36 352 Wijziging van de Wet hersteloperatie toeslagen houdende aanvullende maatregelen voor kinderen, ex-partners van gedupeerde aanvragers kinderopvangtoeslag, nabestaanden van overleden gedupeerde aanvragers kinderopvangtoeslag en overleden kinderen (Wet aanvullende regelingen hersteloperatie toeslagen)

F BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN – TOESLAGEN EN DOUANE

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 juli 2023

Tijdens het debat over het wetsvoorstel Wet aanvullende regelingen hersteloperatie toeslagen (het wetsvoorstel) heb ik uw Kamer toegezegd nog voor de stemmingen een brief te sturen met een overzicht van de tijdlijnen rond de inwerkingtreding van de verschillende onderdelen van dit wetsvoorstel en het moment dat het kabinet de verschillende regelingen zal uitvoeren, indien uw Kamer instemt met het wetsvoorstel.

De verschillende onderdelen van het wetsvoorstel treden in werking bij Koninklijk Besluit. De ex-partnerregeling (forfaitair bedrag en schuldenregeling) voor de ex-partners die bij UHT in beeld zijn en de regeling voor kinderen van ex-partners zullen zo spoedig mogelijk in werking treden. De uitvoering van deze regelingen start in het derde kwartaal van 2023. Bij de uitvoeringsorganisatie is alles opgelijnd om met de uitvoering te kunnen starten.

De beoogde datum van inwerkingtreding van de regeling voor kinderen van overleden ex-partners is 1 oktober 2023 en de beoogde start van inwerkingtreding van de regeling voor nabestaanden van overleden kinderen is het eerste kwartaal van 2024.

Voor alle hierboven genoemde elementen is de uitvoeringstoets afgerond en zijn de regelingen als uitvoerbaar gekwalificeerd. Niets staat, na aanvaarding van het wetsvoorstel door uw Kamer, de genoemde inwerkingtredingsdata in de weg.

Voor de regeling met betrekking tot de werkelijke schade van ex-partners is de exacte datum van inwerkingtreding nog afhankelijk van definitieve keuze voor de uitvoerder. Een besluit hierover is voorzien in het vierde kwartaal van 2023.

Met uw Kamer heb ik vooral gesproken over het moment van inwerkingtreding van de regeling voor nabestaanden van overleden gedupeerden. Het was beoogd deze in het eerste kwartaal van 2024 in werking te laten treden en uit te voeren. Met de toevoegingen vanuit het amendement Leijten¹ is de verwachting dat deze regeling niet in het eerste kwartaal van 2024 al als totaal uitvoerbaar zal zijn. Zoals ik in het debat heb toegelicht gaat het amendement verder dan een persoonlijk gesprek met de nabestaanden en heeft dit tot doel om de integrale beoordeling, de afwikkeling van werkelijke schade en de schuldenregelingen in één behandeling te combineren. Het amendement heeft daarbij een regeling voor de vergoeding van werkelijke schade van de overledene en de nabestaande zelf toegevoegd aan het wetsvoorstel.² Daar is door het kabinet echter vanaf gezien, omdat dit bij uitvoeringstoets door UHT als onuitvoerbaar is ingeschat. Het amendement is dus afwijkend van hoe de uitvoering van de nabestaandenregeling voorzien was en hoe de uitvoering van de regeling voor aanvragers momenteel is ingericht. De uitvoeringstoets op het amendement heeft tot doel om inzicht te geven hoe dit onderdeel van de wet kan worden uitgevoerd en per wanneer de uitvoeringsorganisatie hiervoor gereed is. Naar verwachting is deze uitvoeringstoets uiterlijk eind oktober 2023 gereed.

In mijn brief van 10 juli 2023 heb ik aangegeven dat een gefaseerde uitvoering wel mogelijk is, waarbij vanaf het eerste kwartaal van 2024 wordt gestart met het deel van de regeling voor nabestaanden dat dan uitvoerbaar is, zoals bijvoorbeeld het toekennen van het forfaitaire bedrag van € 30.000 en brede ondersteuning voor nabestaanden. Ook de kwijtschelding van bepaalde bestuursrechtelijke schulden en het overnemen of betalen van achterstanden op privaatrechtelijke schulden kan in het eerste kwartaal van 2024 starten. Zo kan in schrijnende situaties de eerste nood gelenigd worden. Om dit mogelijk te maken bereidt het kabinet een wetswijziging voor. Deze wijziging wordt naar verwachting opgenomen in het pakket Belastingplan 2024, zodat inwerkingtreding vanaf het eerste kwartaal van 2024 mogelijk is. Dit zorgt ervoor dat nabestaanden zo spoedig mogelijk geholpen kunnen worden.

Het kabinet begrijpt uw wens om op het moment van behandeling van deze aanvullende wijziging in uw Kamer de beschikking te hebben over de hiervoor genoemde uitvoeringstoets, zodat u in uw weging op dat moment mee kunt nemen wanneer het volledige pakket tot uitvoering kan komen. Op dit moment is behandeling van het pakket Belastingplan 2024 in uw Kamer niet voorzien vóór november 2023, waarmee u op dat moment de beschikking heeft over de voornoemde uitvoeringstoets, en deze in uw weging kunt betrekken.

Samengevat leidt aanvaarding van het wetsvoorstel door uw Kamer tot de volgende data van inwerkingtreding.

Regeling	Datum inwerkingtreding
Ex-partners ambtshalve forfaitair bedrag, schuldenregeling en brede ondersteuning	Dag na publicatie Staatsblad
Kinderen van ex-partners	Dag na publicatie Staatsblad
Kinderen van overleden ex-partners	1 oktober 2023
Ex-partners op aanvraag forfaitair bedrag, schuldenregeling en brede ondersteuning	Beoogd eerste kwartaal 2024
Ex-partners regeling werkelijke schade	Nader te bepalen, afhankelijk van keuze uitvoerder. Een besluit hierover is voorzien in het vierde kwartaal van 2023
Nabestaanden van overleden kinderen	Beoogd eerste kwartaal 2024
Nabestaanden van overleden aanvrager kinderopvangtoeslag	Zo spoedig mogelijk, nader te bepalen op basis van uitvoeringstoets[1]

1 zoals eerder in deze brief gemeld beoogt het kabinet met een nadere wetswijziging te komen waardoor in ieder geval een deel van de regeling, bijvoorbeeld het forfaitair bedrag van € 30.000 al wel per eerste kwartaal 2024 kan worden uitgevoerd.

Ik hoop u met deze nadere informatie voldoende inzicht te hebben gegeven voor uw besluitvorming ten behoeve van de stemmingen over het voorliggende wetsvoorstel. Met het aannemen van het wetsvoorstel worden de nabestaanden die zich in schrijnende situaties bevinden, grote schulden hebben en ondersteuning nodig hebben, zo spoedig mogelijk geholpen. Ook kan dan, conform bovenstaand schema, worden gestart met de ondersteuning van ex-partners, hun kinderen, kinderen van overleden van ex-partners en nabestaanden van overleden kinderen. Afhankelijk van de uitkomsten van de uitvoeringstoets wordt zo snel mogelijk gestart met de uitvoering van de overige herstelregelingen voor nabestaanden. Ik dank u dat u dit wetsvoorstel met voorrang heeft behandeld zodat we na uw instemming zo snel mogelijk met de uitvoering kunnen starten en de betreffende ouders en kinderen kunnen helpen.

De Staatssecretaris van Financiën – Toeslagen en Douane, A. de Vries

---

1 Kamerstukken II 2022/23, 36 352, nr. 19.

2 In de voorgestelde artikelen 2.9a en 2.9b van het wetsvoorstel.