Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 23 november 2021
De Vaste Commissie voor Justitie en Veiligheid heeft mij bij brief van 2 november
2021 verzocht een reactie te geven op berichtgeving uit de krant over de cultuur en
sfeer bij de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND). Met deze brief ga ik in op
dit verzoek.
De leden Podt (D66) en Ceder (ChristenUnie) van uw Kamer hebben mij ook schriftelijke
vragen gesteld over hetzelfde bericht uit de NRC. Deze vragen werden ingezonden op
5 november 2021. Ik verwijs voor de goede orde dan ook naar de beantwoording van deze
vragen die ik voor de komende begrotingsbehandeling van JenV aan uw Kamer zal zenden
(Aanhangsel Handelingen II 2021/22, nr. 779).
In de specifieke zaak die door de NRC genoemd wordt zijn meerdere onderzoeken geweest.
De conclusies en aanbevelingen uit deze onderzoeken, inclusief het laatste onderzoek
van de onafhankelijke integriteitscommissie van het Ministerie van Justitie en Veiligheid
(JenV) hebben de Secretaris-Generaal en de IND ter harte genomen. Op dit moment ligt
de zaak voor bij de rechter.
Dat laat onverlet om te vermelden dat zowel bij de IND als het Ministerie van JenV
aan een veilige werkomgeving voor alle medewerkers wordt gehecht. Door blijvend te
investeren in een veilige en inclusieve werkomgeving, waarbij de drempel zo laag mogelijk
gemaakt wordt om zaken te agenderen en bespreekbaar te maken.
Zo zijn er afgelopen jaren diverse maatregelen genomen om een zorgvuldig proces van
melden en opvolging te borgen: een regeling voor het melden van vermoedens van een
misstand, van integriteitsschendingen en ongewenste omgangsvormen en een instructie
voor leidinggevenden hoe te handelen als er een melding wordt gedaan. Medewerkers
kunnen voor het doen van een melding behalve bij de leidinggevende ook terecht bij
een vertrouwenspersoon, een klachtencommissie en de onafhankelijke integriteitscommissie
van het Ministerie van JenV.
De IND blijft eraan blijven werken om de organisatie een veilige omgeving te laten
zijn voor alle collega's, om zaken met elkaar bespreekbaar te maken. Dit vraagt continue
de aandacht. Naast de JenV brede maatregelen zoals hierboven beschreven heeft de IND
de afgelopen jaren diverse investeringen ondernomen op het gebied van bewustwording
(communicatie, trainingen etc.) om hiermee een cultuur van bespreekbaarheid te bevorderen.
Binnen de IND wordt daarmee onverminderd doorgegaan.
Met een cultuurscan in 2021 wordt in beeld gebracht hoe de medewerkers van de IND
de cultuur binnen de organisatie ervaren. De scan vormt een vertrekpunt om verdere
acties te ondernemen om de veilige werkomgeving te versterken. Het is van belang om
een continu proces van leren en verbeteren in te richten om de veilige werkomgeving
met elkaar te borgen.
De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
A. Broekers-Knol