36 410 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2024

Nr. 144 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 september 2024

Kinderen en jongeren hebben recht op goed onderwijs. Het is daarbij in de eerste plaats van belang dat de basis op orde is en dat leerlingen goed leren lezen, schrijven en rekenen. Dat is de absolute prioriteit van dit kabinet.

Het is belangrijk dat het onderwijs voor iedereen beschikbaar is. Daarom is het funderend onderwijs in Nederland kosteloos toegankelijk. Er kan door scholen wel een vrijwillige ouderbijdrage worden gevraagd, bijvoorbeeld voor een extra sport- of taalprogramma of voor een schoolreis naar Berlijn. Een deel van uw Kamer heeft aandacht gevraagd voor onwenselijke situaties die ontstaan als gevolg van de vrijwillige ouderbijdrage, onder meer vanwege de financiële drempels die ouders ervaren.

In reactie op de aangenomen motie van lid Pijpelink (GroenLinks-PvdA) c.s. stuur ik u met deze brief het onderzoek naar de juridische haalbaarheid van drie mogelijke toekomstscenario’s voor de vrijwillige ouderbijdrage.¹ Deze scenario’s heb ik op 21 december 2023 aan uw Kamer voorgelegd.² Het eerste scenario betrof het volledig afschaffen van de vrijwillige ouderbijdrage in het funderend onderwijs. Het tweede scenario is een variant hierop: de ouderbijdrage wordt in het primair onderwijs afgeschaft. Tot slot wordt in het derde scenario een limiet gesteld aan de ouderbijdrage, in lijn met het verzoek uit de motie van lid De Hoop (GroenLinks-PvdA).³

Het juridisch onderzoek komt tot de conclusie dat de scenario’s juridisch haalbaar zijn, mits dit gepaard gaat met mitigerende maatregelen zodat verschraling van het onderwijsaanbod zoveel mogelijk wordt voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld door ophoging van de lumpsum. Hier is momenteel echter geen dekking voor op de OCW-begroting. Gezien de eerdergenoemde kernopgave van dit kabinet wordt het systeem van de vrijwillige ouderbijdrage daarom niet gewijzigd.

Tot slot zal ik nogmaals de oproep aan scholen doen om de regels voor de ouderbijdrage na te leven. Die regels zijn helder: het betalen van de ouderbijdrage is vrijwillig en geen enkele leerling mag worden uitgesloten van activiteiten.

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, M.L.J. Paul

---

1 Kamerstukken II, 2023–2024, 36 410 VIII, nr. 61.

2 Kamerstukken II, 2023–2024, 31 293, nr. 712.

3 Kamerstukken II, 2020–2021, 35 063, nr. 17.