Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 24 april 2020
Tijdens het WGO van 14 april jl. heb ik toegezegd uw Kamer te informeren over de mogelijkheden
om zelfstandigen in grenssituaties te ondersteunen. Hierbij informeer ik u over de
uitkomsten daarvan. Daarnaast laat ik u weten hoe ik uitvoering geef aan de motie
van het lid Van Brenk over de mogelijkheden voor ondersteuning van zelfstandig ondernemers
met de AOW-gerechtigde leeftijd1 en de motie van het lid Van Weyenberg c.s. over de verrekening van inkomsten met
de Tozo-uitkering2.
Zelfstandigen in grenssituaties
De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) is thans zo vormgegeven
dat een zelfstandige in aanmerking kan komen als hij in Nederland woonachtig is én
zijn bedrijf in Nederland gevestigd is. Zoals ik in de antwoorden op Kamervragen over
de Tozo, d.d. 10 april 2020, heb aangegeven kunnen zich echter grensgevallen voordoen
(Kamerstuk 35 420, nr. 21). Er zijn bijvoorbeeld zelfstandigen die in Nederland wonen, maar hun bedrijf in
Duitsland of België hebben gevestigd of andersom. Ook deze zelfstandigen kunnen behoefte
hebben aan financiële ondersteuning. Daarom heb ik besloten om de doelgroep van de
Tozo uit te breiden.
Daartoe zal ik per ministeriële regeling regelen, dat de zelfstandige die in Nederland
woont en een bedrijf in een andere EU-lidstaat heeft bijstand voor levensonderhoud
kan krijgen op grond van de Tozo. Deze zelfstandige is ten aanzien van financiële
ondersteuning voor het bedrijf aangewezen op de regeling van het land waar het bedrijf
gevestigd is. Daarnaast wordt geregeld dat de zelfstandige die in een andere EU-lidstaat
woont en een bedrijf in Nederland heeft bijstand ter voorziening in de behoefte aan
bedrijfskapitaal kan krijgen. Deze zelfstandige is voor levensonderhoud aangewezen
op de sociale bijstand in het woonland. Uiteraard geldt dat de zelfstandige ook aan
de overige voorwaarden voor de Tozo moet voldoen.
Een belangrijk aspect hierbij is de uitvoering. Uit overleg met de VNG is gebleken
dat deze uitbreiding uitvoerbaar is. Voor de zelfstandig ondernemer woonachtig in
Nederland is het logisch dat hij een aanvraag indient bij de gemeente waar hij woont.
Voor de zelfstandige die geen woonplaats heeft in Nederland, moet worden bepaald bij
welke gemeente een aanvraag kan worden ingediend voor bedrijfskapitaal. Het ligt in
de rede deze aanvragen te concentreren bij één, nog aan te wijzen gemeente. Daarmee
kan de verstrekking op een efficiënte en eenduidige manier worden georganiseerd.
AOW-gerechtigde zelfstandigen
Naar aanleiding van de motie van het lid Van Brenk heb ik onderzocht of het verstrekken
van bedrijfskapitaal ter voorziening in de behoefte aan bedrijfskapitaal aan zelfstandig
ondernemers met de AOW-gerechtigde leeftijd uitvoerbaar is voor gemeenten. De VNG
heeft aangegeven dat gemeenten dit goed kunnen uitvoeren. Deze uitbreiding van de
doelgroep van de Tozo voor bedrijfskapitaal zal ik regelen in de genoemde ministeriële
regeling.
Verrekening van inkomsten met de Tozo
In de motie van het lid van Weyenberg c.s. wordt mij verzocht om bij het berekenen
van de Tozo-uitkering alleen inkomsten te verrekenen voor werk dat verricht is in
de periode waarover Tozo wordt aangevraagd en betalingen van facturen voor eerder
verricht werk buiten beschouwing te laten. Hieraan heb ik gevolg gegeven. Alleen inkomen
dat betrekking heeft op de periode waarover Tozo wordt aangevraagd wordt in aanmerking
genomen. Bij inkomen uit arbeid is de periode waarop het inkomen betrekking heeft
de periode waarin de arbeid, waaruit dat inkomen is verkregen, is verricht. Een factuur
die betaald wordt in maart, maar waarvan het werk is verricht in februari, wordt dus
niet betrokken bij het berekenen van de Tozo-uitkering.
Ik verwacht de ministeriële regeling met de hierboven genoemde uitbreidingen van de
doelgroep volgende week te kunnen publiceren. De grenswerkers en AOW-gerechtigde zelfstandigen
kunnen daarna een beroep doen op (onderdelen van) de Tozo.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
T. van Ark