36 410 V Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2024

Nr. 85 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING EN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 juni 2024

Middels deze brief komt het kabinet tegemoet aan de motie (Kamerstuk 36 410 V, nr. 44) van het lid De Roon, waarin de Kamer het kabinet verzoekt om met een plan te komen om de exportcontroles op Iran op te voeren.

Het tegengaan van sanctieomzeiling blijft voor het kabinet een belangrijke prioriteit. Nederland zet zich hier zowel op nationaal niveau als in EU-verband zeer actief voor in. Zo wordt in EU-verband continu informatie uitgewisseld en bezien hoe onze sancties verder versterkt kunnen worden. Sinds begin oktober 2023 pleit het kabinet samen met andere EU-lidstaten voor het uitbreiden van sanctieregimes gericht tegen Iran. Op 14 mei jl. is in de EU akkoord bereikt om het sanctieregime tegen Iran uit te breiden.

De Douane houdt toezicht op het EU-grensoverschrijdende goederenverkeer. Controles vinden plaats op goederen in briefpost, postpakketten, koerierszendingen en op goederen die als lading vervoerd worden over de weg, door de lucht of via de zee (vracht). De Douane kent een risicogerichte handhavingsaanpak. Dat houdt in dat goederen voor een douanecontrole worden geselecteerd op basis van een risico inschatting. Daarnaast voert de Douane steekproefsgewijze controles uit om na te gaan of risico’s worden gemist. Het handhavingsniveau wordt voortdurend aangepast aan de bevonden risico’s. Zo wordt het bonafide bedrijfsleven niet onnodig met controles belast.

De recente aanval van Iran op Israël onderstreept eens te meer het belang van stevige handhaving van sanctiemaatregelen. Het kabinet geeft specifiek uitvoering aan de motie De Roon door meer controles uit te voeren op goederenzendingen naar Iran. De Douane hanteert de risicogerichte handhavingsaanpak ook bij het toezicht op de naleving van de sanctiemaatregelen Iran. Onderdeel daarvan is het voorkomen van het omzeilen van de sanctiemaatregelen door het opgeven van een andere eindbestemming dan Iran.

De Douane controleerde eerder dit jaar al tijdelijk meer op briefpost en postpakketten naar Iran. De Kamer is hierover geïnformeerd bij de beantwoording van de Kamervragen van het Lid Boswijk (CDA) op 12 maart jl. «over het onderzoek van de Groene Amsterdammer naar de illegale export van Nederlandse microchips naar Iran»¹. De Douane blijft briefpost en postpakketten extra aandacht geven. De Douane heeft daarnaast de controles op vrachtladingen en koerierszendingen geïntensiveerd. In het geval een vrachtauto in Nederland wordt geladen met goederen bestemd voor Iran en de Douane vermoedt dat sanctiegoederen onderweg worden toegevoegd, gaat er een risicosignaal naar de douane van de lidstaat waar de goederen de EU verlaten.

De Douane blijft alert op omzeiling van de sanctiemaatregelen Iran en past voortdurend het handhavingsniveau aan op basis van de bevonden risico’s.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.N.A.J. Schreinemacher

De Staatssecretaris van Financiën, A. de Vries

---

1 Aanhangsel Handelingen II 2023/24, nr. 1211