35 925 VI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Justitie en Veiligheid (VI) voor het jaar 2022

AJ BRIEF VAN DE MINISTER VOOR RECHTSBESCHERMING

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 juni 2023

Zoals toegezegd tijdens het mondeling overleg met de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit op 18 april jl. over stikstof, PAS en rechtsbescherming stuur ik u hierbij een afschrift van mijn brief aan de Tweede Kamer d.d. 17 april 2023 in reactie op de gewijzigde motie van het lid Stoffer c.s. over het verkennen in hoeverre voor belangenorganisaties met een ideëel doel op grond van artikel 3:305a BW nadere vereisten aan representativiteit gesteld moeten worden (Kamerstukken II 2022/23, 36 169, nr. 37). Met deze brief geef ik bovendien uitvoering aan mijn toezegging aan uw Kamer om te reflecteren op de vraag van het lid Van Dijk van uw Kamer over het ondernemen van juridische acties van belangenorganisaties op grond van artikel 3:305a van het Burgerlijk Wetboek (toezegging T03473).

Tevens doe ik hierbij mijn toezegging aan het lid Schalk gestand. Hij vroeg om een nadere reflectie op zijn stelling dat in het bestuursrecht belangenorganisaties een gemakkelijkere ingang bij de rechter hebben dan natuurlijke personen.

Indien sprake is van een bestuursrechtelijk besluit staat voor belanghebbenden de weg naar de bestuursrechter open. Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen zijn belanghebbende in de zin van artikel 1:2, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht als hun belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. Daarnaast bepaalt het derde lid van dat artikel dat als belangen van rechtspersonen mede worden beschouwd de algemene en collectieve belangen die zij krachtens hun doelstellingen en blijkens hun feitelijke werkzaamheden in het bijzonder behartigen. De statutaire doelomschrijving moet voldoende onderscheidend zijn en de feitelijke werkzaamheden daadwerkelijk uitgevoerd. Het is een bewuste keuze van de wetgever geweest om rechtspersonen die algemene of collectieve belangen behartigen, toegang tot de bestuursrechter te geven, naast de toegang voor natuurlijke personen.

Zoals reeds vermeld in bovengenoemde reactie op de gewijzigde motie van het lid Stoffer c.s., acht ik toegang tot de rechter een groot goed en is in het coalitieakkoord afgesproken de toegang tot het recht te verbeteren.

De Minister voor Rechtsbescherming, F.M. Weerwind