35 590 Tijdelijke regels omtrent verkiezingen in verband met covid-19 (Tijdelijke wet verkiezingen covid-19)

Nr. 18 AMENDEMENT VAN DE LEDEN VAN DER GRAAF EN BRUINS

Ontvangen 15 oktober 2020

De ondergetekende stelt het volgende amendement voor:

Artikel 9, tweede lid, vervalt.

Toelichting

Het uitoefenen van het kiesrecht is een fundamenteel recht dat geborgd is in artikel 4 van de Grondwet. Gelet op dit artikel moeten er zeer zwaarwegende redenen zijn om belemmeringen op te werpen voor mensen om hun stemrecht uit te oefenen. Het inperken van dit recht door het ontzeggen van de toegang tot het stembureau bij niet voldoen aan de gezondheidscheck is wat indieners betreft dan ook een te vergaande inperking van het grondrecht en kan willekeur tot gevolg hebben. Indieners maken een andere afweging van grondrechten. Wanneer iemand bijvoorbeeld een huisgenoot met klachten heeft, is het hem op grond van artikel 9, tweede lid, momenteel niet toegestaan het stemlokaal te betreden om in het stemhokje de stem uit te brengen. Met dit amendement wordt die bepaling geschrapt. Indieners achten een dringend advies en oproep om een stem via volmacht uit te laten brengen passender, dan een daadwerkelijke ontzegging van de toegang tot het stemlokaal. Een dergelijke ontzegging is wat indiener betreft een te fundamentele inbreuk en vermoedelijk ook weinig effectief.

De maatregelen die op grond van artikel 9, vierde lid, kunnen worden genomen om ín het stemlokaal de veilige afstand te houden en de maatregelen met betrekking tot hygiëne en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen in acht te nemen achten de indieners voldoende om een veilige omgeving in het stemlokaal te waarborgen voor kiezers en leden van het stembureau.

Zo is het geen vanzelfsprekendheid dat iedereen een naaste heeft – niet zijnde een huisgenoot – die zij dermate vertrouwen om een volmachtsstem uit te brengen. Het is immers bekend dat een volmachtsstem een inbreuk betekent op het stemgeheim van een kiezer. Daarnaast zijn indieners van mening dat de kans aanwezig is dat kiezers bewust de vragen van de check onjuist zullen beantwoorden, omdat zij hun stem willen kunnen uitbrengen. Een dergelijke bepaling creëert daarmee ook een schijnveiligheid. Daarbij brengt deze bepaling ook stembureauleden in een zeer ingewikkelde positie.

Wel is het zaak om nadrukkelijk te informeren over de alternatieven die er zijn en kiezers op het hart te drukken bij klachten van die alternatieven gebruik te maken.

Van der Graaf Bruins