35 596 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2020 (Zesde incidentele suppletoire begroting inzake financiering meerkosten voor de inhaal- en ondersteuningsprogramma’s in verband met COVID-19)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. Artikelsgewijze Toelichting bij het wetsvoorstel

Wetsartikelen 1 tot en met 3

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze zesde incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze zesde incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de brief van 8 oktober 2020 over «Continuïteit van onderwijs in schooljaar 2020/21» (Kamerstukken II 2020/21, 35 ..., nr. ...).

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 2

De vaststelling van de begrotingsstaat geschiedt in duizenden euro's.

Wetsartikel 3

Dit artikel regelt de inwerkingtreding van deze wet.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, I.K. van Engelshoven

De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, A. Slob

B. Begrotingstoelichting

1. Inhoudelijke toelichting

Dit onderdeel van de memorie van toelichting bestaat uit een inhoudelijk deel en een artikelsgewijs deel. Vervolgens wordt per beleidsartikel een overzicht van de wijzigingen gegeven, inclusief toelichting. Daarbij worden mutaties groter of gelijk aan onderstaande staffel toegelicht:

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting in € miljoen)	Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)	Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 < 1000	5	10
=> 1000	10	20

Deze Incidentele Suppletoire Begroting heeft betrekking op het ophogen van de subsidieregeling Inhaal- en ondersteuningsprogramma’s. Op grond van deze regeling konden scholen voor voorschoolse educatie, primair, speciaal en voortgezet onderwijs en instellingen voor middelbaar beroepsonderwijs (mbo), voortgezet algemeen volwassen onderwijs (vavo) en overige educatie subsidie aanvragen voor schooljaar 2020/2021. Hiermee kunnen zij inhaal- en ondersteuningsprogramma’s (laten) organiseren naast het reguliere onderwijsprogramma. Deze programma’s hebben als doel leerlingen, studenten, vavo-studenten en deelnemers te helpen leer- en ontwikkelachterstanden en studievertraging in de beroepspraktijkvorming, die zij hebben opgelopen in verband met de gehele of gedeeltelijke sluiting van scholen en instellingen dit jaar wegens de uitbraak van COVID-19, weg te werken en hen daarbij te ondersteunen. Op alle sectoren, behalve het vavo¹, is sprake van overintekening op deze regeling. Om die reden heeft het Kabinet besloten in 2020 eenmalig € 38,0 miljoen extra ter beschikking te stellen en ook het resterende budget op de subsidieregeling inhaal- en ondersteuningsprogramma’s voor voorschoolse educatie (ca. € 5,0 miljoen) hiervoor in te zetten. Dit leidt tot verhoging van de subsidieregelingen van € 43,1 miljoen. Hierover is de Tweede Kamer geïnformeerd per brief van 8 oktober 2020 over «Continuïteit van onderwijs in schooljaar 2020/21» (Kamerstukken II 2020/21, 35 ..., nr. ..).

2. Budgettaire consequenties beleidsartikelen

Beleidsartikel 1. Primair onderwijs

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid art. 1 (bedragen x € 1.000)

		Vastgestelde begroting (incl. ISB, NvW en amendementen)[1]	Stand na suppletoire begroting 2020 (inclusief ISB's)[2]	Mutaties 6^e ISB 2020	Stand 6^e ISB 2020	Mutatie 2021	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024
Verplichtingen		11.703.253	12.421.031	7.016	12.428.047	0	0	0	0
waarvan garantieverplichtingen		0	0	0	0
waarvan overig		11.703.253	12.421.031	7.016	12.428.047
Uitgaven		11.673.612	12.391.390	7.016	12.398.406	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht		99,7%	99,9%
Bekostiging		11.006.420	11.460.885	0	11.460.885	0	0	0	0
Hoofdbekostiging		10.687.581	11.108.216		11.108.216
	Bekostiging Primair Onderwijs	10.669.600	11.087.755		11.087.755
	Bekostiging Caribisch Nederland	17.981	20.461		20.461
Prestatiebox		296.187	306.417		306.417
Aanvullende bekostiging		22.652	46.252		46.252
	Aanpak lerarentekort G5	0	26.700		26.700
	Overig	22.652	19.552		19.552
Subsidies (regelingen)		106.512	353.334	7.016	360.350	0	0	0	0
Regeling Onderwijsvoorziening jonggehandicapten		23.200	23.200		23.200
Nederlands onderwijs buitenland		12.600	12.600		12.600
Humanistisch vormend en godsdienstonderwijs		12.630	12.630		12.630
Inhaal- en ondersteunings-programma’s		0	242.000	7.016	249.016
Overig		58.082	62.904		62.904
Opdrachten		11.296	4.897	0	4.897	0	0	0	0
Bijdrage aan agentschappen		33.145	39.396	0	39.396	0	0	0	0
Dienst Uitvoering Onderwijs		33.145	39.396		39.396
Bijdrage aan ZBO's/RWT's		7.734	7.734	0	7.734	0	0	0	0
Stichting Vervangingsfonds en Participatiefonds		5.231	5.231		5.231
UWV		2.503	2.503		2.503
Bijdrage aan medeoverheden		508.505	525.144	0	525.144	0	0	0	0
Gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid		492.391	509.184		509.184
Caribisch Nederland		16.114	15.960		15.960
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken		0	0	0	0	0	0	0	0
Brede scholen		0	0		0
Ontvangsten		26.961	26.961	0	26.961	0	0	0	0

1 Kamerstukken II 2019/20, 35 441, nr. 1.

2 Kamerstukken II 2019/20, 35 464, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 481, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 499, nr. 1., Kamerstukken II 2019/20, 35 543, nr. 1., Behandeling van de 5e Incidentele Suppletoire Begroting en de daarmee gepaard gaande stemming heeft nog niet plaatsgevonden.

Toelichting

Het financieel instrument subsidies wordt in 2020 éénmalig verhoogd met € 7,0 miljoen. De middelen voor het primair onderwijs (po) op de subsidieregeling Inhaal- en ondersteuningsprogramma's worden éénmalig opgehoogd met € 12,0 miljoen. Hiervan komt ca. € 5,0 miljoen van het resterende budget van voorschoolse educatie (ve). De overige € 7,0 miljoen wordt op het subsidiebudget Inhaal- en ondersteuningsprogramma's gemuteerd.

Beleidsartikel 3. Voortgezet onderwijs

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid art. 3 (bedragen x € 1.000)

		Vastgestelde begroting (incl. ISB, NvW en amendementen)[1]	Stand na suppletoire begroting 2020 (inclusief ISB's)[2]	Mutaties 6^e ISB 2020	Stand 6^e ISB 2020	Mutatie 2021	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024
Verplichtingen		8.764.097	9.082.083	29.158	9.111.241	0	0	0	0
waarvan garantieverplichtingen		0	0	0	0
waarvan overig		8.764.097	9.082.083	29.158	9.111.241
Uitgaven		8.746.413	9.064.399	29.158	9.093.557	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht		99,3%	99,9%
Bekostiging		8.550.944	8.863.585	0	8.863.585	0	0	0	0
Hoofdbekostiging		8.220.410	8.522.716		8.522.716
	Bekostiging voortgezet onderwijs lumpsum	8.204.489	8.504.917		8.504.917
	Bekostiging Caribisch Nederland	15.921	17.799		17.799
Prestatiebox		313.434	323.769		323.769
	Regeling prestatiebox voortgezet onderwijs	313.434	323.769		323.769
Aanvullende bekostiging		17.100	17.100		17.100
	Resultaatafhankelijke bekostiging vsv voor vo-scholen	17.100	17.100		17.100
Subsidies (regelingen)		90.449	86.199	29.158	115.357	0	0	0	0
Stichting Kennisnet (basissubsidie) PO, VO, MBO		19.240	19.240		19.240
Pilots Zomerscholen		9.000	7.300		7.300
Inhaal- en ondersteuningsprogramma's		0	0	29.158	29.158
Overige projecten		62.209	59.659		59.659
Opdrachten		6.770	6.686	0	6.686	0	0	0	0
In- en uitbesteding		6.770	6.686		6.686
Bijdrage aan agentschappen		52.530	54.059	0	54.059	0	0	0	0
Dienst Uitvoering Onderwijs		52.530	54.059		54.059
Bijdragen aan ZBO's/RWT's		45.525	53.675	0	53.675	0	0	0	0
ZBO: College voor Toetsen en Examens		4.380	12.790		12.790
SLOA: onderwijs ondersteunende instellingen PO/VO/BVE (incl. examens)		41.145	40.885		40.885
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties		195	195	0	195	0	0	0	0
GRAZ (ECML) en PISA		195	195		195
Ontvangsten		7.391	7.391	0	7.391	0	0	0	0

1 Kamerstukken II 2019/20, 35 441, nr. 1.

2 Kamerstukken II 2019/20, 35 464, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 481, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 499, nr. 1., Kamerstukken II 2019/20, 35 543, nr. 1., Behandeling van de 5e Incidentele Suppletoire Begroting en de daarmee gepaard gaande stemming heeft nog niet plaatsgevonden.

Toelichting

Het financieel instrument subsidies wordt in 2020 éénmalig verhoogd met € 29,2 miljoen. Het betreft de extra middelen voor de subsidieregeling Inhaal- en ondersteuningsprogramma's voor het voortgezet onderwijs. De € 65,0 miljoen die reeds bij de Tweede Incidentele Suppletoire Begroting is bijgeboekt, is in deze tabel nog niet zichtbaar. Dit is bij de Begroting 2021 op het juiste artikel in het jaar 2020 geplaatst.

Beleidsartikel 4. Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid art. 4 (bedragen x € 1.000)

		Vastgestelde begroting (incl. ISB, NvW en amendementen)[6]	Stand na suppletoire begroting 2020 (inclusief ISB's)[7]	Mutaties 6^e ISB 2020	Stand 6^e ISB 2020	Mutatie 2021	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024
Verplichtingen		4.412.944	4.657.145	1.863	4.659.008	0	0	0	0
waarvan garantieverplichtingen		0	0	0	0
waarvan overig		4.412.944	4.657.145	1.863	4.659.008
Totale uitgaven		4.679.783	4.819.106	1.863	4.820.969	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (%)		99,7%	99,7%
Bekostiging		4.218.548	4.343.072	0	4.343.072	0	0	0	0
Hoofdbekostiging		3.673.007	3.798.077	0	3.798.077
	Bekostiging mbo-instellingen	3.600.387	3.722.559		3.722.559
	Bekostiging Caribisch Nederland	7.220	8.153		8.153
	Bekostiging vavo	65.400	67.365		67.365
Kwaliteitsafspraken		440.000	440.000	0	440.000
	Investeringbudget	440.000	440.000		440.000
	Resultaatafhankelijk budget	0	0		0
Aanvullende bekostiging		105.541	104.995	0	104.995
	Regionaal Investeringsfonds	23.075	22.975		22.975
	Salarismix Randstadregio's	50.000	51.503		51.503
	Regionaal Programma	30.466	30.466		30.466
	Gelijke kansen	2.000	51		51
Subsidies (regelingen)		255.647	266.328	1.863	268.191	0	0	0	0
Subsidieregeling praktijkleren		212.600	224.100		224.100
Leven Lang Ontwikkelen		11.750	6.631		6.631
Actieplan Laaggeletterdheid/Tel mee met Taal		14.500	15.200		15.200
Loopbaanorientatie		1.275	3.275		3.275
Vakwedstrijden MBO		3.200	3.200		3.200
Inhaal- en ondersteuningsprogramma's		0	0	1.863	1.863
Overige subsidies		12.322	13.922		13.922
Opdrachten		4.990	6.779	0	6.779	0	0	0	0
In- en uitbesteding		4.990	6.779		6.779
Bijdrage aan agentschappen		19.334	19.356	0	19.356	0	0	0	0
Dienst Uitvoering Onderwijs		16.334	16.776		16.776
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland		3.000	2.580		2.580
Bijdrage aan ZBO's/RWT's		66.399	60.746	0	60.746	0	0	0	0
College voor Toetsen en Examens		6.893	0		0
Wet SLOA		3.273	220		220
SBB		56.233	60.526		60.526
Bijdrage aan medeoverheden		114.865	122.825	0	122.825	0	0	0	0
RMC's		35.309	41.451		41.451
Educatie		60.356	62.174		62.174
Regionaal Programma		19.200	19.200		19.200
Ontvangsten		4.000	4.000	0	4.000	0	0	0	0

6 Kamerstukken II 2019/20, 35 441, nr. 1.

7 Kamerstukken II 2019/20, 35 464, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 481, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 499, nr. 1., Kamerstukken II 2019/20, 35 543, nr. 1., Behandeling van de 5e Incidentele Suppletoire Begroting en de daarmee gepaard gaande stemming heeft nog niet plaatsgevonden.

Toelichting

Het financieel instrument subsidies wordt in 2020 éénmalig verhoogd met € 1,9 miljoen. Het betreft de extra middelen voor de subsidieregeling Inhaal- en ondersteuningsprogramma's voor het middelbaar beroepsonderwijs en overige educatie. De € 68,0 miljoen die reeds bij de Tweede Incidentele Suppletoire Begroting is bijgeboekt, is in deze tabel nog niet zichtbaar. Dit is bij de Begroting 2021 op het juiste artikel in het jaar 2020 geplaatst.

---

1 __De overgebleven € 0,3 miljoen in vavo komt conform de regeling beschikbaar in de derde aanvraagronde in oktober.