Tweede Kamer der Staten-Generaal

35 850 V Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor het jaar 2021 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Vergaderjaar 2020‒2021

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Buitenlandse Zaken,S.A.M. Kaag

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de vastgestelde begroting 2021 van hoofdstuk V van de begroting van het Rijk.

In de toelichting worden de wijzigingen welke zijn opgetreden in de omvang van de HGIS, alsook de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Zaken toegelicht. Ten slotte volgt per artikel de nieuwe stand en een toelichting op de opmerkelijke verschillen.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de extra maatregelen die genomen zijn als gevolg van de impact van het coronavirus (COVID 19). Voor het uitgebreid overzicht worden verwezen naar de pagina Overheidsfinanciën in coronatijd op Rijksfinancien.nl.

Tabel 1 Extracomptabel overzicht inzet COVID-19 maatregelen (bedragen x € 1.000)

Artikel	Naam maatregel	bedrag uitgaven 2021	Relevante Kamerstukken
4.4	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid Eindejaarsmarge	3.000	Kamerstuk 2, 35 450 V, nr. 2
4.4	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid	2.000	VJN 2021

Conform de regeling Rijksbegrotingsvoorschriften en de Comptabili-teitswet dienen de opmerkelijke verschillen tussen de oorspronkelijke en huidige raming te worden toegelicht. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het financiële instrument. Ook is omschreven welke ondergrens gehan-teerd moet worden, waarboven een uitgavenmutatie moet worden toegelicht. Zie hiervoor onderstaande tabel. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen beleidsmatige en technische mutaties. Op verplichtingenniveau worden mutaties groter dan 10% ten opzichte van de vorige stand, op artikelniveau toegelicht.

Tabel 2 Ondergrenzen conform RBV

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen	Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)	Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 < 1000	5	10
=> 1000	10	20

In onderdeel 6 staan de tabellen van de niet-beleidsmatige artikelen.

2 Wijzigingen in de omvang van de HGIS

In deze paragraaf wordt geschetst welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS sinds de HGIS-nota 2021. Zoals uit de hiernavolgende tabel blijkt, neemt de totale omvang van de HGIS voor 2021 af met EUR 64,1 miljoen.

Tabel 3 Omvang van de HGIS (x EUR 1 miljoen)¹

	MJN 2021	VJN 2021	Mutatie
HGIS-uitgaven	6.039,6	5.973,6	‒ 66,0
HGIS-ontvangsten	164,6	166,5	1.9
Omvang HGIS (uitgaven min ontvangsten)	5.875,0	5,807,1	‒ 64,1

1 De tabel kan afrondingsverschillen bevatten.

De per saldo afname van het budget kent een aantal oorzaken. Enerzijds stijgt het budget vanwege de doorwerking van de bijgestelde macro-cijfers ten opzichte van eerdere raming zoals deze is opgesteld op Prinsjesdag 2020. Het beschikbare budget voor de HGIS beweegt mee met de economische ontwikkeling. Het non-ODA-deel met het prijsniveau van het Bruto Binnenlands Product (BBP) en de omvang van de Official Development Aid (ODA) met de ontwikkeling van het Bruto Nationaal Inkomen (BNI). De meest recente CPB-cijfers laten een hoger dan eerder verwachte raming zien van zowel BBP alsook BNI. Anderzijds neemt de HGIS af door een ingeboekte kasschuif om de kasschuif uit 2020 te corrigeren. In de hiernavolgende tabellen is een aantal categorieën opgenomen die per onderdeel beknopt worden toegelicht. Een meer uitgebreide toelichting is daarnaast ook in de verticale toelichting van de Voorjaarsnota 2021 opgenomen en op de respectievelijke departementale begrotingen weergegeven.

Tabel 4 HGIS uitgaven (x EUR 1 miljoen)¹

Stand HGIS-nota 2021	6.039,6
1) Aanpassing BNI/BBP raming	50,1
2) Eindejaarsmarge	175,2
3) Overboekingen van/naar HGIS	‒ 24,4
4) Kasschuif	‒ 268,8
5) Desalderingen	1,9
Stand Voorjaarsnota 2021	5.973,6

1 De tabel kan afrondingsverschillen bevatten.

Toelichting uitgavenmutaties

Het uitgavenkader van de HGIS neemt per saldo af met EUR 66 miljoen ten opzichte van de stand die in de HGIS nota 2021 is gepresenteerd. Dit kent de navolgende oorzaken:

• 1. Op basis van wijzigingen in de CPB-ramingen voor het BNI (ODA) en de prijscomponent van het BBP (non-ODA) is de omvang van de HGIS op dit onderdeel gestegen met EUR 50,1 miljoen. Dit betreft met name de ODA-middelen die hoofdzakelijk op de BHOS-begroting staan.

• 2. De eindejaarsmarge, die over 2020 is aangevraagd, is in 2021 toegevoegd aan de HGIS en verdeeld over met name de begrotingen van Buitenlandse Zaken, Defensie en Infrastructuur en Waterstaat.

• 3. Er vinden meerdere overboekingen van en naar de HGIS plaats. Per saldo kent de HGIS op dit onderdeel daardoor een daling van ruim EUR 24,4 miljoen. Een aantal in het oog springende mutaties betreft onder meer de toevoeging van budget aan de HGIS voor het deels compenseren van de consulaire tegenvallende ontvangsten, de technische correctie op de reeks voor de EVF, de overheveling naar Defensie voor de inzet van de BSB op hoog-risico posten en de bijdrage die Defensie doet in het kader van gastlandbeleid voor de NATO Communications and Information Agency (NCIA).

• 4. De recent bijgestelde groeiramingen van het CPB geven een correctie op de ramingen van vorig jaar waardoor het ODA-budget stijgt. Daarnaast geeft de lager dan verwachte toerekening voor eerste jaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen budgettaire ruimte op de BHOS-begroting. Dit maakt het mogelijk om de in 2020 doorgevoerde kasschuif voor de jaren 2021-2025 terug te draaien en zo de beoogde oplopende buffercapaciteit van het verdeelartikel 5.4 van de BHOS-begroting te herstellen. Zodoende neemt de omvang van de HGIS in 2021 af.

• 5. Het saldo van de desaleringen bestaat voornamelijk uit twee grote mutaties. Enerzijds nemen de uitgaven toe, vanwege de verkoop van vastgoed (EUR 41,9 miljoen). Deze ontvangsten worden gebruikt om investeringen te doen in de huisvestingsportefeuille conform de huisvestingsstrategie. Anderzijds nemen de ontvangsten af vanwege de tegenvallende consulaire ontvangsten (EUR 39,7 miljoen).

Tabel 5 HGIS ontvangsten (x EUR 1 miljoen)¹

Stand HGIS-nota 2021	164,6
Mutaties	1,9
Stand Voorjaarsnota 2021	166,5

1 De tabel kan afrondingsverschillen bevatten.

Toelichting ontvangstenmutaties

Het ontvangstenkader van de HGIS neemt per saldo toe met EUR 1,9 miljoen ten opzichte van de stand die in de HGIS nota 2021 is gepresenteerd. Het saldo van de desaleringen bestaat voornamelijk uit twee grote mutaties. Enerzijds nemen de uitgaven toe, vanwege de verkoop van vastgoed (EUR 41,9 miljoen). Deze ontvangsten worden gebruikt om investeringen te doen in de huisvestingsportefeuille conform de huisvestingsstrategie. Anderzijds nemen de ontvangsten af vanwege de tegenvallende consulaire ontvangsten (EUR 39,7 miljoen).

3 Beleid

3.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen die per saldo leiden tot een verhoging van de geraamde uitgaven op de begroting van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 258 miljoen en stijging van de ontvangsten met EUR 2 miljoen.

De belangrijkste uitgavenmutaties bij de eerste suppletoire begroting worden in onderstaande tabel weergegeven en toegelicht. De uitgebreide toelichtingen zijn per beleidsartikel opgenomen in hoofdstuk 4.

Uitgaven

Tabel 6 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2021 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

	Artikelnummer	Uitgaven 2021
Vastgestelde begroting 2021		11 393 366
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband	2.4	‒ 25 200
2) Afdrachten aan de Europese Unie	3.1	189 843
3) Europese Vredesfaciliteit	3.5	‒ 13 218
4) Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	4.1	8 284
5) Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren	4.2	6 390
6) Uitdragen Nederlandse waarden en belangen	4.4	5 000
7) Apparaat; personeel	7.1.1	8 983
8) Apparaat; materieel	7.1.2	71 771
9) Overige mutaties	div.	5 911
Stand 1e suppletoire begroting 2021		11 651 130

Toelichting

• 1. Het budget voor bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband daalt als gevolg van de overheveling van een deel van het budget voor de inzet hoog-risicoposten naar het ministerie van Defensie voor de beveiliging van een aantal hoog-risico posten.

• 2. De betalingen uit de negende- en tiende aanvullende EU-begroting (DAB9 en DAB10 2020) zijn over de jaargrens heen geschoven en het budgettaire kaseffect slaat daardoor niet in 2020 maar in 2021 neer. Het resultaat van de nacalculatie over de periode 2016-2019 leidt daarnaast voor Nederland in 2020 tot een nabetaling van EUR 45 miljoen in 2021.

• 3. Voor 2021 is het budget voor de Europese Vredesfaciliteit (EVF) naar beneden bijgesteld. Het kasritme van de uitgaven voor de EVF is aangepast op basis van de inmiddels door de Raad vastgestelde jaarplafonds, waardoor er budget tussen verschillende jaren is verschoven.

• 4. Voor de consulaire dienstverlening van Nederlanders in het buitenland stijgt het budget voor Loket Buitenland. Dit komt voor een deel door een toevoeging van eindejaarsmarge uit 2020 en een kasschuif uit 2023 en 2024.

• 5. Het budget voor de consulaire informatiesystemen stijgt voor artikel 4.2 'Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren'. Dit komt voor een deel door een toevoeging van eindejaarsmarge uit 2020.

• 6. De uitgaven voor het Programma Ondersteuning Buitenland Beleid (POBB) COVID budget stijgen in 2021 door de toevoeging van de eindejaarsmarge uit 2020 en een intensivering op het terrein van programma’s ten behoeve van de internationale bestrijding van de COVID-19 crisis.

• 7. De uitgaven voor personeel nemen toe. Dit komt voornamelijk door de loon- en prijsontwikkeling, waardoor het budget zowel voor het personeel in Nederland als op de posten stijgt. Deze uitgaven worden vanuit de voorziening binnen de HGIS gefinancierd. Daarnaast stijgen de budgetten door de verwerking van twee door het lid Koopmans c.s. ingediende amendementen voor: (1) nieuwe technologie en wapenbeheersing en (2) middelen voor het bereiken van strategische autonomie.

• 8. De materiële uitgaven nemen toe in 2021. Dit heeft meerdere oorzaken: de toevoeging van eindejaarsmarge uit 2020 (EUR 43,3 miljoen) waaronder de middelenafspraak huisvesting (EUR 14 miljoen) en vertraagde uitgaven op veiligheid van hoog-risico posten (EUR 25 miljoen). Ook worden hogere uitgaven verwacht als gevolg van verkopen om investeringen te realiseren binnen de kaders van de huisvestingsstrategie (EUR 42 miljoen) en reguliere loon- en prijsontwikkelingen. Daarnaast worden de tegenvallende consulaire inkomsten (beleidsartikel 4) gedesaldeerd op de overige materiële uitgaven. Dit betreft voor 2021 naar verwachting per saldo EUR 39,7 miljoen. Voor 2021 heeft het kabinet eenmalig EUR 18,2 miljoen beschikbaar gesteld om deze tegenvaller te mitigeren (zie ook ontvangsten).

Ontvangsten

De belangrijkste ontvangstenmutaties bij de eerste suppletoire begroting worden in onderstaande tabel weergegeven en toegelicht. De uitgebreide toelichtingen zijn per beleidsartikel opgenomen in hoofdstuk 4.

Tabel 7 Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2021 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

	Artikelnummer	Ontvangsten 2021
Vastgestelde begroting 2021		921 285
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Consulaire dienstverlening	4.10 en 4.20	‒ 39 700
2) Diverse ontvangsten apparaat	7.10	41 900
3) Overige mutaties	div.	‒ 270
Stand 1e suppletoire begroting 2021		923 215

Toelichting

• 1. De ontvangsten van de consulaire dienstverlening dalen als gevolg van de COVID-19 pandemie en de wereldwijde reisrestricties.

• 2. De ontvangsten nemen toe vanwege verwachte inkomsten uit de verkoop van vastgoed in het buitenland. Deze ontvangsten worden gebruikt om investeringen te realiseren binnen de kaders van de huisvestingsstrategie.

4 Beleidsartikelen

Artikel 1: Versterkte internationale rechtsorde

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid art. 1 Versterkte internationale rechtsorde (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerp begroting	Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB	Vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting
		2021	2021	2021	2021	2021	2022	2023	2024	2025
		(1)	(2)	(3)=(1+2)	(4)	(5)=(3+4)
	Verplichtingen	105 376	0	105 376	35 411	140 787	‒ 10 500	‒ 8 000	800	24 000
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	126 449	0	126 449	5 183	131 632	470	‒ 30	245	400
	waarvan juridisch verplicht	65%				76%
1.1	Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak	48 945	0	48 945	400	49 345	400	400	400	400
	Subsidies (regelingen)
	Internationaal recht	3 685	0	3 685	0	3 685	0	0	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Verenigde Naties	34 525	0	34 525	0	34 525	0	0	0	0
	OESO	7 135	0	7 135	400	7 535	400	400	400	400
	Internationaal Strafhof	3 600	0	3 600	0	3 600	0	0	0	0
1.2	Bescherming en bevordering van mensenrechten	63 402	0	63 402	100	63 502	0	0	0	0
	Subsidies (regelingen)
	Mensenrechtenfonds	25 457	0	25 457	‒ 5 763	19 694	‒ 709	‒ 1.200	‒ 700	‒ 700
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Mensenrechtenfonds	30 295	0	30 295	1 363	31 658	709	1.200	700	700
	Mensenrechten multilateraal	7 650	0	7 650	4 500	12 150	0	0	0	0
1.3	Gastlandbeleid internationale organisaties	14 102	0	14 102	4 683	18 785	70	‒ 430	‒ 155	0
	Subsidies (regelingen)
	Carnegiestichting	4 400	0	4 400	3 494	7 894	0	0	0	0
	Bijdrage aan agentschappen
	Vredespaleis	6 829	0	6 829	0	6 829	0	0	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Internationaal Strafhof	1 012	0	1 012	0	1 012	0	0	0	0
	Speciaal Tribunaal Libanon	1 111	0	1 111	889	2 000	70	‒ 430	‒ 155	0
	Nederland Gastland	750	0	750	300	1 050	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget is flink gestegen ten opzichte van de oorspronkelijke begroting. Dit komt voornamelijk doordat een meerjarige overeenkomst is aangegaan met OHCHR om de beheerlast terug te dringen. Daarnaast is onze inzet gericht op het tegengaan van straffeloosheid van de meest ernstige mensenrechtenschendingen, middels het steunen van specifieke onderzoeks- en bewijsvergaringsmechanismen overgezet naar meerjarige financiering.

Uitgaven

Artikel 1.2

Vanuit het Mensenrechtenfonds is EUR 4,5 miljoen overgeheveld naar Mensenrechten multilateraal om met een multilaterale aanpak de wereldwijde persvrijheid te ondersteunen.

Artikel 1.3

De Carnegie Stichting voldeed in december aan de subsidievoorwaarden voor het subsidiebedrag over het jaar 2020, waardoor betaling van het subsidiebedrag in januari kon plaatsvinden. Het subsidiebedrag is als Eindejaarsmarge uit 2020 doorgeschoven naar 2021.

Artikel 2: Veiligheid en stabiliteit

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 9 Budgettaire gevolgen van beleid art. 2 Veiligheid en stabiliteit (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerp begroting	Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB	Vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting
		2021	2021	2021	2021	2021	2022	2023	2024	2025
		(1)	(2)	(3)=(1+2)	(4)	(5)=(3+4)
	Verplichtingen	268 973	‒ 1 150	267 823	‒ 9 966	257 857	1 784	9 131	2 226	3 693
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	284 188	‒ 1 150	283 038	‒ 20 675	262 363	2 204	1 237	1 090	1 058
	waarvan juridisch verplicht	83%				86%
2.1	Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid	12 441	350	12 791	1 354	14 145	1 619	1 569	1 569	1 275
	Subsidies (regelingen)
	Atlantische Commissie	556	0	556	44	600	44	44	44	100
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	NAVO	7 120	0	7 120	980	8 100	1 200	1 150	1 150	1 150
	WEU	565	0	565	25	590	25	25	25	25
	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid	2 700	0	2 700	0	2 700	0	0	0	0
	Veiligheidsfonds	1 500	350	1 850	305	2 155	350	350	350	0
2.2	Bestrijding internationale criminaliteit en terrorisme	13 041	0	13 041	2 029	15 070	1 419	1 369	1 024	349
	Subsidies (regelingen)
	Anti-terrorisme instituut	341	0	341	479	820	169	119	99	99
	Contra-terrorisme	7 420	0	7 420	‒ 1 623	5 797	0	0	0	0
	Cyber security	3 080	0	3 080	0	3 080	0	0	0	0
	Opdrachten
	Global Forum on Cyber Expertise	0	0	0	1 250	1 250	1 250	1 250	925	250
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Contra-terrorisme	880	0	880	1 923	2 803	0	0	0	0
	Cyber security	1 320	0	1 320	0	1 320	0	0	0	0
2.3	Wapenbeheersing	10 882	0	10 882	1 662	12 544	0	0	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	IAEA	7 317	0	7 317	0	7 317	0	0	0	0
	OPCW en andere ontwapeningsorganisaties	1 645	0	1 645	62	1 707	0	0	0	0
	CTBTO	1 920	0	1 920	1 600	3 520	0	0	0	0
2.4	Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband	218 002	‒ 1 500	216 502	‒ 26 063	190 439	‒ 834	‒ 1 701	‒ 1 503	‒ 566
	Subsidies (regelingen)
	Nederland Helsinki Comité	28	0	28	0	28	0	0	0	0
	Stabiliteitsfonds	25 000	0	25 000	0	25 000	0	0	0	0
	Training buitenlandse diplomaten	2 500	0	2 500	250	2 750	0	0	0	0
	Opdrachten
	Makandra	0	880	880	0	880	1 698	1 698	903	0
	Bijdrage aan agentschappen
	Makandra	0	120	120	0	120	232	232	237	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	OVSE	6 000	0	6 000	0	6 000	0	0	0	0
	Stabiliteitsfonds	57 150	0	57 150	5 000	62 150	0	0	0	0
	VN-contributie voor crisisbeheersingsoperaties	101 011	‒ 2 500	98 511	‒ 5 000	93 511	‒ 2 500	‒ 2 500	‒ 2 500	0
	Overige	1 113	0	1 113	‒ 1 113	0	‒ 264	‒ 1 131	‒ 143	‒ 566
	Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
	Inzet hoog-risico posten	25 200	0	25 200	‒ 25 200	0	0	0	0	0
2.5	Bevordering van transitie in prioritaire gebieden	29 822	0	29 822	343	30 165	0	0	0	0
	Subsidies (regelingen)
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen MATRA	11 822	0	11 822	900	12 722	0	0	0	0
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	9 754	0	9 754	‒ 4 412	5 342	‒ 5 610	‒ 5 093	‒ 5 211	‒ 4 986
	Opdrachten
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	0	0	0	3 458	3 458	5 452	4 463	4 563	4 305
	Bijdrage aan agentschappen
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	0	0	0	533	533	600	630	648	681
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	8 246	0	8 246	‒ 136	8 110	‒ 442	0	0	0
	Ontvangsten	1 242	0	1 242	0	1 242	0	0	0	0
2.10	Doorberekening Defensie diversen	242	0	242	0	242	0	0	0	0
2.40	Restituties programma's	1 000	0	1 000	0	1 000	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget neemt in 2021 af met EUR 9,9 miljoen. Dit is voornamelijk het gevolg van een overheveling naar het ministerie van Defensie.

Uitgaven

Artikel 2.1

De uitgaven voor goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid zijn toegenomen omdat de NAVO-contributie meerjarig is verhoogd op basis van de meerjarige NAVO-begroting.

Artikel 2.2

Het budget voor bestrijding internationale criminaliteit en terrorisme stijgt de komende jaren als gevolg van de bijdrage aan het Global Forum on Cyber Expertise (GFCE).

Artikel 2.3

Het budget voor wapenbeheersing stijgt in 2021 vanwege een vertraagde betaling van contributie aan CTBTO (Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty Organization).

Artikel 2.4

Het budget voor subartikel 2.4 is meerjarig naar beneden bijgesteld doordat de verwachting is dat de uitgaven voor VN crisisbeheersingsoperaties lager uitvallen. De vrijgekomen middelen worden o.a. ingezet voor het samenwerkingsmechanisme Nederland-Suriname. Naar aanleiding van het amendement van het lid Sjoerdsma c.s., het amendement van het lid Van Helvert c.s. en een hoogamtelijke interdepartementale missie is dit samenwerkingsmechanisme gestart onder de naam Makandra (zoals geïntroduceerd in Kamerstuk 20 361, nr. 194).

Daarnaast wordt het budget voor de inzet op hoog-risicoposten conform de geldende systematiek overgeheveld naar het ministerie van Defensie voor de beveiliging van personeel van een aantal hoog-risico posten.

Zoals toegelicht in de tweede suppletoire begroting 2020, zijn er binnen het Stabiliteitsfonds activiteiten vertraagd in verband met COVID-19. Deze uitgaven schuiven door naar 2021 waardoor dit budget stijgt.

Artikel 3: Effectieve Europese samenwerking

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 10 Budgettaire gevolgen van beleid art. 3 Effectieve Europese samenwerking (Eerste suppletoire begroting)(bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerp begroting	Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB	Vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting
		2021	2021	2021	2021	2021	2022	2023	2024	2025
		(1)	(2)	(3)=(1+2)	(4)	(5)=(3+4)
	Verplichtingen	9 871 674	0	9 871 674	163 168	10 034 842	‒ 1 977	‒ 14 885	14 208	13 805
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	10 053 535	0	10 053 535	177 137	10 230 672	‒ 18 052	‒ 135	7 958	11 555
	waarvan juridisch verplicht	100%				100%
3.1	Afdrachten aan de Europese Unie	9 813 920	0	9 813 920	189 843	10 003 763	0	0	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	BNI-afdrachten	5 352 701	0	5 352 701	185 562	5 538 263	0	0	0	0
	BTW-afdrachten	977 344	0	977 344	4 281	981 625	0	0	0	0
	Invoerrechten	3 267 875	0	3 267 875	0	3 267 875	0	0	0	0
	Plastic-grondslag	216 000	0	216 000	0	216 000	0	0	0	0
3.2	Europees Ontwikkelingsfonds	191 123	0	191 123	0	191 123	‒ 9 554	0	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Europees Ontwikkelingsfonds	191 123	0	191 123	0	191 123	‒ 9 554	0	0	0
3.3	Een hechtere Europese waardengemeenschap	10 500	0	10 500	0	10 500	0	0	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Raad van Europa	10 500	0	10 500	0	10 500	0	0	0	0
3.4	Versterkte Nederlandse positie in de Unie	5 892	0	5 892	512	6 404	‒ 675	‒ 404	‒ 404	‒ 404
	Subsidies (regelingen)
	EIPA	348	0	348	0	348	0	0	0	0
	Opdrachten
	Europa College beurzenprogamma	190	0	190	190	380	0	0	0	0
	Programmatische ondersteuning: Taskforce Verenigd Koninkrijk	1 375	0	1 375	322	1 697	‒ 675	‒ 675	‒ 675	‒ 675
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Benelux bijdrage	3 979	0	3 979	0	3 979	0	271	271	271
3.5	Europese Vredesfaciliteit	32 100	0	32 100	‒ 13 218	18 882	‒ 7 823	269	8 362	11 959
	Bijdrage aan (inter)nationale organisaties
	Europese Vredesfaciliteit	32 100	0	32 100	‒ 13 218	18 882	‒ 7 823	269	8 362	11 959
	Ontvangsten	817 219	0	817 219	0	817 219	0	0	0	0
3.10	Diverse ontvangsten EU	816 969	0	816 969	0	816 969	0	0	0	0
	Invoerrechten	816 969	0	816 969	0	816 969	0	0	0	0
	Overige ontvangsten EU	0	0	0	0	0	0	0	0	0
3.30	Restitutie Raad van Europa	250	0	250	0	250	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingen muteren mee met de uitgaven, zoals hieronder toegelicht.

Uitgaven

Artikel 3.1

De betalingen uit de negende- en tiende aanvullende EU-begroting (DAB9 en DAB10 2020) zijn over de jaargrens heen geschoven en het budgettaire kaseffect slaat daardoor niet in 2020 maar in 2021 neer. DAB 9 leidt tot een verhoging van de BNI-afdracht van EUR 36 miljoen als gevolg van de inzet van het Europees Solidariteitsfonds en een verhoging van de BTW-afdracht van EUR 4 miljoen als gevolg van de herberekening van de Britse korting. DAB 10 leidt tot een bijstelling van de BNI-afdracht met EUR 105 miljoen als gevolg van een versnelling van betalingen op de EU-begroting door de COVID-19 crisis. Tenslotte wordt het resultaat van de nacalculatie over de periode 2016-2019 verwerkt. Dit leidt voor Nederland tot een nabetaling van EUR 45 miljoen in 2021. De afdrachten van lidstaten aan de EU-begroting worden jaarlijks bijgesteld op basis van realisaties van het BNI en de BTW. Deze nacalculatie is een herverdeling van afdrachten tussen lidstaten, het gaat dus niet om extra EU-uitgaven.

Artikel 3.2

De Nederlandse afdrachten aan het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) voor 2022 zijn neerwaarts bijgesteld, op basis van een geactualiseerde raming van de Europese Commissie.

Artikel 3.5

Het plafond voor de Europese Vredesfaciliteit (EVF) is, net zoals de bedragen van het Meerjarig Financieel Kader 2021-2027, vastgesteld door de Europese Raad (ER) in vaste prijzen 2018. De Nederlandse bijdrage aan de EVF was per begroting 2021 ook in die vaste prijzen 2018 vastgesteld. Dit wordt nu technisch gecorrigeerd naar lopende prijzen. Het budget wordt daardoor verhoogd. Daarnaast is het kasritme van de uitgaven aangepast op basis van de inmiddels door de Raad vastgestelde jaarplafonds, waardoor budget tussen verschillende jaren is verschoven. Deze verschuivingen zorgen niet voor een verhoging of verlaging van het totaalplafond.

Artikel 4: Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 11 Budgettaire gevolgen van beleid art.4 Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerp begroting	Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB	Vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting
		2021	2021	2021	2021	2021	2022	2023	2024	2025
		(1)	(2)	(3)=(1+2)	(4)	(5)=(3+4)
	Verplichtingen	51 200	0	51 200	20 149	71 349	‒ 2 086	‒ 2 386	‒ 2 486	‒ 1 086
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	53 810	0	53 810	18 650	72 460	‒ 956	‒ 1 256	‒ 356	1 044
	waarvan juridisch verplicht	52%				86%
4.1	Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	10 657	0	10 657	7 284	17 941	‒ 1 626	‒ 1 626	‒ 926	‒ 826
	Subsidies (regelingen)
	Gedetineerdenbegeleiding	1 560	0	1 560	0	1 560	0	0	0	0
	Inkomensoverdrachten
	Gedetineerdenbegeleiding	540	0	540	0	540	0	0	0	0
	Opdrachten
	Consulaire bijstand	409	0	409	‒ 100	309	0	0	0	0
	Reisdocumenten en verkiezingen	2 550	0	2 550	0	2 550	0	0	0	0
	Consulaire opleidingen	400	0	400	0	400	0	0	0	0
	Consulaire informatiesystemen	5 198	0	5 198	‒ 900	4 298	‒ 1 900	‒ 1 900	‒ 1 200	‒ 1 100
	Loket buitenland	0	0	0	8 284	8 284	274	274	274	274
4.2	Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren	15 397	0	15 397	6 465	21 862	1 490	1 190	1 590	1 490
	Opdrachten
	Ambtsberichtenonderzoek	150	0	150	0	150	0	0	0	0
	Visumverlening	3 058	0	3 058	0	3 058	0	0	0	0
	Legalisatie en verificatie	80	0	80	0	80	0	0	0	0
	Consulaire informatiesystemen	11 081	0	11 081	6 390	17 471	1 490	1 190	1 590	1 490
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Asiel en migratie	1 028	0	1 028	75	1 103	0	0	0	0
4.3	Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur	8 875	0	8 875	‒ 1 104	7 771	‒ 1 400	‒ 1 400	‒ 1 400	0
	Subsidies (regelingen)
	Internationaal cultuurbeleid	6 650	0	6 650	‒ 1 399	5 251	‒ 1 670	‒ 1 310	‒ 1 310	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Internationaal cultuurbeleid	2 225	0	2 225	295	2 520	270	‒ 90	‒ 90	0
4.4	Uitdragen Nederlandse waarden en belangen	18 881	0	18 881	6 005	24 886	580	580	380	380
	Subsidies (regelingen)
	Instituut Clingendael	420	0	420	380	800	380	380	380	380
	Programma ondersteuning buitenlands beleid	3 808	0	3 808	0	3 808	0	0	0	0
	Internationale manifestaties en diverse bijdragen	99	0	99	0	99	0	0	0	0
	Publieksdiplomatie	2 264	0	2 264	‒ 40	2 224	‒ 35	‒ 35	‒ 35	‒ 35
	Onderzoeksprogramma	50	0	50	0	50	0	0	0	0
	Opdrachten
	Adviesraad Internationale vraagstukken	525	0	525	0	525	0	0	0	0
	Instituut Clingendael	2 000	0	2 000	225	2 225	0	0	0	0
	Bezoeken VIPS en uitgaven CD en Internationale organisaties	1 000	0	1 000	0	1 000	0	0	0	0
	Algemene voorlichting	590	0	590	0	590	0	0	0	0
	Koninklijk Huis - inkom. en uitg. bezoeken, off. ontvangsten	2 000	0	2 000	0	2 000	0	0	0	0
	China-strategie	550	0	550	0	550	0	0	0	0
	Onderzoeksprogramma	220	0	220	0	220	0	0	0	0
	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid	0	0	0	3 000	3 000	0	0	0	0
	Kennisplatform Oost-Europa	0	0	0	200	200	200	200	0	0
	Bijdrage aan agentschappen
	Algemene voorlichting	2 400	0	2 400	0	2 400	0	0	0	0
	Bijdrage aan ZBO's/ RWT's
	Verkeersnotificaties	400	0	400	0	400	0	0	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Europese bewustwording	250	0	250	200	450	0	0	0	0
	Publieksdiplomatie	2 305	0	2 305	40	2 345	35	35	35	35
	Programma ondersteuning buitenlands beleid	0	0	0	2 000	2 000	0	0	0	0
	Ontvangsten	71 074	0	71 074	‒ 40 500	30 574	‒ 38 400	‒ 27 300	‒ 5 900	0
4.10	Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	7 000		7 000	2 200	9 200	2 200	2 200	11 500	0
4.20	Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen	63 000	0	63 000	‒ 41 900	21 100	‒ 39 800	‒ 28 700	‒ 17 400	0
4.40	Doorberekening Defensie diversen	874		874	‒ 800	74	‒ 800	‒ 800	0	0
4.41	Ontvangsten verkeersnotificaties	200		200	0	200	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor het onderdeel Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden stijgt omdat aanvullende middelen voor het Loket Buitenland zijn opgenomen. Dit betreft verplichtingen voor de website voor loket buitenland, waardoor de dienstverlening van de agentschappen (o.a. UWV, Belastingdienst en SVB) opgenomen kunnen worden. Verder stijgt het verplichtingenbudget ten behoeve van kwaliteitsbehoud van de consulaire IT-systemen. Ten slotte is er een stijging voor programma’s voor ondersteuning buitenlands beleid (POBB) op het terrein van de bestrijding van COVID-19.

Artikel 4.1

Het budget voor consulaire dienstverlening neemt toe. Een reden hiervoor is dat vertraagde uitgaven uit 2020 voor het loket buitenland en uitgaven voor consulaire informatiesystemen doorschuiven naar 2021.

Daarnaast wordt meerjarig budget verschoven naar artikel 4.2 voor consulaire informatiesystemen. Middelen uit 2022 en 2023 worden met een kasschuif naar 2021 gehaald.

Tot slot wordt EUR 3,9 miljoen overgeheveld van apparaat (artikel 7.1.1) voor het Loket Buitenland.

Artikel 4.2

De stijging voor consulaire informatiesystemen is deels het gevolg van een verschuiving van uitgaven van 2020 naar 2021.

Artikel 4.3

Voor het internationaal cultuurbeleid is sprake van een meerjarige overboeking naar het ministerie van OCW voor de cultuursubsidieperiode 2021-2024. Door deze overboeking dalen de uitgaven op dit artikel.

Artikel 4.4

Het budget voor het Programma Ondersteuning Buitenland Beleid (POBB) COVID neemt in 2021 toe door de toevoeging van de eindejaarsmarge uit 2020 en een intensivering op het terrein van programma’s ten behoeve van de internationale bestrijding van de COVID-19 crisis. Daarmee wordt de mogelijkheid gegarandeerd om landen te blijven ondersteunen in de strijd tegen de wereldwijde COVID-19 crisis.

Ontvangsten

Artikel 4.10

Op dit ontvangstenartikel is een kleine stijging te zien, voornamelijk door een administratieve verschuiving van artikel 4.20. De totale consulaire opbrengsten dalen.

Artikel 4.20

Als gevolg van de COVID-19 pandemie en de wereldwijde reisrestricties, is het de verwachting dat dit jaar het aantal af te geven visa zal dalen. Vooralsnog wordt daarom een verlaging verwacht van de consulaire ontvangsten van EUR 39,7 miljoen. Dit is het saldo van artikel 4.10 en 4.20. Deze lagere opbrengsten worden gedesaldeerd met artikel 7.1.2.

5 Niet-beleidsartikelen

Artikel 5: Geheim

Tabel 12 Geheim (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerp begroting	Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB	Vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting
		2021	2021	2021	2021	2021	2022	2023	2024	2025
		(1)	(2)	(3)=(1+2)	(4)	(5)=(3+4)
Verplichtingen		0	0	0	0	0	0	0	0	0
Uitgaven		0	0	0	0	0	0	0	0	0
Ontvangsten		0	0	0	0	0	0	0	0	0
5.10	Geheim	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Artikel 6: HGIS onverdeeld

Tabel 13 HGIS onverdeeld (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerp begroting	Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB	Vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting
		2021	2021	2021	2021	2021	2022	2023	2024	2025
		(1)	(2)	(3)=(1+2)	(4)	(5)=(3+4)
Verplichtingen		4 255	0	4 255	‒ 3 285	970	‒ 21 212	‒ 14 887	‒ 16 941	‒ 17 350
Uitgaven:
Uitgaven totaal		4 255	0	4 255	‒ 3 285	970	‒ 21 212	‒ 14 887	‒ 16 941	‒ 17 350
6.1	Nog onverdeeld (HGIS)	4 255	0	4 255	‒ 3 285	970	‒ 21 212	‒ 14 887	‒ 16 941	‒ 17 350

Toelichting

Het budget voor het artikel -Nog onverdeeld- heeft betrekking op de HGIS en dit neemt structureel af. De reeks binnen dit artikel is met name bedoeld om jaarlijks de loon- en prijsbijstelling te kunnen uitkeren en incidentele initiatieven of tegenvallers mee te dekken. De mutatie betreft het saldo van bijstellingen op grond van aanpassing van Bbp-ramingen door het CPB, verwerking van de HGIS-eindejaarsmarge 2020, het verwerken van de loon- en prijsbijstellingen binnen de HGIS en overboekingen naar diverse begrotingen zoals binnen de HGIS is overeengekomen. Binnen de HGIS is budget vrijgemaakt voor het oplossen van een aantal uitvoeringsknelpunten, waaronder de NCIA, informatiebeveiliging BZ, POBB COVID-19 en de European Substance Registration System van de EMA en worden middelen vrijgemaakt om continuering van bestaand beleid te borgen.

Artikel 7: Apparaat

Tabel 14 Apparaatsuitgaven (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerp begroting	Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB	Vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Mutaties 1e suppletoire begroting
		2021	2021	2021	2021	2021	2022	2023	2024	2025
		(1)	(2)	(3)=(1+2)	(4)	(5)=(3+4)
	Verplichtingen	871 129	1 150	872 279	80 754	953 033	28 579	‒ 6 327	14 720	20 485
	Uitgaven	871 129	1 150	872 279	80 754	953 033	28 579	‒ 6 327	14 720	20 485
7.1.1	Personele uitgaven	565 448	869	566 317	8 983	575 300	10 881	10 881	10 836	9 877
	Eigen personeel	553 448	869	554 317	8 983	563 300	10 881	10 881	10 836	9 877
	Inhuur extern	12 000	0	12 000	0	12 000	0	0	0	]
	Overige personele uitgaven	0	0	0	0	0	0	0	0	0
7.1.2	Materiele uitgaven	305 681	281	305 962	71 771	377 733	17 698	‒ 17 208	3 884	10 608
	ICT	59 931	0	59 931	5 346	65 277	2 955	4 353	3 605	2 754
	Bijdragen aan SSO's	60 391	0	60 391	0	60 391	0	0	0	0
	Overige materieel	185 359	281	185 640	66 425	252 065	14 743	‒ 21 561	279	7 854
7.2	Koersverschillen	pm	0	pm	0	0	0	0	0	0
	Ontvangsten	31 750	0	31 750	42 430	74 180	31 430	530	530	530
7.10	Diverse ontvangsten	31 750	0	31 750	42 430	74 180	31 430	530	530	530
7.11	Koersverschillen	pm	0	pm	0	0	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

Binnen het apparaatsartikel zijn de verplichtingen gelijk aan de uitgaven. Het verplichtingenbudget wordt daarmee gelijkgetrokken.

Uitgaven

Artikel 7.1.1

De uitgaven voor personeel nemen meerjarig toe. Dit komt voornamelijk door de loon- en prijsontwikkeling, waardoor het budget zowel voor het personeel in Nederland als op de posten stijgt. Deze uitgaven worden vanuit de voorziening binnen de HGIS gefinancierd. Daarnaast stijgen de budgetten door de verwerking van twee door het lid Koopmans c.s. ingediende amendementen voor: (1) nieuwe technologie en wapenbeheersing en (2) middelen voor het bereiken van strategische autonomie. Tot slot wordt vanuit het apparaatsartikel EUR 3,9 miljoen overgeheveld naar artikel 4.1 uit de hiervoor gereserveerde middelen voor het Loket Buitenland (One Stop Shop).

Artikel 7.1.2

De materiële uitgaven nemen toe in 2021. Dit heeft meerdere oorzaken: de toevoeging van eindejaarsmarge uit 2020 (EUR 43,3 miljoen), waaronder de middelenafspraak huisvesting (EUR 14 miljoen) en vertraagde uitgaven op veiligheid van hoog-risico posten (EUR 25 miljoen). Ook worden hogere uitgaven verwacht als gevolg van investeringen binnen de kaders van de huisvestingsstrategie (EUR 42 miljoen) en reguliere loon- en prijsontwikkelingen. Ook worden de tegenvallende consulaire inkomsten (beleidsartikel 4) gedesaldeerd op de overige materiële uitgaven. Dit betreft voor 2021 naar verwachting per saldo (artikel 4.10 en 4.20) EUR 39,7 miljoen. Voor 2021 heeft het kabinet eenmalig EUR 18,2 miljoen beschikbaar gesteld om de tegenvaller te mitigeren.

De tegenvallende consulaire ontvangsten zullen naar verwachting doorwerken in 2022, 2023 en 2024. In 2022 worden ook meer uitgaven verwacht in het kader van de huisvestingsstrategie. Deze extra uitgaven worden net als in 2021 gefinancierd door verkopen (EUR 31 miljoen). Verder werken de loon- en prijsontwikkelingen ook meerjarig door.

Op het gebied van ICT nemen de uitgaven ook toe. Enerzijds is dit het gevolg van loon- en prijsontwikkelingen, anderzijds is dit het gevolg van extra middelen voor de uitvoering van de wet open overheid (WOO). Daarnaast is voor 2021 binnen de HGIS EUR 3,1 miljoen vrijgemaakt voor informatiebeveiliging en security.

Ontvangsten

Artikel 7.10

Ten opzichte van de begroting nemen de ontvangsten toe. Dit komt voornamelijk door verwachte inkomsten uit de verkoop van vastgoed in het buitenland. Deze ontvangsten worden gebruikt om investeringen te realiseren binnen de kaders van de huisvestingsstrategie.