36 202 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2023)

36 208 Wijziging van de Wet op het kindgebonden budget tot intensivering van het kindgebonden budget in verband met koopkrachtondersteuning, wijziging van de Algemene Ouderdomswet en enkele andere wetten in verband met het afschaffen van de inkomensondersteuning voor AOW’ers en wijziging van de Wet tegemoetkomingen loondomein in verband met aanpassingen van het lage-inkomensvoordeel

D¹ BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN – FISCALITEIT EN BELASTINGDIENST

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 25 november 2022

Bijgaand ontvang u, mede namens de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioen, de Minister voor Energie en Klimaat en de Staatssecretaris van Financiën – Toeslagen en Douane, de memories van antwoord met betrekking tot de wetsvoorstellen behorende tot het pakket Belastingplan 2023.

Daarnaast heb ik tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen aan de heer Van Rooijen toegezegd om schriftelijk terug te komen op zijn vragen rondom het koopkrachtpakket, specifiek in relatie tot de AOW en IOAOW. Het kabinet heeft ervoor gekozen de AOW mee te laten stijgen met de bijzondere verhoging van minimumloon. Hiermee komt het tegemoet aan de zorgen die er leven in beide Kamers over de inkomenspositie van mensen met lage inkomens en ouderen.

Bij Voorjaarsnota heeft het kabinet de hoogte van de AOW-uitkering gekoppeld aan de stapsgewijze verhoging van het wettelijk minimumloon (WML) met in totaal 7,5 procent in 2025. De kosten hiervan lopen op tot 2,4 miljard in 2027. Dit is destijds gedekt door het in drie stappen afschaffen van de IOAOW (1,1 miljard euro), het terugdraaien van de verhoging van de ouderenkorting (0,6 miljard euro) en het afschaffen van de fiscale oudedagsreserve (0,1 miljard euro). Het restant is gedekt binnen de Voorjaarsnota.

In de Miljoenennota heeft het kabinet aangekondigd al per 2023 het WML met de voorgenomen 7,5% te verhogen en daarbij wordt het aanvullend verhoogd zodat het WML op 1 januari 2023 stijgt met ruim 10% (inclusief de gebruikelijke indexatie). Hiertoe wordt het WML aanvullend beleidsmatig verhoogd met 0,55%. De koppeling met de AOW blijft behouden. De extra verhoging kost vanwege de koppeling van de AOW in 2023 ongeveer 1,6 miljard euro extra aflopend tot 0,2 miljard euro in 2027. De bijzondere verhoging van het minimumloon zoals aangekondigd in de Miljoenennota is gedekt binnen het koopkrachtpakket. Daarbij is besloten om de IOAOW te verlagen naar 5 euro per maand in 2023 en af te schaffen in 2025. De budgettaire opbrengst hiervan bedraagt 0,5 miljard euro in 2023 en 0,2 miljard euro in 2024.

Per saldo levert dit pakket voor alle ouderen een verbetering van koopkracht op. Het beeld dat de AOW-verhoging wordt betaald door de IOAOW-afschaffing is niet juist. Het effect van de verhoging van de AOW is namelijk groter dan het afschaffen van de IOAOW en het terugdraaien van de verhoging van de ouderenkorting. Ter illustratie: in 2023 leidt dit voor een alleenstaande AOW-gerechtigde zonder aanvullend pensioen tot een stijging van het netto-inkomen met ongeveer 570 euro. Daarbovenop heeft deze AOW’er nog voordeel van de energietoeslag en de hogere zorgtoeslag en huurtoeslag. De AOW-verhoging en afschaffing van de IOAOW kunnen niet los gezien worden van het totale koopkrachtpakket.

Tabel: maatregelen VJN en MJN

In miljoen euro	2023	2024	2025	2026	2027
AOW koppeling WML-verhoging met 7,5% (VJN)	727	1.477	2.243	2.298	2.354
Aanvullende verhoging AOW (MJN)	1.613	893	193	197	202
Dekking
Afschaffen IOAOW (VJN)	–346	–701	–1.077	–1.102	–1.128
Terugdraaien voorgenomen verhoging ouderenkorting	–159	–390	–618	–618	–618
Afschaffen Fiscale oudedagsreserve (FOR)	–56	–53	–120	–86	–86
Verlagen IOAOW 2023, afschaffen in 2025 (MJN)	–496	–151
Overige dekking Voorjaarsnota en Miljoenennota	–1.283	–1.075	–621	–689	–724

De Staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst, M.L.A. van Rij

---

1 De letter D heeft alleen betrekking op 36 202.