35 885 EU-voorstel voor een verordening inzake de Europese digitale identiteit

G VERSLAG VAN EEN NADER SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 8 september 2023

De leden van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid¹ hebben kennisgenomen van de brief van de Minister voor Rechtsbescherming van 24 april 2023². Deze brief betrof een reactie op vragen over het voorstel voor een verordening betreffende wederzijdse erkenning van afstamming (COM(2022)695) waarbij terzijde ook vragen waren gesteld over de Europese Digitale Identiteit Wallet. De leden van de PVV-fractie hebben een vervolgvraag betreffende de Europese Digitale Identiteit Wallet.³

Naar aanleiding hiervan is op 18 juli 2023 een brief gestuurd aan de Minister voor Rechtsbescherming.

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft op 7 september 2023 gereageerd.

De commissie brengt bijgaand verslag uit van het gevoerde nader schriftelijk overleg.

De griffier van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid, Van Dooren

BRIEF VAN DE VOORZITTER VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Minister voor Rechtsbescherming

Den Haag, 18 juli 2023

De leden van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid hebben kennisgenomen van de brief van de Minister voor Rechtsbescherming van 24 april 2023⁴. Deze brief betrof een reactie op vragen over het voorstel voor een verordening betreffende wederzijdse erkenning van afstamming (COM(2022)695) waarbij terzijde ook vragen waren gesteld over de Europese Digitale Identiteit Wallet die namens u zijn beantwoord. De leden van de PVV-fractie hebben een vervolgvraag betreffende de Europese Digitale Identiteit Wallet⁵ welke zij graag aan u voorleggen.

Op pagina 5 en 6 van bovengenoemde brief wordt uitgebreid ingegaan op de door de leden van de PVV-fractie gestelde vraag: «Kunt u toelichten op welke wijze de Nederlandse burger zich heeft kunnen uitspreken/nog kan uitspreken inzake de ontwikkeling van de Europese Digitale Identiteit Wallet, alsmede in hoeverre deze Wallet een facultatief karakter zal hebben voor burgers?».

Het antwoord richt zich vooral op het tweede deel van de vraag, maar er is helaas geen duidelijk antwoord gegeven op het eerste deel van de vraag. Daarom stellen de leden nogmaals de vraag:

Kunt u toelichten op welke wijze de Nederlandse burger zich heeft kunnen uitspreken/nog kan uitspreken inzake de ontwikkeling van de Europese Digitale Identiteit Wallet?»

De leden van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid zien uw reactie – bij voorkeur voor 8 september 2023 – met belangstelling tegemoet.

De voorzitter van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid, B.O. Dittrich

BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 september 2023

Hierbij bied ik u het antwoord aan op de schriftelijke Kamervraag die is gesteld door de leden van de PVV-fractie van de Eerste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid betreffende de Europese Digitale Identiteit Wallet, ingezonden op 18 juli jl. met kenmerk 173148.01U.

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Digitalisering en Koninkrijksrelaties, A.C. van Huffelen

173148.01U

Vraag:

Kunt u toelichten op welke wijze de Nederlandse burger zich heeft kunnen uitspreken/nog kan uitspreken inzake de ontwikkeling van de Europese Digitale Identiteit Wallet?

Antwoord:

Om ervoor te zorgen dat EU-burgers het EU-wetgevingsproces kunnen volgen is het gebruikelijk dat de Europese Commissie openbare raadplegingen houdt ter inspraak voor het gehele EU-wetgevingsproces. Dit vindt doorgaans plaats vanaf de eerste voorbereidingen (de zogeheten routekaarten), via de nieuwe voorstellen tot en met de evaluatie van de effecten ervan. Burgers en andere belanghebbenden kunnen reageren op de openbare raadplegingen. Ook bij het voorstel tot herziening van de eIDAS verordening heeft de Europese Commissie verschillende openbare raadplegingen georganiseerd. Zo is de routekaart van het voorstel tot herziening openbaar geconsulteerd van 23 juli 2020 tot 3 september 2020, vond de raadplegingsperiode plaats van 24 juli 2020 tot 2 oktober 2020 en is de tekst van het voorstel openbaar geconsulteerd van 7 juni 2021 tot 2 september 2021.⁶ De Commissie heeft zodoende een breed scala aan belanghebbenden geraadpleegd. De openbare raadplegingen zijn gericht op de eindgebruikers, namelijk burgers en ondernemers, die rechtstreeks gevolgen ondervinden van de voorgenomen aanpassingen aan de eIDAS-verordening. Daarnaast kunnen ook andere belanghebbenden reageren, zoals bevoegde autoriteiten in de lidstaten en internationale organisaties.

Daarnaast worden EU-burgers op EU-niveau vertegenwoordigd door de direct gekozen leden van het Europees Parlement. Ook het Europees Parlement zet zich in voor voldoende inspraakmogelijkheden van burgers voor EU-wetgeving die het Europees Parlement als medewetgever behandelt.⁷

Zoals ook aangegeven in de reactie op 24 april jl. worden er in Nederland via het programma EDI-stelsel, dat in opdracht van mijn ministerie werkt, verschillende activiteiten en kanalen ingezet om belanghebbenden te bereiken die zich (professioneel en niet-professioneel) bezighouden met het onderwerp digitale identiteit. Een belangrijk platform hiervoor is het EDI-platform⁸, dat fungeert als een centrale plek voor informatie, nieuwe ontwikkelingen en activiteiten rondom de digitale identiteit en de ontwikkeling van de Nederlandse voorbeeldwallet.

Er worden door het programma regelmatig online of hybride bijeenkomsten georganiseerd, die voor eenieder vrij toegankelijk zijn. Deze bijeenkomsten bieden een platform waarbij geïnteresseerden in gesprek kunnen gaan met vertegenwoordigers van het programma EDI-stelsel NL en met elkaar. Op dit moment werkt het programma aan het opzetten van focusgroepen om burgers en ondernemers structureel te betrekken. Zo komt er een reeks bijeenkomsten die speciaal bedoeld is voor burgers en niet-professionals. Dit biedt hen extra gelegenheid om mee te praten over de ontwikkelingen, vragen te stellen en/of zorgen te delen. Verder zorgt het programma EDI-stelsel ervoor dat de open source ontwikkeling van de NL voorbeeld-wallet te volgen is via de platformen GitHub en Figma. Nieuwe releases worden regelmatig gepubliceerd om belanghebbenden op de hoogte te houden van de voortgang en ontwikkelingen. Het is daarbij mogelijk om vragen te stellen of feedback te geven. Voorts is gebruikersonderzoek is een vast element in het design- en ontwikkelproces van de NL voorbeeld-wallet.

In aanvulling op de hierboven genoemde activiteiten is digitale identiteit het gespreksonderwerp geweest in een viertal maatschappelijke dialoogsessies die voor het zomerreces zijn georganiseerd door ECP⁹, in opdracht van mijn ministerie. Tijdens deze sessies tussen burgers, overheden, bedrijven, wetenschap en het maatschappelijk middenveld is gesproken over het beschermen en versterken van grondrechten en publieke waarden in de context van digitalisering en het maatschappelijk verantwoorde gebruik ervan. Op 25 september 2023 vindt er een mini conferentie plaats om de uitkomsten van voornoemde sessies te delen en daarover met een breed publiek in dialoog te gaan. Een ieder kan zich hiervoor aanmelden.

Kortom, ik hecht groot belang aan een transparante en open ontwikkeling van het EDI-stelsel NL en id-wallets. Via diverse kanalen, platforms en bijeenkomsten worden onder meer burgers actief betrokken bij het vormgeven van een betrouwbaar en veilig EDI-stelsel NL dat aansluit bij de behoeften en waarden van de samenleving.

---

1 Samenstelling:

Croll (BBB) (ondervoorzitter), Marquart Scholtz (BBB), Heijnen (BBB), Griffioen (BBB), Veldhoen (GroenLinks-PvdA), Recourt (GroenLinks-PvdA), Kluit (GroenLinks-PvdA), Ramsodit (GroenLinks-PvdA), Martens (GroenLinks-PvdA), Vogels (VVD), Van den Berg (VVD), Meijer (VVD), Doornhof (CDA), Van Toorenburg (CDA), Dittrich (D66) (voorzitter), Belhirch (D66), Bezaan (PVV), Nicolaï (PvdD), Van Bijsterveld (Ja21), Janssen (SP), Talsma (CU), Van den Oetelaar (FVD), Van Dijk (SGP), Hartog (Volt), Van Rooijen (50PLUS), Van der Goot (OPNL).

2 Kamerstukken I 2022/23, 36 330, B.

3 Zie E-dossier E210017 op www.europapoort.nl.

4 Kamerstukken I 2022/23, 36 330, B.

5 Zie E-dossier E210017 op www.europapoort.nl.

6 Zie de webpagina van de Europese Commissie, EU-regeling voor digitale identificatie bij onlinetransacties in heel Europa.

7 Zie de webpagina van het Europees Parlement, https://www.europarl.europa.eu/at-your-service/nl/be-heard.

8 Zie de webpagina https://edi.pleio.nl (In augustus 2023 zijn er bijna 700 geregistreerde deelnemers op dit platform, en circa 1.100 geïnteresseerden zijn geabonneerd op nieuwsupdates.).

9 Werkagenda Waardengedreven Digitalisering (BZK): dialogen omtrent digitale identiteit – Begeleidingsethiek.