36 132 Wijziging van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, de Wet studiefinanciering 2000 en de Wet voortgezet onderwijs 2020 houdende de verankering van het experiment educatieve module en enkele andere aangelegen wijzigingen op het gebied van de lerarenopleiding

B VOORLOPIG VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP¹

Vastgesteld 1 mei 2023

Het voorbereidend onderzoek heeft de commissie aanleiding gegeven tot het maken van de volgende opmerkingen en het stellen van de volgende vragen.

Vragen en opmerkingen van de leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA gezamenlijk

De leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA hebben met interesse kennisgenomen van het wetsvoorstel verankering experiment educatieve module. Deze leden hebben naar aanleiding van dit voorstel nog enkele vragen, met name met betrekking tot kwaliteit van het onderwijs, de risico’s en de uitvoering.

In de rapporten «Naar een stelsel met toekomst – Bouwstenen voor een toekomstbestendig bevoegdhedenstelsel voortgezet onderwijs»² en «Routes naar het leraarschap»³ valt te lezen dat er 384 opleidingen en cursussen worden aangeboden om leraar te worden of een aanvullende onderwijsbevoegdheid te krijgen. Deze veelheid maakt het onoverzichtelijk voor aankomende studenten, en de Inspectie van het Onderwijs stelt dat het daardoor moeilijk is om zeker te blijven dat de kwaliteit overal goed is. De leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA hebben naar aanleiding hiervan enkele vragen.

De regering verwijst in de schriftelijke antwoorden aan de Tweede Kamer regelmatig naar de voorgenomen Werkagenda in het kader van de lerarenstrategie⁴, waarin afspraken over bevoegdheden worden gemaakt. De regering geeft richting de Tweede Kamer aan dat het in beginsel de voorkeur zou hebben om de inbedding van het opleidingstraject in één wetsvoorstel te regelen met andere aanpassingen die nodig zijn op het gebied van bevoegdheden en lerarenopleidingen in het kader van de Werkagenda.⁵ Onderkent de regering, ten aanzien van de onoverzichtelijkheid van het huidige stelsel, het belang van een spoedige herziening van het bevoegdhedenstelsel? Kan zij aangeven wanneer zij verwacht dat deze inbedding van het bevoegdhedenstelsel, in het kader van de Werkagenda, gerealiseerd zal zijn?

Het experiment met de educatieve module liep al af per juli 2022. Kan de regering toelichten waarom het niet mogelijk is of was het experiment te verlengen, in afwachting van de uitkomsten van de Werkagenda? Kan de regering tevens aangeven of het te verwachten is dat de uitkomsten van de Werkagenda opnieuw aanleiding zullen zijn voor een wetswijziging?

De leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA hebben daarnaast nog enkele vragen over de risico’s die worden genoemd in het rapport «Routes naar het leraarschap». Kan de regering aangeven in hoeverre de hier genoemde risico’s wel of niet van toepassing zijn voor de educatieve module? Kan zij tevens deze risico’s toelichten, met per risico een onderbouwing?

Is met deze definitieve verankering van de educatieve module de kennis over bekwaamheidseisen van de examencommissies gewaarborgd bij niet-lerarenopleidingen? Zo ja, hoe?

Is er met deze definitieve verankering van de educatieve module sprake van kwaliteitsborging door de NVAO-accreditatie?⁶ Geldt dit voor al het aanbod? Zo nee, dan ontvangen de aan het woord zijnde leden graag een reflectie hierop in het kader van het borgen van de kwaliteit.

Is er met deze definitieve verankering van de educatieve module sprake van kwaliteitsborging door toezicht door de Inspectie van het Onderwijs? Geldt dit voor al het aanbod? Zo nee, dan ontvangen de aan het woord zijnde leden graag een reflectie hierop in het kader van het borgen van de kwaliteit.

In het rapport «Routes naar het leraarschap» wordt gesteld dat de afwezigheid van een definitie van «lerarenopleiding» in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek ertoe leidt dat de vraag gesteld kan worden of iemand die een getuigschrift heeft van een bachelor- of masteropleiding die geen lerarenopleiding is – ook als die opleiding opleidt tot de bekwaamheidseisen – volgens de Wet educatie en beroepsonderwijs aangesteld kan worden als leraar. Hoe ziet de regering dit risico in relatie tot de educatieve module, zowel voor de experimentstatus als na de verankering?

Tot slot hebben de leden van de fracties van GroenLinks en de PvdA nog een vraag betreffende de uitvoering. In de schriftelijke beantwoording aan de Tweede Kamer gaf de regering aan te werken aan een oplossing voor de door de Dienst Uitvoering Onderwijs geïdentificeerde uitvoeringsproblemen.⁷ Kan de regering aangeven in hoeverre die oplossing inmiddels is gerealiseerd en waar die uit bestaat?

De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ziet met belangstelling uit naar de memorie van antwoord en ontvangt deze graag zo spoedig mogelijk.

De voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Verkerk

De griffier van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Dragstra

---

1 Samenstelling:

Essers (CDA), Ganzevoort (GL), Van Strien (PVV), Van Apeldoorn (SP), Atsma (CDA), Pijlman (D66) (ondervoorzitter), Schalk (SGP), Klip-Martin (VVD), De Bruijn-Wezeman(VVD), Baay-Timmerman (50PLUS), Beukering (Fractie-Nanninga). A.J.M. van Kesteren (PVV), De Blécourt-Wouterse (VVD), Vos (PvdA), Van den Berg (VVD), Dessing (FVD), Doornhof (CDA), Veldhoen (GL), Krijnen (GL), Van der Voort (D66), De Vries (Fractie-Otten), Nanninga (Fractie-Nanninga), Raven (OSF) Verkerk (CU) (voorzitter), Prast (PvdD) en Fiers (PvdA).

2 Werken in het onderwijs | Tweede Kamer der Staten-Generaal.

3 Routes naar het leraarschap | Themarapport | Inspectie van het onderwijs (onderwijsinspectie.nl).

4 Zie Werken in het onderwijs | Tweede Kamer der Staten-Generaal; Kamerstukken II 2022/23, 36 132, nr. 6.

5 Kamerstukken II 2022/23, 36 132, nr. 6, p. 18.

6 De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) is een kwaliteitszorgorganisatie die op deskundige en onafhankelijke wijze de kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen borgt en die de kwaliteitscultuur binnen de hogeronderwijsinstellingen in Nederland en Vlaanderen bevordert. Zij accrediteert bestaande en nieuwe opleidingen en beoordeelt de kwaliteitszorg van instellingen in het hoger onderwijs.

7 Kamerstukken II 2022/23, 36 162, nr. 6, p. 16–17.