36 410 V Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2024

Nr. 87 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 juni 2024

Nederland is internationaal een belangrijke en zichtbare speler op het terrein van het bevorderen en beschermen van vrouwenrechten en gendergelijkheid. Met de aankondiging van het feministisch buitenlands beleid in mei 2022¹ is de inzet van het kabinet gericht op het verkleinen van ongelijkheid en het versterken van de gelijkwaardige positie van mannen, vrouwen en non-binaire personen geïntensiveerd.

Bij het feministisch buitenlands beleid staat het bevorderen van gelijke rechten en vrijwaring van geweld centraal, evenals het belang van gelijke representatie en betekenisvolle deelname aan besluitvormingsprocessen door mannen, vrouwen en non-binaire personen.² Het opkomen voor de positie van vrouwen in bilaterale gesprekken en multilaterale onderhandelingen wordt door het Ministerie van Buitenlandse Zaken op verschillende manieren in de praktijk gebracht, Om dit zo effectief mogelijk te doen en de grootste impact te bereiken, verschilt de aanpak per situatie en land. In sommige gevallen is de impact het grootst als Nederland – idealiter in samenwerking met gelijkgezinde landen – stelling neemt tegen het schenden van vrouwenrechten, zoals de recente gezamenlijke verklaring van vrouwelijke Ministers van Buitenlandse Zaken tijdens de Munich Security Conference, die opriep tot de bescherming van de fundamentele rechten van vrouwen en meisjes in Afghanistan.³ In andere gevallen is de impact groter wanneer Nederland middels dialoog blijft engageren en daarbij bijvoorbeeld focust op mogelijkheden voor samenwerking tussen de landen op het gebied van gendergelijkheid in combinatie met economische participatie of nationale veiligheid.

Hoe zet Nederland zich in voor vrouwenrechten in Saoedi-Arabië?

Saoedi-Arabië heeft in het kader van de sociale en economische hervormingsagenda Vision 2030 significante sociale hervormingen doorgevoerd, onder andere op het gebied van vrouwenrechten. Zo zet Saudi-Arabië in op gelijke loonbetaling voor mannen en vrouwen en heeft de invoering van de Personal Status Law bijgedragen aan een toename in vrijheden voor vrouwen in de familiaire sfeer. Tegelijkertijd is Nederland bezorgd over een aantal ontwikkelingen in Saoedi-Arabië, waaronder de veroordelingen van veelal vrouwelijke mensenrechtenverdedigers en critici, de vrijheid van meningsuiting en gelijke rechten.

Er zijn verschillende manieren waarop Nederland zich inzet voor vrouwenrechten in Saoedi-Arabië. Een kritische dialoog over mensenrechten is zeker onderdeel van het gesprek met vertegenwoordigers van Saoedi-Arabië. Nederland onderhoudt als enige land, naast de EU, een structurele mensenrechtendialoog met Saoedi-Arabië en brengt de positie van vrouwen daar nadrukkelijk onder de aandacht. Zo sprak ik tijdens mijn bezoek aan Saoedi-Arabië in januari jl. met mijn counterpart, de Saoedische Minister van Buitenlandse Zaken Prins Faisal bin Farhan, over de mensenrechtensituatie. Hierbij kwamen zowel positieve ontwikkelingen als punten van zorg ter sprake. Eerder bracht de voorzitter van de Saoedische mensenrechtencommissie in mei 2023 een bezoek aan Nederland in het kader van de bilaterale mensenrechten-consultaties. Tijdens dit bezoek vond tevens een ontmoeting plaats, in besloten kring, met het Nederlandse maatschappelijk middenveld. Begin mei jl. vond er een Female Leadership-missie aan Saoedi-Arabië plaats waarbij een Nederlandse delegatie van invloedrijke vrouwen uit de publieke en private sector Riyad en Djedda bezocht om gesprekken te voeren met overheidsinstanties, bedrijven en kennisinstellingen. Deze missie was zowel gericht op het verkennen van verdienkansen op de Saoedi-Arabische markt, als op het bespreken van de sociale en economische positie van vrouwen in het land. Tijdens recente hoog-ambtelijke bezoeken aan Saoedi-Arabië is voorts specifiek aandacht besteed aan het belang van codificatie van het strafrecht en hervormingen op het gebied van vrouwenrechten. Tot slot deel ik graag het voornemen van de Nederlandse mensenrechtenambassadeur om Saoedi-Arabië later dit jaar te bezoeken, waarbij hij in het licht van uw motie⁴ ook over vrouwenrechten zal spreken met de Saoedische autoriteiten.

De Minister van Buitenlandse Zaken, H.G.J. Bruins Slot

---

1 Kamerstuk II 2022/2023, 34 952, nr. 162.

2 Kamerstuk II 2022/2023, 34 952, nr. 182

3 https://www.auswaertiges-amt.de/en/newsroom/news/-/2644354

4 Kamerstuk 36 410 V, nr. 66