36 045 Situatie in de Oekraïne

Nr. 44 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 maart 2022

Ongekende crisis, ongekend snelle respons

De Russische invasie in Oekraïne heeft een humanitaire crisis in gang gezet van ongekende omvang. In Oekraïne zelf zitten op veel plaatsen burgers opgesloten in onveiligheid. Noch overheidsinstanties noch humanitaire organisaties krijgen de kans in hun primaire levensbehoeften te voorzien of hen te helpen een veilig heenkomen te zoeken. Tegelijkertijd is in zeer korte tijd een enorme stroom vluchtelingen op gang gekomen die nog geenszins vermindert. Maar ook de humanitaire respons van de buurlanden, van de EU en van het internationale noodhulpsysteem is van uitzonderlijke snelheid en omvang, net als de publieke mobilisatie om getroffenen te helpen.

Met de kanttekening dat de situatie van uur tot uur verandert allereerst een paar kerngegevens:

• Op 16 maart waren er ruim 1.85 mln mensen ontheemd binnen Oekraïne en 3 mln mensen gevlucht uit Oekraïne. Van hen bevonden zich op 16 maart 1.9 mln in Polen, ruim 491.000 in Roemenië, meer dan 351.000 in Moldavië, ruim 283.000 in Hongarije en meer dan 228.000 in Slowakije. Tegen de 169.000 mensen weken uit naar Rusland en rond 2.100 naar Belarus.

• De VN geeft aan dat binnen Oekraïne 12 mln mensen hulp behoeven.

• De WHO had op 14 maart 24 aanvallen op gezondheidsfaciliteiten vastgesteld.

De internationale humanitaire respons kwam binnen zeer korte tijd op gang. Mede dankzij de voorspelbare meerjarige Nederlandse steun konden de Verenigde Naties en de Rode Kruis beweging vrijwel direct hun activiteiten in Oekraïne en buurlanden opschalen en aanpassen. Zo informeerde ik u dat het VN Central Emergency Response Fund (CERF) op de eerste dag na de inval meteen USD 20 mln ter beschikking stelde voor de humanitaire respons in Oekraïne.¹ Binnen enkele dagen verleenden onder andere UNICEF, WFP, WHO, IOM en UNHCR, die al aanwezig waren in verband met de conflictsituatie in Oost-Oekraïne, met CERF-fondsen steun in grote delen van Oekraïne. Inmiddels is door het CERF een tweede bijdrage beschikbaar gemaakt van nog eens USD 40 mln. Met een jaarlijkse bijdrage van EUR 55 mln is Nederland de vijfde donor van het CERF en maakte deze snelle respons zo mede mogelijk. Ook door het Contingency Fund for Emergencies van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waar Nederland aan bijdraagt is inmiddels USD 10.2 mln beschikbaar gesteld voor de aankoop en levering van essentiële medische hulpmiddelen. Ook van dit fonds is Nederland vijfde donor.

Ook de Rode Kruis beweging ontvangt van Nederland meerjarige financiering en heeft zowel in Oekraïne als in buurlanden zeer snel opgeschaald. Tegelijkertijd kwam de respons op gang van de Europese Unie, met name van de EU-buurlanden van Oekraïne, en daarnaast van Moldavië. In deze landen komt een groot deel van de vluchtelingen terecht. De EU biedt financiële en materiële steun voor de opvang van vluchtelingen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van zowel interne EU-fondsen als van budget voor externe samenwerking. Ook aan deze respons draagt Nederland als lidstaat bij.

Omdat de nood zo snel toenam heeft het Kabinet inmiddels in aanvulling op de langer lopende humanitaire financiering een additionele bijdrage toegezegd aan de VN-respons in Oekraïne, ter hoogte van EUR 20 mln. Daarnaast heb ik namens het Kabinet steun toegezegd aan de respons van de Nederlandse Samenwerkende Hulporganisaties, ter hoogte van EUR 15 mln, voor inspanningen in Oekraïne en opvang van vluchtelingen in buurlanden. Voor deze beide bijdragen wordt het Nederlandse noodhulpbudget opgehoogd van EUR 430 mln naar EUR 465 mln.

De specifieke Nederlandse bijdragen tot op dit moment zijn verwerkt in deze brief. Voor een kort overzicht daarvan verwijs ik naar bijlage 1.

Humanitaire respons: Nederlandse steun versterkt coördinatie en effectiviteit

De gevolgen van dit conflict spelen zich af aan de grenzen van de EU en daarbinnen. Er wordt een breed gedeelde verantwoordelijkheid getoond voor de humanitaire respons en de opvang van vluchtelingen, door een veelheid aan autoriteiten, organisaties en burgers. Coördinatie is van essentieel belang. De primaire verantwoordelijkheid voor de coördinatie van de humanitaire respons in Oekraïne (waaronder vanuit de omringende landen) ligt bij het VN Office for the Coordination of Humanitarian Aid (OCHA). Voor de coördinatie van de respons en crisisopvang binnen de EU zijn nationale autoriteiten en de EU zelf verantwoordelijk. In Moldavië functioneren behalve nationale systemen zowel (externe) coördinatie- en ondersteuningsmechanismen van de EU als de reguliere VN-mechanismen. De Rode Kruis Beweging – dat wil zeggen het Internationale Comité van het Rode Kruis, de Internationale Federatie van Rode Kruis Rode Halve Maan en nationale Rode Kruis Verenigingen waaronder het Nederlandse Rode Kruis – die in alle getroffen landen werkt, zorgt voor onderlinge afstemming van alle Rode Kruis inspanningen en coördineert met andere humanitaire organisaties en autoriteiten.

Nederland streeft naar heldere afbakening van verantwoordelijkheden tussen betrokken organisaties en geeft eigen steun zo vorm dat deze de coördinerende functie versterkt. Zo wordt de additionele bijdrage van EUR 20 mln voor noodhulp in Oekraïne verstrekt via het door OCHA gecoördineerde Ukrainian Humanitarian Fund. Verzoeken van overheden om goederen in-kind worden zoveel mogelijk via het European Civil Protection Mechanism (UCPM) beoordeeld en afgehandeld. Voor de opvang van vluchtelingen binnen de EU beschikken de direct betrokken EU-lidstaten zelf over de nodige bestuurscapaciteit en hun nationale coördinatiesystemen spelen een leidende rol, met EU-steun. Zij krijgen daarbij technische ondersteuning van de gemandateerde VN-organisaties, met name UNHCR. Nederland acht het daarbij van belang dat deze VN-organisaties complementair optreden aan de EU en haar lidstaten. Nederland verwelkomt het feit dat dit ook nadrukkelijk de benadering is die de Hoge Commissaris voor Vluchtelingen Filippo Grandi uitdraagt.

Ook in en vanuit Nederland is een goed gecoördineerde respons van groot belang. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken staat in contact met onder meer het Nederlandse Rode Kruis, de partners van de Dutch Relief Alliance en de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) over noden, aanpak en onderlinge coördinatie. Hiermee wordt gestand gedaan aan de roep om een gezamenlijke aanpak in de motie van de leden Ceder en Agnes Mulder². Mijn eerdergenoemde extra bijdrage van EUR 15 mln wordt in lijn met deze gedachte verstrekt aan de Samenwerkende Hulp Organisaties.

Particuliere initiatieven wordt geadviseerd de krachten te bundelen en te werken met of via professionele platforms en organisaties. Overigens hebben onder meer de Poolse autoriteiten inmiddels logistieke verzamelpunten ingericht voor het kanaliseren van – ook particulier verzamelde – goederen die bestemd zijn voor Oekraïne.

Naast coördinatie is het zeker stellen van humanitaire toegang in Oekraïne de grootste uitdaging voor de internationale gemeenschap om al toegezegde hulp op adequate en efficiënte wijze te krijgen waar hij nodig is.

Humanitair oorlogsrecht en toegang

Het kabinet maakt zich grote zorgen over schendingen van het humanitair oorlogsrecht door de Russische Federatie. Dit recht bepaalt onder meer dat in alle conflictsituaties de burgerbevolking en burgerobjecten moeten worden ontzien. Humanitaire hulp mag niet worden belemmerd en strijdende partijen hebben de plicht om humanitaire hulp te faciliteren. Burgers die willen vertrekken moet veilige doorgang worden geboden. Uithongering, bijvoorbeeld door het afsnijden van voedselhulp, mag niet worden ingezet als methode van oorlogvoering.

Strikte naleving van het humanitair oorlogsrecht in al zijn aspecten en door alle partijen is van essentieel belang. Ook in internationale oproepen daartoe dient steeds het humanitair oorlogsrecht in zijn totaliteit te worden benoemd. De internationale gemeenschap moet niet toestaan dat Rusland medewerking bij het nakomen van verplichtingen op basis van het humanitair oorlogsrecht tot wisselgeld maakt bij politieke onderhandelingen over het beëindigen van het conflict.

Samen met andere landen, de VN en de EU grijpt Nederland daarom elke gelegenheid aan om Rusland op te roepen het internationaal recht, waaronder het humanitair oorlogsrecht, na te leven. Dit is ook opgenomen in de door de Algemene Vergadering van de VN aangenomen resolutie van 2 maart over de agressie tegen Oekraïne (141 voorstemmen, 35 onthoudingen en 5 tegenstemmen) en in de resolutie van de VN Mensenrechtenraad op 3 maart over de situatie van de mensenrechten in Oekraïne als gevolg van de Russische agressie (32 voorstemmen, 13 onthoudingen en 2 tegenstemmen).

Bij onderhandelingen over humanitaire toegang hebben de VN en het Rode Kruis een leidende rol. UN OCHA heeft een coördinerende taak, het Internationale Comité voor het Rode Kruis is de hoeder van het humanitair oorlogsrecht. Humanitaire organisaties hebben, in nauw contact met de Oekraïense autoriteiten, inzicht in waar de noden het hoogst zijn en waar extra inzet op bescherming of evacuatie noodzakelijk is. Zij kunnen eraan bijdragen dat afspraken over bijvoorbeeld humanitaire corridors ten behoeve van de veilige evacuatie van burgers concreet, specifiek en actiegericht zijn.

Nederland steunt actief de inzet van VN, Rode Kruis en humanitaire NGOs op humanitaire toegang en ongehinderde hulpverlening. In een coalitie met gelijkgezinde landen reageert Nederland snel en consistent, diplomatiek en politiek, in algemene zin en bij specifieke gevallen, om ongehinderde toegang en bescherming van burgers en humanitaire werkers af te dwingen. De vorm waarin deze inspanningen plaatsvinden wordt sterk bepaald door de behoeften van de humanitaire onderhandelaars (VN, Rode Kruis). Nederland zal waar nodig en mogelijk speciaal ook resolutie 2417 over honger als oorlogswapen in stelling brengen. Deze resolutie van de VN Veiligheidsraad werd in 2018 unaniem aangenomen op voordracht van Nederland, Zweden en Koeweit. Met deze inzet voert het Kabinet de op humanitaire toegang gerichte onderdelen uit van de motie van de leden Stoffer en Ceder³. Ook de noodzaak van actieve preventie van mensenhandel heeft de aandacht van het Kabinet. Dit vormt onderwerp van overleg met onder meer UNHCR en binnen de EU. Tenslotte heeft Nederland binnen en vanuit de EU gezorgd voor humanitaire uitzonderingsgronden in sanctiepakketten. Hiermee wordt voorkomen dat sancties onbedoeld het werk van humanitaire organisaties onmogelijk maken.

Het is van groot belang dat onderzoek wordt gedaan naar schendingen van mensenrechten en humanitair oorlogsrecht en dat hier bewijs van wordt verzameld voor gebruik in toekomstige rechtszaken. De eerste stappen zijn daartoe al gezet: aanklager Khan van het Internationaal Strafhof is een onderzoek begonnen naar de situatie in Oekraïne en de VN-Mensenrechtenraad heeft een Commission of Inquiry opgericht met een focus op bewijsgaring van schendingen begaan in Oekraïne. Nederland heeft zich hier hard voor gemaakt. Nederland geeft daarnaast EUR 1 mln aan de VN-mensenrechtenorganisatie OHCHR. Hiermee kan de OHCHR zich verder inzetten voor mensenrechten in Oekraïne en het documenteren en rapporteren van schendingen van mensenrechten.

De humanitaire respons in concreto

Zoals eerder aangegeven wordt noodhulp en opvang geboden door de internationale gemeenschap, inclusief Nederland. Niet alleen Oekraïne maar ook Moldavië en zoals gevraagd in de motie van het lid Van Haga⁴ ook Polen en andere EU buurlanden worden gesteund. Over de concrete humanitaire steun, internationaal en van Nederland, hieronder per land/regio meer.

Oekraïne

Daags na de Russische invasie publiceerde OCHA een Flash Appeal voor humanitaire hulp in Oekraïne, waaraan zoals eerder genoemd Nederland een extra bijdrage heeft toegezegd van EUR 20 mln. De VN werkt onder dit appeal onder meer samen met lokale organisaties met kennis van de situatie ter plaatse.

Ook wordt humanitaire hulp geboden door het Oekraïense Rode Kruis, dat door het internationale noodappeal van het IFRC wordt ondersteund. Het Internationale Comité van het Rode Kruis biedt hulp in Oekraïne en heeft daarvoor eveneens een noodappeal gepubliceerd. Het Nederlandse Rode Kruis stelt uit de door het Ministerie gefinancierde blokallocatie een bedrag beschikbaar van EUR 1.5 mln. voor de door de IFRC gecoördineerde humanitaire respons van Rode Kruisverenigingen in Oekraïne en andere getroffen landen. Deze bijdrage is additioneel aan de algemene Nederlandse bijdrage in 2022 aan het ICRC van EUR 50 mln en aan het IFRC van EUR 1.1 mln⁵.

Reeds voor de Russische invasie ontving Oekraïne humanitaire steun van de EU via het Humanitarian Implementation Plan (HIP). De indicatieve bijdrage voor 2022 bedroeg EUR 24 mln. Met het oog op de ontwikkelingen heeft de Europese Commissie voor EUR 90 mln aan additionele financiële middelen vrijgemaakt voor Oekraïne en omringende landen. Eveneens heeft de Europese Commissie aangegeven EUR 500 mln bij te dragen aan het opvangen van de humanitaire gevolgen van de oorlog in Oekraïne. De EU is nog in consultatie over de verdeling van deze middelen. Verder is via het EU Civil Protection Mechanism (UCPM) inmiddels voor EUR 100 mln aan goederen geleverd aan Oekraïne en Moldavië, Polen en Slowakije. Nederland heeft via het UCPM reeds medische goederen bijgedragen voor humanitaire hulp in Oekraïne en goederen voor opvang in Moldavië; totale waarde ca. EUR 2 mln.

Jaarlijks ontvangt de Dutch Relief Alliance (DRA) een bijdrage van EUR 15 mln voor noodhulp respons in acute crises. Op initiatief van de alliantie is hiervan nu EUR 2.5 mln vrijgemaakt voor een acute DRA-respons in Oekraïne. DRA leden Dorcas, Save the Children en Cordaid verlenen humanitaire hulp in en rondom Poltava, Ternopil, Kyiv, Ivano-Frankivsk, Transcarpathië en Zaporizja.

De EU ondersteunt Oekraïne niet alleen humanitair. Over andere vormen van steun – door zowel Nederland als de EU – werd Uw Kamer recentelijk over geïnformeerd in een aparte brief.⁶

Moldavië

Sinds het uitbreken van de crisis ondersteunt de EU Moldavië via verschillende kanalen, waaronder met een financiële bijdrage van EUR 8 mln voor humanitaire hulp. Daarnaast is er een additioneel bedrag van EUR 15 mln beschikbaar gesteld aan Moldavië voor bescherming, doorreis, repatriëring en re-integratie van Oekraïense vluchtelingen. Via het UCPM heeft Moldavië inmiddels van 13 EU-lidstaten steun in natura ontvangen. Nederland heeft als eerste EU-land via dit mechanisme hulpgoederen verzonden voor de opvang van vluchtelingen in Moldavië t.w.v. EUR 533.000. Naast de ondersteuning voor de korte termijn werkt de EU aan een macro-financieel steunpakket ter waarde van EUR 150 mln bovenop het al lopende economisch herstelplan ter waarde van EUR 600 mln.

Moldavië maakt deel uit van de Nederlandse kiesgroep bij de Wereldbank en het IMF. Nederland ondersteunt Moldavië bij het aanvragen van financiële steun bij deze instellingen. Moldavië heeft inmiddels een verhoging van het lopende IMF-programma aangevraagd en gesprekken hierover zijn gaande. De Wereldbank onderzoekt op dit moment de impact van de oorlog op de omliggende regio, en beziet hoe onder andere Moldavië ondersteund kan worden. Vanuit de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD), waar Moldavië overigens geen onderdeel uit maakt van de Nederlandse kiesgroep, wordt momenteel een programma van EUR 2 mld voor Oekraïne en andere geraakte landen opgezet, waaronder ook Moldavië. Dit programma moet directe ondersteuning bieden op het terrein van energiezekerheid, gemeentelijke diensten, handelsfinanciering en liquiditeit voor het MKB, de financiële sector en kapitaalmarkten.

De Rode Kruis beweging en de VN zijn actief in Moldavië en konden snel opschalen, wederom mede dankzij meerjarige Nederlandse financiering.

Aangrenzende EU-lidstaten

In de EU is zeer eensgezind en met solidariteit uit alle lagen en structuren van de samenleving – nationale en lokale overheden, bedrijfsleven en burgers – gereageerd op de vluchtelingenstroom. In Polen is bijvoorbeeld een ongekende volksmobilisatie te zien, zonder welke het onmogelijk zou zijn de grote aantallen vluchtelingen op te vangen. Inmiddels komen vanuit enkele Europese lidstaten signalen dat de grenzen van de opvangcapaciteit binnenkort worden bereikt. Het kabinet volgt de situatie hier op de voet en voert hierover voortdurend overleg, ook in EU-kader. De EU-lidstaten waar de Oekraïense vluchtelingen aankomen kunnen aanspraak maken op diverse EU-ondersteuningsmechanismen. In hun crisisrespons worden zij vanuit de EU vooral ondersteund door leveranties van goederen via het UCPM. Tevens draagt de EU bij aan de coördinatie van de crisisrespons door experts in te zetten. Momenteel zijn er Emergency Response Coordination Centre Liaison Officers uitgezonden in Polen, Roemenië en Slowakije voor de coördinatie van inkomende hulp.

Speciale ondersteuning die mede door Nederland wordt geboden is expertise op het gebied van psychosociale zorg, waar veel vraag naar is. In Hongarije en in Polen zijn experts geplaatst die hulporganisaties en instellingen in de regio bijstaan bij het integreren van deze zorg in hun werk.

Zoals eerder aangegeven zijn ook in de getroffen EU-lidstaten verschillende VN organisaties actief, waaronder UNHCR, UNICEF en het WFP. Ook de Rode Kruis Beweging biedt hier steun, waaronder met Nederlandse overheidsfinanciering.

Humanitaire gevolgen van de crisis wereldwijd

De oorlog in Oekraïne heeft ook gevolgen op mondiaal niveau. Energieprijzen stijgen. Voedselonzekerheid neemt toe. Minister Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ging in zijn brief aan Uw Kamer van 10 maart jl. al in op de situatie op Europese landbouwmarkten in relatie tot de situatie in Oekraïne⁷. Wij werken op dit terrein nauw met elkaar samen.

Wereldwijd zal armoede groeien. Nationale voedselvoorraden in een aantal landen zullen uitgeput raken. Afhankelijkheid van humanitaire hulp zal groeien, net als de kosten van het bieden van die hulp. Deze consequenties mogen niet worden miskend en verdienen mondiale aandacht.

Er was al sprake van lage voedselvoorraden, sterk stijgende voedselprijzen en toenemende honger. De situatie zal verder verslechteren omdat het aanbod uit Oekraïne en Rusland (deels) wegvalt. Ook komt de beschikbaarheid van kunstmest in gevaar, waarvan Rusland en Belarus belangrijke producenten zijn.

Diverse landen in Sub-Sahara Afrika, de MENA-regio en Zuid Azië zijn afhankelijk van graanimport uit Oekraïne en Rusland. Op de korte termijn wordt een stijging van de marktprijzen verwacht en bij een langer aanhoudende crisis ook acute tekorten. Libanon heeft inmiddels rantsoenering aangekondigd. In de MENA-regio wordt gevreesd voor sociale onrust als gevolg van hogere voedsel- en energieprijzen.

Het aantal ondervoede mensen wereldwijd kan in 2022/2023 volgens de VN Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) met 8 tot 13 mln mensen toenemen.⁸ Tegelijkertijd stijgen de kosten voor het lenigen van de noden vanwege de stijgende voedsel-, kunstmest- en energieprijzen. De FAO waarschuwt dat door de crisis voedselprijzen verder kunnen stijgen met 8 tot 22%.

Deze stijgende prijzen hebben directe gevolgen voor humanitaire operaties. WFP verwacht dat hun uitgaven met USD 29 mln per maand zullen toenemen waarvan USD 23 mln aan additionele kosten voor voedsel en USD 6 mln aan additionele transportkosten. Dit is bijvoorbeeld zichtbaar in Somalië, waar bijna de helft van de bevolking voedselonzeker is en de verhoogde kosten voor WFP een financieringstekort veroorzaken waardoor de hulpstroom mogelijk vanaf april stil komt te liggen, ten tijde van een historische droogte. Anticiperende actie van humanitaire organisaties is in een situatie als deze nog crucialer. Maar bij zo sterk oplopende prijzen is het vermogen van het humanitair bestel om deze op te vangen uiteraard beperkt.

Nederland onderzoekt momenteel hoe in internationaal verband adequaat actie kan worden ondernomen om de te verwachten secundaire, zich opstapelende gevolgen van de crisis in Oekraïne het hoofd te bieden. SG VN Guterres heeft de oprichting aangekondigd van een Global Crisis Response Group on Food, Energy and Finance. Nederland praat mee over mandaat en taakstelling van deze groep. Ook met gelijkgezinden zal nauw worden opgetrokken, zoals bijvoorbeeld in de Group of Friends of Action on Conflict and Hunger. Ook de FAO beziet op welke wijze geconsolideerde actie kan worden vormgegeven. Ik heb het voornemen hierover op zeer korte termijn zelf met de Uitvoerend Directeuren van FAO en WFP in gesprek te gaan.

Een belangrijk uitgangspunt is dat investeringen in de veerkracht van het internationale systeem voor voedselzekerheid de potentiële toename van humanitaire noden helpen af te remmen. In de Nederlandse ontwikkelingsinspanningen blijft de inzet om voedselzekerheid op structurele basis te versterken, in multilateraal verband (FAO, IFAD, Wereldbank), via coalities in Nederland (Netherlands Food Partnership, SeedNL) en met vele organisaties lokaal in de partnerlanden. In de Nederlandse inzet op humanitaire hulp is het van belang om oog en ruimte te blijven houden voor (toenemende) noden elders in de wereld. Het Kabinet volgt de humanitaire situatie in en rond Oekraïne nauwgezet en houdt de mogelijkheid voor additionele humanitaire bijdragen nadrukkelijk open.

Bij dit alles is het cruciaal samen op te trekken met gelijkgezinden. Nederland staat open voor samenwerking met alle serieuze partijen die deze crisis het hoofd willen bieden. Onze politieke en diplomatieke inspanningen om innovatieve oplossingen te vinden, allianties te smeden en deze effectief in te zetten zijn van minstens even groot belang als financiële bijdragen. Nederland is en blijft een capabele en professionele partner, wereldwijd.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.N.A.J. Schreinemacher

BIJLAGE: HUMANITAIRE FINANCIELE INZET OEKRAINE CRISIS

Organisatie/Instrument	Toelichting	NL Bijdrage 2022 (EUR)
VN Central Emergency Fund (CERF)	Mondiale VN-noodfonds CERF dat wordt ingezet bij nieuwe acute crisis. Via dit fonds is inmiddels USD 60 mln beschikbaar gesteld voor respons Oekraïne
VN OCHA Appeal	VN heeft een flashappeal gelanceerd voor een additionele USD 1,7 miljard voor humanitaire hulp voor Oekraïne.	20.000.000
WHO	WHO beschikt over een Contingency Fund for Emergencies (CFE). CFE heeft inmiddels USD 10.2 mln beschikbaar gesteld voor respons Oekraïne
Nederlandse Samenwerkende Hulporganisaties	Bijdrage voor noodhulp voor slachtoffers van de crisis in Oekraïne aan de Samenwerkende Hulp Organisaties	15.000.000
Dutch Relief Alliance (DRA)	DRA, uit acute reservering binnen Nederlandse subsidie (Dorcas, Cordaid en Save the Children)	2.500.000
Nederlandse Rode Kruis (NRK)	NRK, uit blokallocatie binnen Nederlandse Subsidie, mede tbv IFRC en Nationale Rode Kruisbewegingen	1.500.000
EU Civil Protection Mechanism	Via het EU Civil Protection Mechanism (UCPM) kunnen landen (lidstaten en derde landen) verzoeken indienen voor materiële, en personele ondersteuning. Nederland heeft basisgoederen geleverd voor eerste opvang in Moldavië.	t.w.v. 533.000

---

1 Humanitaire hulp en diplomatie 2022 d.d. 25 februari 2022 (Kamerstuk 34 952, nr. 153)

2 Kamerstuk 36 045, nr. 18

3 Kamerstuk 36 045, nr. 30

4 Kamerstuk 36 045, nr. 8

5 Zie Humanitaire hulp en diplomatie 2022 d.d. 25 februari 2022 (Kamerstuk 34 952, nr. 153)

6 Zie Stand van zaken ontwikkelingen in en rondom Oekraïne d.d. 25 februari 2022 (Kamerstuk 36 045, nr. 3)

7 Kamerstuk 21 501–32, nr. 1402

8 Food and Agriculture Organization of the United Nations; Information note: The importance of Ukraine and the Russian Federation for global agricultural markets and the risks associated with the current conflict; Rome 2022; p.25.