35 543 Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2020 (Vijfde incidentele suppletoire begroting inzake financiering meerkosten programmering landelijke publieke omroep en begeleidingsgesprekken jeugdwerkloosheid in verband met COVID-19)

Nr. 2 WIJZIGING VAN DE BEGROTINGSSTAAT VAN HET MINISTERIE VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP (VIII) VOOR HET JAAR 2020 (VIJFDE INCIDENTELE SUPPLETOIRE BEGROTING INZAKE FINANCIERING MEERKOSTEN PROGRAMMERING LANDELIJKE PUBLIEKE OMROEP EN BEGELEIDINGSGESPREKKEN JEUGDWERKLOOSHEID IN VERBAND MET COVID-19)

A. Artikelsgewijze Toelichting bij het wetsvoorstel

Wetsartikelen 1 tot en met 3

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze vierde incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze vijfde incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de brief van 28 augustus 2020 (Kamerstukken II 2019/20,...., nr.).

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 2

De vaststelling van de begrotingsstaat geschiedt in duizenden euro's.

Wetsartikel 3

Dit artikel regelt de inwerkingtreding van deze wet.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, I.K. Engelshoven

De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, A. Slob

B. Begrotingstoelichting

1. Inhoudelijke toelichting

Dit onderdeel van de memorie van toelichting bestaat uit een inhoudelijk deel en een artikelsgewijs deel. Vervolgens wordt per beleidsartikel een overzicht van de wijzigingen gegeven, inclusief toelichting. Daarbij worden mutaties groter of gelijk aan onderstaande staffel toegelicht:

Omvang begrotingsartikel	Beleidsmatige mutaties	Technische mutaties
(stand ontwerpbegroting in € miljoen)	(ondergrens in € miljoen)	(ondergrens in € miljoen)
< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 < 1.000	5	10
=> 1.000	10	20

Deze Incidentele Suppletoire Begroting heeft betrekking op de uitbraak van het Coronavirus/COVID-19 en de daarmee gepaard gaande gevolgen voor de landelijke publieke omroep. In deze coronatijd is onafhankelijke, betrouwbare en toegankelijke informatie cruciaal. De landelijke publieke omroep speelt hierin een essentiële rol. Tegelijkertijd hebben de maatregelen ter bestrijding van de crisis voor de publieke omroep veel impact gehad en dit heeft tot extra kosten geleid. Om die reden heeft het kabinet besloten in 2020 eenmalig € 19 miljoen extra ter beschikking te stellen aan de NPO voor de uitvoering van zijn publieke taak en ten behoeve van goede en corona-proof programmering in het najaar. Hierover is de Tweede Kamer geïnformeerd per brief van 28 augustus 2020 (Kamerstukken II 2019/20,...., nr....). Daarnaast heeft het Kabinet besloten om als aanvullend beleid gericht op aanpassing te investeren in loopbaangesprekken met kwetsbare jongeren. De laatste tijd is de jeugdwerkloosheid snel opgelopen. Voortijdig schoolverlaters hebben een bovengemiddelde kans om de komende tijd werkloos te worden. Ook jongeren die al eerder voortijdig schoolverlater zijn geworden, maar wel werken, lopen een bovengemiddelde kans om werkloos te worden. Scholen en RMC's zullen hiertoe met laatstejaars studenten/uitstromers het gesprek aangaan over vervolgonderwijs als dat mogelijk is, of hen doorgeleiden naar het «werkdomein». Hiervoor wordt in 2020 € 4,5 gereserveerd voor de RMC's. Ook hierover is de Tweede Kamer geïnformeerd in de hierboven genoemde brief.

2. Budgettaire consequenties beleidsartikelen

Beleidsartikel 4. Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid art. 4 (bedragen x € 1.000)

		Stand ontwerpbegroting 2020 incl. NvW en amendementen	Stand na suppletoire begroting 2020 (inclusief ISB's)[1]	Mutaties 5^e ISB 2020	Stand 5^e ISB 2020	Mutatie 2021	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024
Verplichtingen		4.412.944	4.648.145	9.000	4.657.145	0	0	0	0
waarvan garantieverplichtingen		0	0		0
waarvan overig		4.412.944	4.648.145	9.000	4.657.145
Totale uitgaven		4.679.783	4.814.606	4.500	4.819.106	4.500	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (%)		99,70%
Bekostiging		4.218.548	4.343.072	0	4.343.072	0	0	0	0
Hoofdbekostiging		3.673.007	3.798.077	0	3.798.077
	Bekostiging mbo-instellingen	3.600.387	3.722.559		3.722.559
	Bekostiging Caribisch Nederland	7.220	8.153		8.153
	Bekostiging vavo	65.400	67.365		67.365
Kwaliteitsafspraken		440.000	440.000	0	440.000
	Investeringbudget	440.000	440.000		440.000
	Resultaatafhankelijk budget	0	0		0
Aanvullende bekostiging		105.541	104.995	0	104.995
	Regionaal Investeringsfonds	23.075	22.975		22.975
	Salarismix Randstadregio's	50.000	51.503		51.503
	Regionaal Programma	30.466	30.466		30.466
	Gelijke kansen	2.000	51		51
Subsidies (regelingen)		255.647	266.328	0	266.328	0	0	0	0
Subsidieregeling praktijkleren		212.600	224.100		224.100
Leven Lang Ontwikkelen		11.750	6.631		6.631
Actieplan Laaggeletterdheid/Tel mee met Taal		14.500	15.200		15.200
Loopbaanorientatie		1.275	3.275		3.275
Vakwedstrijden MBO		3.200	3.200		3.200
Overige subsidies		12.322	13.922		13.922
Opdrachten		4.990	6.779	0	6.779	0	0	0	0
In- en uitbesteding		4.990	6.779		6.779
Bijdrage aan agentschappen		19.334	19.356	0	19.356	0	0	0	0
Dienst Uitvoering Onderwijs		16.334	16.776		16.776
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland		3.000	2.580		2.580
Bijdrage aan ZBO's/RWT's		66.399	60.746	0	60.746	0	0	0	0
College voor Toetsen en Examens		6.893	0		0
Wet SLOA		3.273	220		220
SBB		56.233	60.526		60.526
Bijdrage aan medeoverheden		114.865	118.325	4.500	122.825	4.500	0	0	0
RMC's		35.309	36.951	4.500	41.451	4.500
Educatie		60.356	62.174		62.174
Regionaal Programma		19.200	19.200		19.200
Ontvangsten		4.000	4.000	0	4.000	0	0	0	0

1 Kamerstukken II 2019/20, 35441, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35464, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35481, nr. 1.

Toelichting

Het financieel instrument Bijdrage aan medeoverheden wordt in 2020 verhoogd met € 4,5 miljoen. De laatste tijd is de jeugdwerkloosheid snel opgelopen. Voortijdig schoolverlaters hebben een bovengemiddelde kans om de komende tijd werkloos te worden. Ook jongeren die al eerder voortijdig schoolverlater zijn geworden, maar wel werken, lopen een bovengemiddelde kans om werkloos te worden. Deze middelen zijn grotendeels bedoeld voor de RMC-regio’s om deze groepen jongeren naar school of naar werk te begeleiden.

Beleidsartikel 15. Media

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid art. 15 (bedragen x € 1.000)

		Stand vastgestelde begroting 2020 incl. NvW en amendementen	Stand na suppletoire begroting 2020 (inclusief ISB's)[1]	Mutaties 5^e ISB 2020	Stand 5^eISB 2020	Mutatie 2021	Mutatie 2022	Mutatie 2023	Mutatie 2024
Verplichtingen		1.023.125	1.074.483	19.000	1.093.483	0	0	0	0
Totale uitgaven		1.023.125	1.074.483	19.000	1.093.483	0	0	0	0
waarvan juridisch verplicht (%)		98,3%
Bekostiging		1.009.493	1.022.636	19.000	1.041.636	0	0	0	0
Publieke Omroep (omroepinstellingen)		893.658	935.775	19.000	954.775	0	0	0	0
	Landelijke publieke omroep	736.205	785.708	19.000	804.708
	Regionale omroep	157.453	150.067		150.067
Beheertaken landelijke publieke omroep		39.880	40.423		40.423	0	0	0	0
	Stichting Omroep Muziek	16.484	16.708		16.708
	Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (NIBG)	23.396	23.715		23.715
Dotaties, bijdragen publieke omroep		18.894	14.029		14.029	0	0	0	0
	Stimuleringsfonds voor de Journalistiek	2.190	2.220		2.220
	Onderzoeksjournalistiek (RA-middelen)	5.138	0		0
	Filmfonds van de omroep en Telefilm (CoBO)	8.399	8.596		8.596
	Mediawijsheid Expertisecentrum (Bewust mediagebruik)	1.558	1.581		1.581
	Stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO)	1.609	1.632		1.632
	Dotatie/onttrekking Algemene Mediareserve	56.281	31.618		31.618
	Overige bekostiging media	780	791		791
Subsidies (regelingen)		8.411	46.562	0	46.562	0	0	0	0
Subsidies		8.411	11.562		11.562
Steunfonds Lokale Informatievoorziening		0	35.000		35.000
Opdrachten		442	442	0	442	0	0	0	0
Opdrachten		442	442		442
Bijdragen aan ZBO's/RWT's		4.718	4.782	0	4.782	0	0	0	0
Commissariaat voor de Media		4.718	4.782		4.782
Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties		61	61	0	61	0	0	0	0
European Audiovisual Observatory		61	61		61
Ontvangsten		147.854	160.200	0	160.200	0	0	0	0

1 Kamerstukken II 2019/20, 35441, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35464, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35481, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35499, nr. 1.

Toelichting

Het financieel instrument Bekostiging wordt in 2020 éénmalig verhoogd met € 19,0 miljoen. Dit betreft de dekking van onvermijdelijk gestegen kosten van de programmering van de landelijke publieke omroep door de effecten van de coronacrisis en van de maatregelen ter bestrijding van de crisis.