35 893 Wijziging van de Wet educatie en beroepsonderwijs BES in verband met uitbreiding van de uitzonderingsmogelijkheid om het onderwijs en de examens van mbo-opleidingen op Bonaire in het Papiaments aan te bieden

B MEMORIE VAN ANTWOORD

Ontvangen 23 augustus 2022

1. Inleiding

Met belangstelling heb ik kennisgenomen van het voorlopig verslag van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De vragen uit het voorlopig verslag zal ik beantwoorden in de volgorde waarin ze zijn gesteld.

2. Hoofdlijnen voorstel

De VVD-fractieleden vragen de regering toe te lichten of het gevaar niet bestaat dat studenten die een mbo-opleiding volgen, geen Engels leren spreken indien zij het onderwijs in het Papiaments aangeboden krijgen. Zouden zij daardoor mogelijk op achterstand gezet kunnen worden bij het vinden van een baan?

De instructietaal in het mbo-onderwijs op Bonaire heeft geen invloed op het leren spreken van de Engelse taal. De Engelse taal is een verplicht vak in mbo-opleidingen op niveau 4. Dat geldt zowel voor opleidingen die in de Nederlandse taal worden verzorgd als voor opleidingen die in het Papiaments zouden worden verzorgd.

De leden van de PVV-fractie vragen of de regering de meerwaarde van dit wetsvoorstel kan aangeven, gelet op het feit dat Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (hierna: WHW) het toestaat dat studenten met een mbo-diploma op niveau 4 in welke taal behaald dan ook, toegang hebben tot vervolgonderwijs in Nederland.

Dit wetsvoorstel beoogt een specifieke en kleine groep studenten in het beroepsonderwijs op Bonaire, ondanks het feit dat zij de Nederlandse taal niet goed beheersen, toch in staat te stellen zich beter te positioneren op de lokale arbeidsmarkt. De meerwaarde van dit wetsvoorstel is gelegen in de mogelijkheid van persoonlijke ontwikkeling in relatie tot behoeften op de lokale arbeidsmarkt. Voor deze groep wordt het mogelijk een stap te maken van mbo-niveau 2 naar een mbo-niveau 3 of 4. Daarin ligt toegevoegde waarde, zowel voor de desbetreffende studenten als voor de lokale arbeidsmarkt.

De leden van de PVV-fractie vragen of de regering kan aangeven waarom essentiële informatie, dat geslaagde studenten zich overal in het Koninkrijk der Nederlanden kunnen melden voor een vervolgopleiding of op de arbeidsmarkt, niet is betrokken in de presentatie van het wetsvoorstel, in de memorie van toelichting en tijdens behandeling van dit wetsvoorstel in de Tweede Kamer, in zowel eerste als in de tweede termijn.

Bij de presentatie van het wetsvoorstel heeft de nadruk gelegen op het doel van het wetsvoorstel, te weten het bieden van kansen om binnen het beroepsonderwijs op Bonaire nog vervolgstappen te kunnen zetten, in het bijzonder van een mbo-niveau 2 naar een mbo-niveau 3 of 4. Het gaat hier om een doelgroep die weliswaar geslaagd is in het behalen van een diploma op mbo-niveau 2, maar daarna als gevolg van onvoldoende Nederlandse taalvaardigheid niet een opleiding op een hoger mbo-niveau kan realiseren.

Ik betreur het dat ik in eerste instantie de Tweede Kamer incorrect heb geïnformeerd over de doorstroomrechten naar het hoger onderwijs in Europees Nederland op grond van een op Bonaire behaald mbo-niveau 4 diploma.

De leden van de PVV-fractie vragen of de regering tevens kan aangeven waarom een cursus om het niveau van de Nederlandse taalvaardigheid van niet-Nederlandssprekende studenten tot en met havo-niveau te verhogen, wordt voorgewend als voorwaarde voor het krijgen van toegang tot vervolgopleidingen in Europees Nederland van in het Papiaments gediplomeerde studenten, terwijl de WHW toegang van deze studenten tot het Nederlandse hoger beroepsonderwijs zonder een dergelijke cursus al toestaat.

De Tweede Kamer heeft de regering bij motie verzocht om mbo-studenten op de BES-eilanden, op aanvraag van de student, te ondersteunen bij het leren van de Nederlandse taal, wanneer zij na een Papiamentstalige opleiding willen doorstromen naar het hoger onderwijs in Europees Nederland. Ik heb deze ondersteuning toegezegd. Er is geen sprake van een verplichte cursus voor de desbetreffende studenten.

De leden van de PVV-fractie vragen of de regering kan toelichten waarom de onzorgvuldigheid in het wetstraject in de Tweede Kamer, gebaseerd op het uitgangspunt dat in het Papiaments gediplomeerde studenten geen toegang zouden krijgen tot vervolgopleidingen in Europees Nederland (terwijl de WHW daar wel in voorziet), voor haar geen aanleiding is geweest om het gemankeerde wetsvoorstel in te trekken.

Zoals ik eerder heb aangegeven betreur ik het feit dat ik in eerste instantie incorrecte informatie over het toelatingsrecht tot het Europees Nederlandse hoger onderwijs heb verstrekt. Daar heb ik mijn zeer welgemeende excuses voor aangeboden. Echter, het toegangsrecht tot het hoger onderwijs neemt niet de grond onder dit wetsvoorstel weg. Dit voorstel beoogt namelijk de mogelijkheden voor vervolgonderwijs in het beroepsonderwijs op Bonaire te verbeteren en daarmee een betere positionering op de lokale arbeidsmarkt voor een heel specifieke doelgroep te bewerkstelligen.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, R.H. Dijkgraaf