36 378 Regels over energiemarkten en energiesystemen (Energiewet)

Nr. 56 GEWIJZIGD AMENDEMENT VAN HET LID KRÖGER C.S. TER VERVANGING VAN DAT GEDRUKT ONDER NR. 32

Ontvangen 23 mei 2024

De ondergetekenden stellen het volgende amendement voor:

I

Artikel 1.1 wordt als volgt gewijzigd:

1. In de begripsbepaling van actieve afnemer wordt «eindafnemer van elektriciteit die binnen zijn eigen installatie geproduceerde elektriciteit verbruikt, opslaat of deze verkoopt» vervangen door «een eindafnemer, of een groep gezamenlijk optredende eindafnemers, die binnen een eigen of gezamenlijke installatie zelfopgewekte of gedeelde elektriciteit verbruikt of opslaat, die zelfopgewekte elektriciteit verkoopt of deelt, die gedeelde elektriciteit verbruikt of opslaat».

2. In de alfabetische volgorde wordt een begripsbepaling ingevoegd, luidende:

delen van energie:

zelfverbruik door één of meer actieve afnemers van hernieuwbare energie;

• a. die is opgewekt of opgeslagen door een installatie achter een andere aansluiting die de actieve afnemers geheel of gedeeltelijk gezamenlijk bezitten, leasen of huren; of

• b. waarop het recht al dan niet gratis is overgedragen door een andere actieve afnemer;.

II

Artikel 1.5 wordt als volgt gewijzigd:

1. In het opschrift wordt «en actieve afnemers» vervangen door «en vertegenwoordiging bij gezamenlijk optredende eindafnemers».

2. Het tweede lid komt te luiden:

• 2. De vertegenwoordiger van een groep gezamenlijk optredende eindafnemers beschikt over toestemming tot vertegenwoordiging van de betrokken eindafnemers.

III

Artikel 2.4 wordt als volgt gewijzigd:

1. In het eerste lid, onderdeel c, wordt «of lokale autoriteiten» vervangen door «, gemeenten, waterschappen, provincies of gemeenschappelijke regelingen».

2. In het tweede lid, onderdeel a, wordt «lokale autoriteiten» vervangen door «gemeenten, waterschappen, provincies, gemeenschappelijke regelingen» en wordt «; en» vervangen door een puntkomma.

3. Onder vervanging van de punt aan het slot van het tweede lid, onderdeel b, door «; en» wordt een onderdeel toegevoegd, luidende:

• c. in haar statuten bepalen dat de deelnemende leden, vennoten of aandeelhouders een gelijk stemrecht hebben.

4. Het derde lid vervalt.

IV

Het opschrift van Afdeling 2.2 komt te luiden:

AFDELING 2.2 LEVEREN, FACILITEREN IN PEER-TO PEER-HANDEL EN ENERGIE DELEN

V

Na paragraaf 2.2.5 wordt een paragraaf ingevoegd, luidende:

Paragraaf 2.2.5a Energie delen

Artikel 2.28a Energie delen

• 1. Een actieve afnemer of een aangeslotene binnen een energiegemeenschap heeft het recht om energie te delen, indien:

  • a. de actieve afnemer of energiegemeenschap een overeenkomst inzake energie delen sluit met een leverancier die energie delen aanbiedt;

  • b. elke actieve afnemer of aangeslotene binnen de energiegemeenschap met de onder a bedoelde leverancier een leverings- of terugleveringsovereenkomst heeft;

  • c. elke actieve afnemer of aangeslotene binnen de energiegemeenschap beschikt over een meetinrichting waarvan de communicatiefunctionaliteit wordt gebruikt; en

  • d. de elektriciteit gedeeld wordt per onbalansverrekeningsperiode.

• 2. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld over de lokaliteit waarop energie gedeeld mag worden.

VI

In artikel 2.29, eerste en tweede lid, wordt na «dan zijn leverancier,» telkens ingevoegd «en voor zover die elektriciteit niet is gedeeld met een andere eindafnemer,».

VII

In artikel 4.1, tweede lid, onderdeel a, wordt na «faciliteren in peer-to-peer-handel» ingevoegd «, delen».

Toelichting

Actieve afnemers of (leden van) energiegemeenschappen hebben de potentie om een belangrijke rol te spelen in de energietransitie. Actieve afnemers of (leden van) energiegemeenschappen dragen bij aan het aandeel hernieuwbare energie, zorgen voor lokaal eigenaarschap van de energieproductie en zorgen ervoor dat huishoudens, bedrijven en lokale organisaties kunnen profiteren van lokale energieopwek. Dit amendement faciliteert dit door een wettelijke basis voor het delen van energie te regelen.

Als een logisch gevolg van de transitie naar duurzame energie verandert de rol van burgers en bedrijven in het energiesysteem. Burgers en bedrijven zijn niet langer alleen consumenten, maar ook producenten. Daarbij past het ook dat burgers en bedrijven meer zeggenschap krijgen over hoe zij met de door hen geproduceerde energie om willen gaan. Via het Clean Energy Package wordt de actieve deelname van consumenten aan het energiesysteem bevorderd. Daardoor ontstaan naast de conventionele levering van elektriciteit door vergunninghoudende leveranciers ook alternatieve vormen van energie-uitwisseling, zoals de mogelijkheid van actieve afnemers of energiegemeenschappen om energie met elkaar te delen.

In het Europeesrechtelijk kader wordt in dit verband onderscheid gemaakt tussen energie leveren en energie delen. In het wetsvoorstel Energiewet is alleen de activiteit energie leveren uitgewerkt. Dit betekent dat energiegemeenschappen wel energie mogen leveren aan haar leden, maar het is juridisch nog niet mogelijk om zonder tussenhandelaar energie met elkaar te delen. Dit voorstel herstelt deze omissie en geeft – in lijn met het Europeesrechtelijk kader – de activiteit energie delen bij deelnemende afnemers met dezelfde leverancier een wettelijke basis. Op basis van dit amendement is energie delen mogelijk, mits de actieve afnemers of de aangeslotenen binnen een energiegemeenschap die energie willen delen een overeenkomst sluiten met een leverancier die dit aanbiedt en de deelnemende eindafnemers met dezelfde leverancier een overeenkomst hebben. Net als bij een reguliere levering van elektriciteit is energiebelasting verschuldigd bij energie delen. Door een definitie op te nemen van «energie delen» en de natuurlijke of rechtspersonen die energie delen uit te zonderen in de begripsomschrijving van «marktdeelnemer», wordt de activiteit delen van energie naast de activiteit leveren gezet.

In dit amendement worden actieve afnemers en energiegemeenschappen nader gedefinieerd. Onder deze definitie kan bijvoorbeeld een energy hub van bedrijven een groep van actieve afnemers zijn. Aan het begrip van energiegemeenschap wordt een democratisch component toegevoegd.

Dit amendement is een stap vooruit ten opzichte van de huidige situatie waarin enkele leveranciers energie delen aanbieden, maar dit nog niet is geborgd in de wet. Door de verplichting af te bakenen tot delen tussen afnemers die leveren of terugleveren bij dezelfde leverancier, is energie delen een interne aangelegenheid van die leverancier. Dit is ten opzichte van energie delen met vrije leverancierskeuze een eenvoudigere situatie en maakt dat het amendement ook op relatief korte termijn in werking zal kunnen treden. Dit amendement bevat tevens een grondslag om bij algemene maatregel van bestuur (amvb) nadere regels uit te werken over de lokaliteit van de activiteit energie delen. Daardoor wordt het mogelijk om het recht om energie te delen lokaal af te bakenen. Dit kan wenselijk zijn wanneer er bijvoorbeeld sprake is van netcongestie en er door geografische afbakening een positief effect wordt verwacht op het verminderen van netcongestie. De Minister heeft aangekondigd dat hij hier onderzoek naar doet. Energie delen zou alleen mogelijk moeten zijn wanneer de effecten voor netcongestie neutraal of positief zijn en de kosten, inclusief belastingheffing, eerlijk kunnen worden verdeeld.

Kröger Postma Flach Koekkoek