36 277 Tijdelijke regels over de instelling van een begrotingsfonds voor het landelijk gebied en de natuur (Tijdelijke wet Transitiefonds landelijk gebied en natuur)

Nr. 32 GEWIJZIGD AMENDEMENT VAN HET LID VAN DER PLAS TER VERVANGING VAN DAT GEDRUKT ONDER NR. 22

Ontvangen 9 mei 2023

De ondergetekende stelt het volgende amendement voor:

I

Artikel 5, derde lid, wordt als volgt gewijzigd:

1. In onderdeel b wordt na «maatregelen» wordt ingevoegd «, waarbij ten aanzien van de doelmatigheid ten minste beoordeeld wordt of de beoogde doelstelling van de maatregelen ook bereikt kan worden met minder middelen».

2. Aan het slot van onderdeel c vervalt «en».

3. Onder vervanging van de punt aan het slot van onderdeel d door een puntkomma worden twee onderdelen toegevoegd, luidende:

• e. de sociale effecten van de maatregelen; en

• f. de mate waarin alternatieven op basis van vrijwilligheid zijn overwogen indien een maatregel genomen wordt op basis van onvrijwilligheid.

II

In artikel 10 wordt «kan» vervangen door «laat» en vervalt «laten».

Toelichting

Met dit amendement wordt beoogd om de doeltreffendheid en doelmatigheid en de controle daarop van de Tijdelijke wet Transitiefonds landelijk gebied en natuur te vergroten. Zonder deze wijziging is er geen daadwerkelijke toetsing van de doeltreffendheid en doelmatigheid van de bestede gelden. Weliswaar is in artikel 5, derde lid, onder b, opgenomen dat er getoetst wordt op doeltreffendheid en doelmatigheid, maar dit is niet uitgewerkt. Uit de memorie van toelichting blijkt dat er getoetst wordt op doelbereik, maar niet op doeltreffendheid (zijn de doelen bereikt als gevolg van het gevoerde beleid) of op doelmatigheid (hadden de beoogde doelstelling ook bereikt kunnen worden met minder middelen).

Juist omdat de doelstelling van het Transitiefonds erg breed is, namelijk het verminderen van depositie van stikstof, reductie van emissie van broeikasgassen, bereiken van instandhoudingsdoelstellingen voor Natura 2000-gebieden in Nederland, beschermen en verbeteren van chemische en ecologische toestand van watersystemen en de verduurzaming van de landbouw, is het van groot belang dat er zicht is op de doelmatige besteding van gelden en het doelbereik. Te meer daar er ook andere gelden ingezet worden voor de beoogde doelen.

Het is daarom van belang dat enerzijds vooraf een goede afweging gemaakt van de inzet van budget voor een maatregel en het doelbereik van deze maatregel. Waarbij ook de doelmatigheid meegenomen dient te worden en anderzijds dit doelbereik, de doeltreffendheid en de doelmatigheid achteraf en tijdens de duur van de looptijd van dit Transitiefonds te evalueren en te monitoren.

De verwijzing van de regering naar de spelregels Meerjarenprogramma Transitie Landelijk gebied in de memorie van toelichting horende bij dit Transitiefonds zijn hierbij niet voldoende, al is het maar omdat deze spelregels geen juridisch bindend karakter hebben en er derhalve geen enkele garantie is dat deze spelregels ook gevolgd worden.

De aanpassing van artikel 10 is gericht op het daadwerkelijk bij laten staan door adviseurs, in de oude omschrijving wordt deze mogelijkheid als een optie weergegeven. Ten einde de doelmatigheid en doeltreffendheid te kunnen waarborgen is het echter van groot belang dat er advies wordt ingewonnen.

Van der Plas