 (Kamerstuk 36 124 nr. 12).

Investeren in een nieuwe kazerne

Het KCT is een eenheid van de Koninklijke Landmacht en heeft als taak het voorbereiden en uitvoeren van speciale operaties voor bondgenootschappelijke verdedigings- en crisisbeheersingstaken. Het KCT heeft oefen- en werklocaties in gebruik in de omgeving van Roosendaal en Rucphen. Het huidige vastgoed in Roosendaal sluit niet aan bij de actuele behoefte en eisen op het gebied van werkomstandigheden, verduurzaming en het beschikbare (onderhouds)budget. Het ontbreekt aan goede schiet- en trainingsfaciliteiten, de huidige terreinen zijn (te) klein en versnipperd gelegen en bieden geen goed werk- en leefklimaat voor het personeel. Ook de spreiding van de bedrijfsvoering over de Engelbrecht van Nassaukazerne in Roosendaal en Logistiek Centrum Rucphen veroorzaakt beperkingen. Er is behoefte aan een kazerne met alle voorzieningen op één locatie, die aantrekkelijk is om in te werken en wonen en duurzaam en betaalbaar is. De provincie Noord-Brabant, de gemeenten Roosendaal en Rucphen en Defensie hebben via een gezamenlijke zoektocht een naar verwachting geschikte nieuwe locatie voor het KCT gevonden om de activiteiten te concentreren, vernieuwen en uit te breiden. Deze bevindt zich in het zuiden van de gemeente Roosendaal. De geschiktheid van deze locatie wordt verder onderzocht. Hiervoor start op 19 april 2024 de ruimtelijke procedure.

Behoud van lokale verbondenheid

Het KCT is ruim 70 jaar gehuisvest in de regio Roosendaal en Rucphen en dus al lang verbonden met de regio. Defensiemedewerkers en hun gezinnen voelen zich er al vele jaren thuis. De historische banden met de regio zijn nauw en de betekenis van de commando’s voor de samenleving is groot. Vanuit de positieve bijdrage van Defensie aan de werkgelegenheid en leefbaarheid in de regio, zijn in een gezamenlijk onderzoek verschillende kansrijke locaties in de regio voor de nieuwe kazerne onderzocht. Dit door deze te toetsen op ruim vijftig criteria op het gebied van onder andere natuur, bodem en water, mobiliteit, duurzame energie en ruimtegebruik. De gevonden locatie in Roosendaal scoort het beste op deze criteria.

Start ruimtelijke procedure

Het planologisch aanwijzen van een locatie voor een nieuwe kazerne verloopt volgens de Omgevingswet via een projectprocedure. Defensie werkt hierin samen met de regio stapsgewijs toe naar de ruimtelijke inpassing van de nieuwe kazerne. Er vindt onder andere onderzoek plaats naar de milieueffecten, de positionering van de kazerne op de beschikbare percelen en de ontsluiting van de kazerne op het regionale/lokale wegennet. Op basis van alle informatie is het streven om in 2026 een definitief besluit te nemen over het realiseren van de kazerne op de voorkeurslocatie in Roosendaal.

Met de start van de projectprocedure vestigt de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op mijn verzoek ook voorkeursrecht op de percelen die nodig zijn om de nieuwe kazerne te realiseren. Hiermee krijgt het Rijk het eerste recht van koop. De grondeigenaren die het betreft zijn persoonlijk geïnformeerd. Defensie wil samen met de grondeigenaren op zoek naar passende oplossingen, waarbij zij zich kunnen laten bijstaan door een adviseur in het proces van grondverkoop en grondruil.

Geen deel van nationaal programma

Dit project maakt geen deel uit van het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD) dat in december 2023 aan uw Kamer is gezonden. De redenen hiervoor zijn dat het KCT nu al in de omgeving Roosendaal/Rucphen is gehuisvest en eerder in de zomer van 2022 met de regio is afgesproken om de nieuwe kazerne in dezelfde omgeving te realiseren. Daarnaast geldt dat Defensie na het voltooien van de nieuwe kazerne de oude locatie in Roosendaal verlaat. In het komende half jaar besluit Defensie voor de locatie in Rucphen over herbestemming of alternatief gebruik. Per saldo komt meer ruimte vrij dan voor de nieuwe kazerne nodig is.

Tot slot

Dankzij de constructieve samenwerking met de provincie Noord-Brabant, de gemeenten Roosendaal en Rucphen en het Rijksvastgoedbedrijf is een belangrijke vervolgstap gezet voor het realiseren van een nieuwe kazerne voor het KCT. Daarmee onderschrijft dit proces de manier waarop Defensie haar opgaven graag wil realiseren: samen met de regio een oplossing zoeken met draagvlak en meerwaarde voor de betrokken partijen. Ik ben ervan overtuigd dat de regionale samenwerking zich in dit project ook in de komende periode zal voortzetten. Daarbij blijft Defensie oog houden voor wederzijdse belangen en opgaven.

Ik hecht eraan om voortgang te blijven boeken bij het realiseren van een nieuwe kazerne voor het KCT. De Kamer ontvangt periodiek informatie over de voortgang via de Stand van Defensie.

De Staatssecretaris van Defensie, C.A. van der Maat