36 151 Regels ten behoeve van de hersteloperatie toeslagen (Wet hersteloperatie toeslagen)

AC BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN – TOESLAGEN EN DOUANE

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 oktober 2024

Bijgaand treft u de Voortgangsrapportage voor de hersteloperatie toeslagen aan. Er wordt gerapporteerd over de periode mei tot en met augustus 2024.

Uit deze Voortgangsrapportage blijkt dat we inmiddels steeds grotere stappen maken met het financiële herstel. Ruim 69.000 ouders hebben zich aangemeld en bijna allemaal hebben zij een eerste toets gehad. Ruim 50.000 van hen hebben inmiddels ook hun integrale beoordeling (IB) doorlopen, of hebben daarvan afgezien. Voor alle ouders zal de integrale beoordeling eind 2025 zijn afgerond.

Tot nu toe zijn er 37.700 ouders erkend als gedupeerd. Zij ontvangen tenminste € 30.000. Bij 87% van de gedupeerde ouders is ook de integrale beoordeling gedaan. Zij ontvangen het bedrag dat hen in de integrale beoordeling is toegekend, waarin ook een forfaitair basisbedrag aan materiële en immateriële schadevergoeding is opgenomen. Daarmee kan de compensatie hoger zijn dan € 30.000. De materiele schadevergoeding bedraagt 25% van het bedrag waarvoor de ouder is benadeeld en de immateriële schadevergoeding bedraagt € 500 per half jaar dat de problemen met de kinderopvangtoeslag hebben geduurd, beginnend bij de datum van de eerste negatieve beschikking en eindigend met de datum van de IB-beschikking. Bij vrijwel alle gedupeerden zijn publieke schulden kwijtgescholden en zijn betalingsachterstanden op private schulden voor hen afgelost.

Circa 5.000 ex-toeslagpartners zijn bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) bekend en worden op dit moment in batches aangeschreven. Ex-toeslagpartners krijgen een forfaitaire vergoeding van € 10.000 en toegang tot brede ondersteuning vanuit hun gemeente. Ook kunnen zij gebruik maken van de schuldenaanpak.

Via de kindregeling hebben ruim 96.600 kinderen van gedupeerde ouders inmiddels een beschikking ontvangen. Bij ruim 93.500 kinderen/jongeren is de tegemoetkoming van minimaal € 2.000 en maximaal € 10.000 ook al betaald.

Om een nieuwe start mogelijk te maken wordt niet alleen ruimhartig gecompenseerd voor gemaakte fouten en geleden schade vergoed. Naast het financiële herstel en de brede ondersteuning door gemeenten wordt ook steeds meer ingezet op emotioneel herstel. Concreet betekent dit dat we initiatieven van ouders en jongeren faciliteren, lotgenotencontact stimuleren en zoveel mogelijk gebruik maken van ervaringsdeskundigheid. Hierover blijft ik in gesprek met gedupeerde ouders en hun gezinnen.

Ondanks de zichtbare vorderingen die er worden gemaakt, heb ik ook een aantal aandachtspunten, zoals de bezwaarafhandeling, het verstrekken van dossiers en de forse opschaling die nodig is bij de verschillende schadeherstelroutes om voor het eind van 2027 de aanvullende schade van alle ouders te kunnen compenseren.

Onlangs is gestart met het aanbieden van een schikkingsvoorstel aan ouders die in bezwaar zijn gegaan tegen de uitkomst van hun integrale beoordeling. Dit is een onconventionele maatregel om de groeiende wachtrij bij bezwaren te kunnen aanpakken. Deze maatregel is in de vorige Voortgangsrapportage aangekondigd en via de 1^e suppletoire begroting van Financiën bekrachtigd. Het schikkingsvoorstel kan uitkomst bieden voor ouders die graag een punt willen zetten achter dit deel van het herstelproces, voor wie € 5.000 afdoende tegemoetkomt aan het bezwaar en voor wie de uitkomst van het bezwaar niet bepalend is voor de grondslag voor werkelijke schade. De keuze om in te gaan op het schikkingsvoorstel is vanzelfsprekend geheel vrijwillig.

In de afgelopen maand is het schikkingsvoorstel aan een eerste groep van circa 1.000 ouders voorgelegd. Vanuit het oogpunt van zorgvuldigheid en continu verbeteren worden de voorlopige opbrengsten en ervaringen van deze ouders binnen mijn ministerie geëvalueerd en betrokken bij de aanschrijving van de volgende groepen ouders.

In de afgelopen periode heb ik mij kunnen oriënteren op de wensen en noden van gedupeerde ouders en hun gezinnen en op de inhoud en de (on)mogelijkheden van de Wet hersteloperatie toeslagen. Daarnaast wil ik nadrukkelijk ook luisteren naar de visie van de Tweede Kamer. Met hen ga ik op 6 november 2024 in gesprek over de Voortgangsrapportage en over de genoemde aandachtspunten. Daarna volgt voor mij het moment waarop ik mijn plannen en ambities voor de hersteloperatie voor de langere termijn zal delen met de Tweede Kamer.

De Staatssecretaris van Financiën – Toeslagen en Douane, N. Achahbar