35 739 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2021 (Vijfde incidentele suppletoire begroting inzake extra middelen voor eindexamens vo en pilots voor sneltesten in het po in verband met COVID-19)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze Incidentele Suppletoire Begroting zijn opgenomen, te weten extra middelen voor eindexamens vo en pilots voor sneltesten in het po in verband met COVID-19, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Voor de indiening van deze vijfde Incidentele Suppletoire Begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd per brief van 16 december 2020 over «Besluit eindexamen voortgezet onderwijs 2021» (Kamerstukken II 2020/21, 31289, nr. 437) en per brief van 12 februari 2021 over «Aanvulling besluit eindexamen voortgezet onderwijs 2021» (Kamerstukken II 2020/21, 3. ..., nr. ..). Zoals in deze brieven is aangegeven vraagt de uitvoering van het besluit om de examens door te laten gaan een extra inspanning van scholen. Scholen en het personeel zullen dan ook gecompenseerd worden, vanwege de extra werkzaamheden die ontstaan door de uitbreiding van het examenrooster en de extra herkansing voor leerlingen. Daarnaast ontstaan door dit besluit extra uitvoeringskosten voor de examenketen. Hiervoor is het noodzakelijk om op korte termijn verplichtingen aan te gaan voor de uitvoeringskosten van de examenketen en de compensatie van scholen en personeel. Daarnaast, voor de voorbereiding en de uiteindelijke uitvoering van de pilots is het noodzakelijk dat er spoedig verplichtingen moeten worden aangegaan om daarmee de pilots zo snel mogelijk operationeel te krijgen. Omdat niet kan worden gewacht op de Eerste Suppletoire Begroting worden de middelen nu toegevoegd aan de OCW-begroting. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 2

De vaststelling van de begrotingsstaat geschiedt in duizenden euro's.

Wetsartikel 3

Dit artikel regelt de inwerkingtreding van deze wet.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, I.K. van Engelshoven

De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, A. Slob

B BEGROTINGSTOELICHTING

1. Inhoudelijke toelichting

Dit onderdeel van de memorie van toelichting bestaat uit een inhoudelijk deel en een artikelsgewijs deel. Per beleidsartikel wordt een overzicht van de wijzigingen gegeven, inclusief toelichting. Daarbij worden mutaties groter of gelijk aan onderstaande staffel toegelicht:

Omvang begrotingsartikel

Beleidsmatige mutaties

Technische mutaties

(stand ontwerpbegroting in € miljoen)

(ondergrens in € miljoen)

(ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 < 1000

5

10

=> 1000

10

20

In de Kamerbrief over «Besluit eindexamen voortgezet onderwijs 2021» (Kamerstukken II 2020/21, 31289, nr. 437) van 16 december 2020 is gemeld dat de eindexamens in het voortgezet onderwijs doorgaan. Er zijn echter wel zorgvuldig afgewogen maatregelen nodig omtrent het centraal eindexamen, om zo het eindexamen te organiseren in tijden van corona en leerlingen meer voorbereidingstijd te geven. Leerlingen kunnen in 2021 hun examens spreiden over twee volledige tijdvakken en één extra centraal examen herkansen.

Onlangs zijn de maatregelen rondom de eindexamens herijkt met name door de herinvoering van de anderhalve meterregel in het voortgezet onderwijs. Hierover bent u geïnformeerd op 12 februari 2021 over «Aanvulling besluit eindexamen voortgezet onderwijs 2021» (Kamerstukken II 2020/21, 3. ..., nr. ..). Eindexamenleerlingen, die anders net gezakt zouden zijn, mogen dit jaar het eindresultaat van één vak (geen kernvak) wegestrepen, als zij daarmee kunnen slagen voor het diploma. Daarnaast krijgt deze groep examenleerlingen de komende maanden extra ondersteuning.

Bovengenoemde maatregelen hebben financiële consequenties. De uitvoering van dit besluit vraagt om een extra inspanning van scholen. Scholen en personeel worden dan ook gecompenseerd voor de extra werkzaamheden die ontstaan door de uitbreiding van het examenrooster en de extra herkansing voor leerlingen. Voor deze compensatie stelt het Kabinet nu € 35,0 miljoen beschikbaar. Ook leidt dit besluit tot extra uitvoeringskosten voor de examenketen van € 12,0 miljoen.

De budgettaire verwerking van de € 37,0 miljoen voor extra ondersteuning voor examenleerlingen vo loopt mee in het nationaal programma onderwijs na corona.

Daarnaast wordt in deze vijfde Incidentele Suppletoire Begroting een bedrag van € 0,9 miljoen beschikbaar gesteld in 2021 om te starten met pilots voor het sneltesten in het primair onderwijs. Hieraan werd reeds gerefereerd in de derde Incidentele Suppletoire Begroting inzake extra middelen voor sneltesten in het vo, mbo en ho in verband met COVID-19 (Kamerstukken II 2020/21, 35 716) van 27 januari 2021.

2. Budgettaire consequenties beleidsartikelen

Beleidsartikel 1. Primair onderwijs

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen en ISB1

Mutaties 5e ISB 2021

Stand 5e ISB 2021

Mutatie 2022

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Verplichtingen

12.295.502

900

12.296.402

       

waarvan garantieverplichtingen

             

waarvan overig

12.295.502

900

12.296.402

       

Totale uitgaven

12.265.502

900

12.266.402

       

waarvan juridisch verplicht (%)

             
               

Bekostiging

11.466.396

0

11.466.396

       

Bekostiging po-instellingen

11.157.670

 

11.157.670

       

Bekostiging Caribisch Nederland

19.991

 

19.991

       

Prestatiebox

178.716

 

178.716

       

Aanvullende bekostiging

80.019

 

80.019

       

Aanpak lerarentekort G5

30.000

 

30.000

       

Subsidies (regelingen)

220.869

0

220.869

       

Onderwijsvoorziening jonggehandicapten

23.200

 

23.200

       

Nederlands onderwijs buitenland

12.600

 

12.600

       

Basis voor Presteren (School aan Zet en Bèta Techniek)

0

 

0

       

Humanistisch vormend en godsdienstonderwijs

13.130

 

13.130

       

Inhaal- en ondersteuningsprogramma's

0

 

0

       

Extra hulp voor de klas

102.000

 

102.000

       

Overige subsidies

69.939

 

69.939

       

Opdrachten

11.010

900

11.910

       

Opdrachten

11.010

 

11.010

       

Sneltesten

0

900

900

       

Bijdragen aan agentschappen

30.895

0

30.895

       

Dienst Uitvoering Onderwijs

30.895

 

30.895

       

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

7.731

0

7.731

       

Stichting Vervangingsfonds en Participatiefonds

5.228

 

5.228

       

UWV

2.503

 

2.503

       

Bijdragen aan medeoverheden

528.601

0

528.601

       

Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid

508.909

 

508.909

       

Caribisch Nederland

19.692

 

19.692

       

Bijdragen aan (andere) begrotingshoofdstukken

0

0

0

       

Brede scholen

0

 

0

       

BES(t)4kids

0

 

0

       

Ontvangsten

15.961

0

15.961

       
X Noot
1

Over de Incidentele suppletoire begrotingen moet nog gestemd worden. Kamerstukken II 2020/21, 35 682; Kamerstukken II 2020/21, 35 696; Kamerstukken II 2020/21, 35 716.

Toelichting

Het financieel instrument Opdrachten wordt incidenteel verhoogd met € 0,9 miljoen. Dit betreft de incidentele middelen voor de pilots voor het sneltesten in het primair onderwijs.

Beleidsartikel 3. Voortgezet onderwijs

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting incl. NvW, amendementen, ISB's1

Mutaties 5e ISB 2021

Stand 5e ISB 2021

Mutatie 2022

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Verplichtingen

9.092.401

47.300

9.139.701

       

waarvan garantieverplichtingen

             

waarvan overig

9.092.401

47.300

9.139.701

       

Totale uitgaven

9.156.219

47.300

9.203.519

       

waarvan juridisch verplicht (%)

             
               

Bekostiging

8.763.926

35.000

8.798.926

       

Bekostiging vo-instellingen

8.617.017

35.000

8.652.017

       

Resultaatafhankelijke bekostiging vsv aan vo-instellingen

17.648

 

17.648

       

Bekostiging Caribisch Nederland

17.487

 

17.487

       

Prestatiebox

0

 

0

       

Aanvullende regeling strategisch personeelsbeleid, begeleiding starters en thuiszitters

107.234

 

107.234

       

Aanvullende regelingen leerlingendaling

4.540

 

4.540

       

Subsidies (regelingen)

156.664

300

156.964

       

Stichting Kennisnet (basissubsidie) po, vo, mbo

19.240

300

19.540

       

Regeling zomerscholen vo

9.000

 

9.000

       

Nieuwe leerweg

12.000

 

12.000

       

Inhaal- en ondersteuningsprogramma's

0

 

0

       

Extra hulp voor de klas

56.000

 

56.000

       

Overige subsidies

60.424

 

60.424

       

Opdrachten

136.895

0

136.895

       

Opdrachten

7.095

 

7.095

       

Sneltesten

129.800

 

129.800

       

Bijdragen aan agentschappen

54.096

10.500

64.596

       

Dienst Uitvoering Onderwijs

54.096

10.500

64.596

       

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

44.358

1.500

45.858

       

College voor Toetsen en Examens

4.380

300

4.680

       

SLOA: onderwijs ondersteunende instellingen

39.978

1.200

41.178

       

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

280

0

280

       

GRAZ (ECML) en PISA

280

 

280

       

Ontvangsten

7.391

0

7.391

       
X Noot
1

Over de Incidentele suppletoire begrotingen moet nog gestemd worden. Kamerstukken II 2020/21, 35 682; Kamerstukken II 2020/21, 35 696; Kamerstukken II 2020/21, 35 716.

Toelichting

Het financieel instrument Bekostiging wordt incidenteel verhoogd met € 35,0 miljoen. Deze middelen zijn ter compensatie van scholen en personeel voor de extra werkzaamheden die ontstaan door de uitbreiding van het examenrooster en de extra herkansing voor leerlingen.

Het financieel instrument Bijdrage aan agentschappen wordt incidenteel verhoogd met € 10,5 miljoen. Dit zijn middelen voor de extra uitvoeringskosten van de DUO.

Het financieel instrument Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s wordt incidenteel verhoogd met € 1,5 miljoen. Dit zijn middelen voor de extra uitvoeringskosten van Cito en het CvTE.

Naar boven