Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 24 juni 2022
In opdracht van de provincie Groningen heeft een Commissie onder voorzitterschap van
de heer Johan Remkes onderzoek gedaan naar oorzaken van eerdere kostenoverschrijdingen
bij het MIRT project Zuidelijke Ringweg Groningen. Op 24 juni jl. heeft de commissie
haar rapport «Met de wijsheid van nu» aangeboden aan de commissaris van de Koning
van Groningen.
De commissie Remkes heeft het Ministerie van IenW in de gelegenheid gesteld om een
bestuurlijke reactie op dit rapport te geven. Met deze brief stuur ik u het rapport
en informeer ik u over de reactie van IenW. Ik wil op deze plaats namens IenW mijn
waardering en dank uitspreken voor het werk van de commissie.
Veel herkenning
Het Ministerie van I&W heeft het beeld dat het onderzoek gedegen en zorgvuldig is
uitgevoerd. Het rapport geeft – van de verkenningsfase tot het heden – een waardevol
en samenhangend overzicht van de historie van het project Zuidelijke Ring Groningen.
Daarnaast zijn keuzes en afspraken uit het verleden in de context en het perspectief
van dat moment geplaatst.
Reactie op conclusies
De belangrijkste conclusie dat er reden is om trots te zijn op het project Aanpak
Ring Zuid wordt door IenW onderschreven. In het project wordt immers toegewerkt naar
een resultaat dat een grote verbetering oplevert voor de bereikbaarheid en leefbaarheid
in heel Noord-Nederland. De commissie stelt dat geen feitelijke aanwijzingen naar
voren zijn gekomen dat het Rijk debet is aan kostenoverschrijdingen. Dit correspondeert
met het beeld van IenW. Het is goed te lezen dat de commissie na grondig onderzoek
heeft geconstateerd dat de drie gezamenlijke opdrachtgevers – Provincie, gemeente
en Rijk – hecht hebben samengewerkt. De hoofdconclusies sluiten goed aan op de gedegen
analyse die in het rapport gemaakt wordt en zijn goed te volgen.
Reactie op aanbevelingen en algemene les
-
1. Maatschappelijke baten nadrukkelijker voor het voetlicht brengen.
IenW neemt deze aanbeveling ter harte, en zal samen met de gemeente Groningen, de
provincie Groningen en de projectorganisatie verkennen hoe hier op een goede manier
invulling aan te geven.
-
2. De komende periode nadrukkelijker op basis van het principe van werken als één overheid
te opereren
Wij zetten de huidige samenwerking met de provincie en gemeente graag constructief
voort. De bestaande afspraken zijn daarbij het uitgangspunt.
-
3. Richt een jaarlijks bestuurlijk escalatieoverleg in
In overleg met de bestuurlijke partners in het project zal IenW een jaarlijks bestuurlijk
escalatieoverleg inrichten zoals door de commissie is voorgesteld.
-
4. Kom tot een rechtvaardige oplossing van de btw-kwestie
Ten aanzien van de btw-kwestie zullen de provincie Groningen en het Ministerie van
IenW gezamenlijk in overleg treden met het Ministerie van Financiën.
Reactie op algemene les
De commissie sluit haar rapportage af met een algemene les: Creëer ruimte voor kwalitatief tegenspel bij twijfels over bieding en aanbesteding
Deze les heeft Rijkswaterstaat de afgelopen periode ook getrokken, en mede verwoord
in het traject «Transitie vitale infrasector». Daarbij streven wij ernaar om ruimte
te creëren voor meer dialoog en tegenspel in de aanbestedingsfase, binnen de regels
van het geldende aanbestedingsrecht. Daar zijn ook al concrete resultaten van te zien.
Te denken valt aan aanbestedingen waarbij een project niet gegund is aan de partij
die direct na beoordeling op de eerste plaats eindigde, maar waarbij na een verificatiegesprek
geconcludeerd werd dat een opdrachtnemer het werk niet voor de aangeboden prijs kon
uitvoeren of niet volledig helder had wat de opdracht omvatte. In die gevallen werd
uiteindelijk aan de nummer twee of drie gegund.
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
M.G.J. Harbers