36 275 Regels aangaande een tijdelijke uitwisseling van persoonsgegevens ter identificering van de ouders die gedupeerd zijn als gevolg van problemen bij de uitvoering van de kinderopvangtoeslag en geconfronteerd zijn met uithuisplaatsing van kinderen (Tijdelijke wet uitwisseling persoonsgegevens UHP KOT)

B VOORLOPIG VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR JUSTITIE EN VEILIGHEID¹

Vastgesteld 15 mei 2023

Het voorbereidend onderzoek heeft de commissie aanleiding gegeven tot het maken van de volgende opmerkingen en het stellen van de volgende vragen.

1. Inleiding

De leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA gezamenlijk hebben met belangstelling kennisgenomen van het voorstel en hebben daarover de volgende vragen.

De leden van de D66-fractie hebben kennisgenomen van het voorstel en wensen hierover enkele vragen te stellen aan de regering.

De leden van de fractie van de PVV hebben kennisgenomen van het voorstel. Zij wensen de regering enkele vragen te stellen. De leden ontvangen graag een gemotiveerd antwoord op hun vragen.

2. Nut en noodzaak

De tijdelijke wet behelst meerdere doelen, namelijk, inzicht krijgen in de omvang van de groep ouders, het bieden van ondersteuning, de gegevens gebruiken voor de reflectie van verschillende instanties en de gegevens gebruiken voor wettenschappelijk onderzoek. Kan de regering benadrukken welk van de doelen prevaleert, zo vragen de leden van D66-fractie.

3. Informatiehuishouding

De Afdeling advisering van de Raad van State uit in haar advies de zorg dat de informatiehuishouding van de rechtspraak een knelpunt kan zijn bij de uitvoering de wet. Ook in de brieven van de Raad voor de Rechtspraak over het wetsvoorstel zijn mogelijke knelpunten in de uitvoering benoemd. De leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA vragen de regering uiteen te zetten hoe de verschillende zorgen en knelpunten zijn en worden geadresseerd, en kan de regering garanderen dat dit zal leiden tot een spoedige en zorgvuldige uitvoering van deze wet?

4. Waarborgen

De wet voorziet in een procedure om UHP KOT-ouders en -kinderen van de lijsten te schrappen op verzoek van de ouders. Welke waarborgen zijn er in de praktijk om te zorgen dat er geen gedateerde lijsten kunnen gaan «rondzwerven», dat wil zeggen dat alle organisaties altijd werken met de meest actuele lijst, waarvan alle UHP KOT-ouders en -kinderen die dat verzocht hebben, zijn verwijderd, zo vragen de leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA.

Dankzij het aangenomen amendement-Westerveld² worden UHP KOT-kinderen geïnformeerd over het gebruik van hun gegevens in het kader van deze wet. Is er voor de UHP KOT-kinderen echter ook een mogelijkheid om zich te laten schrappen van de lijst met UHP KOT-kinderen, net zoals dat de ouders dit kunnen laten doen? Als deze mogelijkheid er niet is, waarom is daarvoor gekozen?

Hoe lang wordt de lijst van UHP KOT-ouders bewaard en wordt de persoonlijke informatie van de betrokkenen verwijderd zodra zij het ondersteuningsaanbod hebben geaccepteerd of afgewezen, met name met het oog op de bescherming van persoonsgegevens, zo vragen de D66-fractieleden.

De leden van de D66-fractie lezen dat alle organisaties die de beschikking krijgen over de lijst van UHP KOT-ouders, zich bij de uitvoering van dit wetsvoorstel dienen te houden aan de eisen van dataminimalisatie. Dat wil zeggen dat ze niet meer persoonsgegevens mogen verwerken dan noodzakelijk is. Dit kan door de hoeveelheid persoonsgegevens te beperken, maar ook door de toegang tot deze lijst met persoonsgegevens te beperken. Hoe wordt erop toegezien dat de persoonsgegevens niet bij meer personen terechtkomt dan echt nodig? In het kader van dataminimalisatie, kan de regering toelichten waarom het relevant is om het geslacht (naast het BSN-nummer, namen en adres) van de UHP KOT-ouders in de lijst te registreren?

Kan de regering aangeven hoeveel kinderen (op dit moment) sinds vorig jaar zijn teruggeplaatst, zo vragen de leden van de PVV-fractie.

Kan de regering aangeven wat zij sinds de behandeling in de Tweede Kamer (extra) heeft ondernomen om zo snel mogelijk de hulp en ondersteuning te bieden die gedupeerde ouders wensen, hen te helpen bij hereniging en herstel van contact en om de onderste steen boven te krijgen?

5. Betrokken organisaties

Met dit voorstel krijgen organisaties die betrokken zijn (geweest) bij de gedwongen uithuisplaatsingen, beter inzicht in de (omvang van de) groep ouders en kinderen die gedupeerde zijn van het kinderopvangtoeslagschandaal en hen een ondersteuningsaanbod te kunnen doen. Verwacht de regering dat ouders van uit huis geplaatste kinderen de organisaties voldoende vertrouwen om het ondersteuningsaanbod aan te nemen, zo vragen de leden van D66-fractie?

De leden van de PVV-fractie vragen de regering om aan te geven hoe wordt voorkomen dat gedupeerden ineens van alle kanten worden benaderd, zowel door de Minister (mogelijk via post) als door gecertificeerde instellingen die over betreffende gegevens gaan beschikken?

6. Evaluatie

De leden van de fractie van D66 vragen of de tijdelijke wet op termijn zal worden geëvalueerd om te bepalen of deze effectief is in het bereiken van de gestelde doelen én tegelijk de privacy van ouders en kinderen waarborgt?

De leden van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid zien de reactie van de regering – bij voorkeur binnen vier weken – met belangstelling tegemoet.

De voorzitter van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid, De Boer

De griffier van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid, Van Dooren

---

1 Samenstelling:

Backer (D66), De Boer (GL) (voorzitter), Van Dijk (SGP), Van Hattem (PVV), Rombouts (CDA), Baay-Timmerman (50PLUS), Van den Berg (VVD), Arbouw (VVD), Bezaan (PVV), De Blécourt-Wouterse (VVD), Dittrich (D66), Doornhof (CDA), Janssen (SP), Karimi (GL), Meijer (VVD), Nicolaï (PvdD), Otten (Fractie-Otten) (ondervoorzitter), Recourt (PvdA), Rietkerk (CDA), Veldhoen (GL), Van Wely (Fractie-Nanninga), Nanninga (Fractie-Nanninga), Raven (OSF), Karakus (PvdA), Talsma (CU), Hiddema (Fractie-Frentrop) en Krijnen (GL).

2 Kamerstukken II 2022/23, 36 275, 15.