36 200 IX Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) en de begrotingsstaat van Nationale Schuld (IXA) voor het jaar 2023

Nr. 13 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 december 2022

Het doet mij genoegen uw Kamer de Outlook 2023 aan te bieden, het jaarbericht van het Agentschap van de Generale Thesaurie van het Ministerie van Financiën.

De Outlook is de jaarlijkse Engelstalige publicatie van het Agentschap, waarin informatie is opgenomen over de Nederlandse staatsschuldfinanciering voor (potentiële) investeerders en andere geïnteresseerde partijen. Naast een terugblik op de financiering van de staatsschuld in 2022, bevat de Outlook 2023 een beschrijving van de geschatte omvang en de totstandkoming van de financieringsbehoefte van de Nederlandse Staat voor 2023 en een overzicht van de manier waarop het Agentschap van plan is deze in te vullen. Verder bevat de Outlook 2023 onder andere details over het renterisicokader van het Agentschap gepresenteerd en de selectie van Primary Dealers. Dit zijn de financiële instellingen die voor 2023 zijn aangesteld voor de afname, promotie en distributie van Nederlandse staatsleningen.

Uitvoering financieringsplan 2022

2022 was wederom een bewogen jaar, ook voor het Agentschap. In de Outlook 2022 werd aangekondigd dat de – door onzekerheid omgeven – financieringsbehoefte voor 2022 74,5 miljard euro zou bedragen. Hiervan zou het Agentschap rond de 45 miljard euro op de kapitaalmarkt (langlopende leningen) financieren met de uitgifte van staatsobligaties (Dutch State Loans). Gedurende het jaar is de inschatting van de financieringsbehoefte gedaald door hoger dan geraamde belastinginkomsten en lagere corona-uitgaven. In het vierde kwartaalbericht heeft het Agentschap een schatting van de financieringsbehoefte voor 2022 van 62,7 miljard euro gecommuniceerd. Het beroep op de kapitaalmarkt is daarom gedurende het jaar bijgesteld naar 40 tot 45 miljard euro. Na publicatie van het vierde kwartaalbericht bleek de financieringsbehoefte toch hoger uit te vallen vanwege de energiesteunmaatregelen. Dit is conform het beleid voor dergelijke fluctuaties voor een groot deel opgevangen op de flexibele geldmarkt. Uiteindelijk heeft het Agentschap dit jaar 44,09 miljard euro gefinancierd op de kapitaalmarkt.

Het Agentschap is erin geslaagd om haar financieringsbehoefte te vervullen binnen het vastgestelde renterisicokader. De afgelopen jaren heeft het Agentschap ingezet op het zo lang mogelijk vastleggen van de lage rentes middels het verlengen van de gemiddelde looptijd van de staatsschuldportefeuille naar minimaal 8 jaar uiterlijk in 2025. Gedurende 2022 is de gemiddelde looptijd iets gestegen van 7,9 jaar eind 2021 tot naar verwachting 8,1 jaar eind 2022. Het renterisicobedrag – het gedeelte van de staatsschuld waarover binnen 12 maanden de rente opnieuw moet worden vastgesteld – is ruim binnen de vastgestelde doelstelling van 25% van de staatsschuld gebleven. Eind 2022 bedraagt het renterisicobedrag naar verwachting 16,0%.

Financieringsbehoefte 2023

Voor 2023 raamt het Agentschap de financieringsbehoefte op 101,5 miljard euro. Vanwege verschillende factoren die invloed hebben op de overheidsfinanciën, zoals het prijsplafond voor energie, de verwachte inflatie en een mogelijke vertraging in economische groei, blijft deze raming onzeker. De financieringsbehoefte bestaat voor het grootste deel uit herfinanciering van bestaande schuld die in 2023 afloopt, te weten 31,6 miljard euro op de kapitaalmarkt en een geschatte 36,3 miljard euro op de geldmarkt. Het geraamde begrotingstekort van 33,6 miljard euro voor volgend jaar verhoogt de financieringsbehoefte verder. Dit geraamde begrotingstekort is gebaseerd op het financieringssaldo uit de Miljoenennota en de nog te dekken uitgaven voor het prijsplafond voor energie en de prijscorrecties voor de (semi)publieke sector in 2023 conform de Najaarsnota. Zodra er gedurende het jaar dekking wordt gevonden voor deze uitgaven dan zal de financieringsbehoefte aangepast worden.

Invulling financieringsbehoefte 2023

Het Agentschap is voornemens de financieringsbehoefte in 2023 te financieren door een beroep van rond de 50 miljard euro (nominaal) op de kapitaalmarkt te doen. De financiering op de kapitaalmarkt wordt als volgt ingevuld:

• 1) Een nieuwe groene staatobligatie met een looptijd van 20 jaar, voor ongeveer 5 miljard euro;

• 2) Een nieuwe 10-jaars staatsobligatie voor minimaal 12 miljard euro;

• 3) Een nieuwe 7-jaars staatsobligatie voor ongeveer 8 miljard euro;

• 4) Heropening van de staatsobligatie met looptijd tot 15 januari 2026, die in 2022 voor het eerst is uitgegeven, voor ongeveer 4 miljard euro;

• 5) Een substantieel gedeelte van het beroep op de kapitaalmarkt, ongeveer 21 miljard euro, is nader in te vullen. Het Agentschap heeft de mogelijkheid om bestaande leningen te heropenen of meer uit te geven in de nieuwe staatsobligaties. Hiermee behoudt het Agentschap flexibiliteit om in te spelen op de vraag van investeerders gedurende het jaar.

De resterende financieringsbehoefte zal worden ingevuld op de geldmarkt, voornamelijk met Dutch Treasury Certificates en indien nodig met nog flexibeler schuldpapier zoals Commercial Paper. Mocht de financieringsbehoefte significant stijgen of dalen, dan kan het Agentschap besluiten het beroep op de kapitaalmarkt of de geldmarkt te verhogen of te verlagen.

Voor eind 2023 streeft het Agentschap naar een minimale looptijd van 7,9 jaar. Hierbij is rekening gehouden met de onzekerheid omtrent de ontwikkeling van de financieringsbehoefte. In 2023 zal het Agentschap een reguliere tussentijdse interne evaluatie van de renterisico-indicatoren uitvoeren.

PD-selectie 2023

Tijdens het Outlookevenement presenteert het Agentschap de selectie van partijen die in 2023 als Primary Dealers gaan optreden voor de financiering van de Nederlandse staatsschuld. De selectie van dealers vindt onder meer plaats op basis van de door geïnteresseerde partijen aangeleverde «businessplannen» en hun eventuele eerdere prestaties.

Voor 2023 zijn alle huidige partijen opnieuw geselecteerd als Primary Dealer. Het gaat om, op alfabetische volgorde: ABN Amro, Bank of America, Barclays, Citigroup, Goldman Sachs, HSBC France, Jefferies, Natixis, NatWest Markets, Nomura, Nordea en Rabobank. Daarnaast is JP Morgan toegevoegd aan de Primary Dealergroep voor 2023.

Meer details over de financiering van de staatsschuld vindt u in de Outlook 2023 in de bijlage. U kunt deze ook raadplegen op de website van het Agentschap, www.dsta.nl.

De Minister van Financiën, S.A.M. Kaag