Aan de voorzitters van de vaste commissies voor Economische Zaken en Klimaat en Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit
Cc: Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 4 september 2023
De Commissie dankt de Eerste Kamer voor haar brief over de mededeling van de Commissie
getiteld «Een industrieel plan voor de Green Deal voor het nettonultijdperk» (COM(2023)
62 final).
Het industrieel plan voor de Green Deal voor het nettonultijdperk (hierna «industrieel
plan voor de Green Deal») is erop gericht het concurrentievermogen van de Europese
nettonulindustrie te vergroten en de transitie naar klimaatneutraliteit te versnellen.
Het doet dit door een omgeving te scheppen die gunstiger is voor het opschalen van
de capaciteit van de EU om de nettonultechnologieën en -producten te fabriceren die
nodig zijn om de ambitieuze klimaatdoelstellingen van Europa te halen. Hiertoe omvat
het industrieel plan voor de Green Deal vier belangrijke pijlers: een voorspelbaar
en vereenvoudigd regelgevingskader, snellere toegang tot financiering, betere vaardigheden,
en open handel voor veerkrachtige toeleveringsketens.
Zoals de Eerste Kamer terecht heeft opgemerkt, is er al een aanzienlijk bedrag aan
financiering beschikbaar ter verwezenlijking van de ambitieuze groene doelstellingen
van de EU. In het kader van de tweede pijler van het industrieel plan voor de Green
Deal heeft de Commissie de verschillende financieringsinstrumenten en -bronnen gepresenteerd
die op nationaal en EU-niveau beschikbaar zijn.
Het is ook van essentieel belang dat de integriteit van de eengemaakte markt behouden
blijft en dat er geen versnippering plaatsvindt als gevolg van uiteenlopende begrotingssituaties
in de afzonderlijke lidstaten. De Commissie heeft op 20 juni 2023 een voorstel voor
een platform voor strategische technologieën voor Europa («STEP»)1 ingediend om kritieke technologieën in de hele EU consequent te ondersteunen.
De Commissie heeft op 9 maart 2023 een tijdelijk crisis- en transitiekader goedgekeurd
ter bevordering van steunmaatregelen in sectoren die van belang zijn voor de transitie
naar een nettonuleconomie. Dit kader wijzigt en verlengt ten dele het tijdelijke crisiskader
dat de Commissie op 23 maart 2022 heeft goedgekeurd, zodat de lidstaten de economie
kunnen ondersteunen in de context van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne. Het
nieuwe kader is opgezet met inachtneming van de feedback die de lidstaten via een
specifieke enquête en gerichte raadplegingen hebben verstrekt, en biedt diverse andere
mogelijkheden voor de lidstaten als aanvulling op het bestaande staatssteuninstrumentarium.
Het nieuwe kader biedt tegen potentiële oneerlijke mededinging de mogelijkheid om
in uitzonderlijke gevallen meer steun te verlenen aan afzonderlijke ondernemingen
wanneer er een reëel risico bestaat dat investeringen uit Europa wegvloeien.
De vierde pijler van het industrieel plan voor de Green Deal heeft betrekking op wereldwijde
samenwerking en het inzetten van handel voor de schone transitie, en zet in op samenwerking
met huidige partners en landen met rijke voorraden aan grondstoffen die in de nabije
toekomst nodig zijn. De Commissie heeft begrepen dat de brief van de Eerste Kamer
deze doelstelling ondersteunt. In dit verband heeft de Commissie op 16 maart 2023
een voorstel voor wetgeving inzake kritieke grondstoffen2 goedgekeurd, waarin een uitgebreid pakket maatregelen is opgenomen om de toegang
van de EU tot een veilige, gediversifieerde, betaalbare en duurzame voorziening van
kritieke grondstoffen te waarborgen. De EU streeft er ook naar haar mondiale samenwerking
met betrouwbare partners te intensiveren om toeleveringsketens te versterken en te
diversifiëren, stabiliteit in de internationale handel te bevorderen en de rechtszekerheid
voor investeerders te verbeteren.
De Commissie hecht groot belang aan de politieke dialoog met nationale parlementen
en is van mening dat hun standpunten essentieel zijn om de instellingen en de burgers
van de Europese Unie bijeen te brengen voor een optimale uitvoering van belangrijke
initiatieven, zoals het industrieel plan voor de Europese Green Deal.
De Commissie hoopt dat zij met deze toelichting voldoende is ingegaan op de door de
Eerste Kamer aan de orde gestelde punten en kijkt ernaar uit de politieke dialoog
in de toekomst voort te zetten.
Uitvoerend vicevoorzitter, Maroš Šefčovič