35 350 XVII Wijziging van de begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) voor het jaar 2019 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2019 wijzigingen aan te brengen in:

  • 1. de departementale begrotingsstaat voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII)

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, S.A.M. Kaag

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer Begroting

De voorliggende Tweede suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2019 van hoofdstuk XVII van de begroting van het Rijk.

In onderdeel 2 staan tabellen met toelichting over de belangrijkste mutaties op de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Onderdeel 3 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer ze groter zijn dan 10% ten opzichte van de vorige stand op artikelniveau.

De budgetten zijn op het niveau van artikelonderdeel verdeeld over een aantal financiële instrumenten. Bij de uitvoering van BHOS-beleid wordt het meest effectieve instrument of uitvoerende organisatie geselecteerd. De keuze van het instrument is niet vooraf bekend en is daarom bij het opstellen van de begroting niet altijd goed te bepalen. Dit verklaart waarom de budgetten op instrumentniveau in deze suppletoire begroting veelvuldig wijzigen.

Tabel: Ondergrenzen conform Rijksbegrotingsvoorschriften

Omvang begrotingsartikel

(stand ontwerpbegroting)

in € miljoen

Beleidsmatige mutaties

(ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties

(ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 < 1.000

5

10

=> 1.000

10

20

2. Overzicht belangrijkste mutaties 2019

Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):

In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen wat leidt tot een verhoging van de geraamde uitgaven van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) met EUR 27 miljoen in 2019.

Hieronder vindt u een overzicht van de meest in het oog springende wijzigingen in de uitgaven ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2019 voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):

Artikel

 

Mutatie (EUR mln)

1.2

Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid

– 14

1.3

Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden

– 11,4

4.1

Humanitaire hulp

10,6

4.3

Veiligheid en rechtstaatontwikkeling

– 15,5

5.4

Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen

70

Toelichting

Artikel 1

Artikelonderdeel 1.2 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie en economische naamsbekendheid

De verlaging van het uitgavenbudget met EUR 14 miljoen heeft meerdere oorzaken. De organisatie van de Global Entrepreneurship Summit bleef ruim binnen het budget en de liquiditeitsbehoefte voor Netherlands in Business (voorheen Werkplaats) viel lager uit. Uitgaven van de voor Invest NL International bestemde programmafondsen via Development Accelerator (FMO) vielen lager uit vanwege de tragere start van deze nieuwe vraaggestuurde projecten. Tot slot is een betaling aan het Ministerie van LNV voor Centra voor Kennis en Technologie uitgesteld.

Artikelonderdeel 1.3 Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden

Er is een verlaging van het uitgavenbudget met EUR 11,4 miljoen. Voornaamste oorzaak is een later dan geplande start van het programma Challenge Fund for Youth Employment.

Artikel 4

Artikelonderdeel 4.1 Humanitaire hulp

Vanwege humanitaire noden is het budget verhoogd met EUR 10,6 miljoen vanuit de onderbesteding op artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtstaatontwikkeling. De intensivering wordt gebruikt voor het ophogen van de bijdragen aan UNHCR, ICRC, Soedan Humanitarian Fund, Jemen Humanitarian Fund en mogelijk UNRWA.

Artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtstaatontwikkeling

Het budget wordt neerwaarts bijgesteld met EUR 15,5 miljoen, voornamelijk vanwege tegenvallers in de uitvoering van activiteiten van de posten Kabul (Afghanistan), Kampala (Oeganda) en Juba (Zuid-Soedan). De neerwaartse bijstelling wordt binnen het beleidsartikel gebruikt ter dekking van hogere uitgaven op humanitaire hulp en voor het overige voor het terugbrengen van het saldo op beleidsartikel 5.4 Nog te verdelen.

Artikel 5

Artikelonderdeel 5.4 nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen

Het budget voor 5.4 «nog te verdelen» wordt met EUR 70 miljoen teruggebracht tot EUR – 45 miljoen. Het betreft een saldo van teruggaven op diverse artikelen op de BHOS-begroting waaronder Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden (artikel 1.3) en Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling (4.3). Voorts komt EUR 30 miljoen ODA-budget terug van de begroting van Buitenlandse Zaken. Het betreft onder andere budget uit het Europees ontwikkelingsfonds, apparaat en het stabiliteitsfonds. Onderdeel van het saldo is ook een overheveling naar de begroting van Justitie en Veiligheid van EUR 19,5 miljoen voor eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen vanwege een hogere instroomraming van asielzoekers voor 2019. Tot slot is het ODA-budget verhoogd met EUR 30 miljoen als gevolg van een per saldo positieve BNI-bijstelling zoals gemeld bij de Miljoenennota.

3. Toelichting per beleidsartikel

Beleidsartikel 1 Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen

Beleidsartikel 1 Duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen

Bedragen in EUR 1.000

Stand ontwerpbegroting 2019

Stand 1e suppletoire begroting 2019

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting 2019

Mutaties Miljoenennota 2019

Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2019

(1)

(2)

   

(4)=(2+3)

Verplichtingen

410.767

575.177

175

222.009

797.361

 

waarvan garantieverplichtingen

129.000

129.000

   

129.000

               

Uitgaven:

         
               

Programma-uitgaven totaal

532.289

556.726

175

– 30.071

526.830

   

waarvan juridisch verplicht

 

91%

   

100%

               

1.1

Duurzaam handels- en investeringssysteem, incl. MVO

32.553

34.934

0

– 4.346

30.588

               
 

Subsidies

         
   

Beleidsondersteuning, evaluaties en onderzoek

3.623

4.546

 

– 281

4.265

   

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

20.075

21.950

– 500

– 4.200

17.250

               
 

Opdrachten

         
   

Beleidsondersteuning internationaal economisch beleid (non-ODA)

2.185

2.243

0

13

2.256

               
 

Bijdrage aan agentschappen

         
   

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

1.000

1.000

500

273

1.773

               
 

Bijdrage (inter)nationale organisaties

         
   

Contributies internationaal ondernemen (non-ODA)

5.670

5.195

0

– 151

5.044

               

1.2

Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie

107.919

117.042

175

– 14.355

102.862

               
 

Subsidies

         
   

Starters International Business (SIB)/ Programma Strategische Beurzen (non-ODA)

5.200

5.200

0

0

5.200

   

Partners for International Business (PIB) (non-ODA)

5.105

5.105

0

0

5.105

   

Demontratieprojecten, haalbaarheidsstudies en investeringsstudies (DHI) (non-ODA)

5.433

5.433

0

0

5.433

   

Dutch Trade and Investment Fund (non-ODA)

18.229

16.794

0

0

16.794

   

Versterking concurrentiepositie Nederland

9.200

6.500

0

– 2.079

4.421

   

Versterking economische functie

527

570

0

– 564

6

   

Aanvullende opdrachten

3.400

3.400

175

3.986

7.561

   

Overig (non-ODA)

9.225

2.686

0

– 2.686

0

   

Invest NL

9.000

9.000

0

– 3.712

5.288

               
 

Opdrachten

         
   

Wereldtentoonstelling Dubaï

4.300

4.300

0

0

4.300

   

Chinastrategie

0

700

0

– 600

100

   

GES

0

14.500

0

– 4.700

9.800

               
 

Bijdragen aan agentschappen

         
   

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (non-ODA)

32.900

37.454

0

– 4.000

33.454

   

Versterking economische functie (NBSO's via RVO) (non-ODA)

5.400

5.400

0

0

5.400

               

1.3

Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden

391.817

404.750

0

– 11.370

393.380

               
 

Subsidies

         
   

Marktontwikkeling in het kader van private sector development

37.117

37.650

0

0

37.650

   

Wet en regelgeving

3.100

3.100

0

0

3.100

   

Financiele sectorontwikkeling

6.000

10.000

0

– 5.000

5.000

   

Versterking privaat ondernemerschap

55.600

55.600

0

– 7.000

48.600

   

Infrastructuurontwikkeling

80.900

80.900

0

– 10.000

70.900

   

Werkgelegenheid

22.000

11.500

0

– 9.200

2.300

   

Samenwerking bedrijfsleven en PPP's

8.500

8.500

0

– 1.500

7.000

   

Versterking privaat ondernemerschap (non-ODA)

1.500

0

0

0

0

   

Technische assistentie DGGF

5.700

5.700

0

4.300

10.000

   

programma's Dutch Good Growth Fund

20.000

20.000

0

0

20.000

               
 

Leningen

         
   

programma's Dutch Good Growth Fund

35.000

25.000

0

0

25.000

               
 

Garanties

         
   

programma's Dutch Good Growth Fund

13.000

5.000

0

0

5.000

               
 

Opdrachten

         
   

Werkgelegenheid

3.000

10.000

0

– 800

9.200

   

Innovatie

5.000

5.000

0

0

5.000

   

Marktontwikkeling in het kader van private sector development

   

0

10.350

10.350

               
 

Bijdragen aan agentschappen

         
   

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

36.000

36.000

0

0

36.000

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

International Labour Organization

5.700

5.700

0

– 960

4.740

   

Partnershipprogramma ILO

5.500

5.500

0

0

5.500

   

Landenprogramma's ondernemingsklimaat

7.400

25.200

0

– 2.360

22.840

   

Infrastructuurontwikkeling

20.000

20.000

0

0

20.000

   

Bedrijfsmatige technische bijstand

1.500

1.500

0

– 500

1.000

   

Werkgelegenheid

5.000

5.000

0

– 1.800

3.200

   

Marktontwikkeling in het kader van private sector development

6.400

10.000

0

– 3.000

7.000

   

Wet en regelgeving

1.900

5.900

0

0

5.900

   

Financiele sectorontwikkeling

6.000

12.000

0

13.000

25.000

   

Nexus onderwijs en werk

0

0

0

3.100

3.100

               

Ontvangsten

6.491

6.491

0

0

6.491

               

1.10

Ontvangsten duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen

3.491

3.491

0

0

3.491

               

1.30

Ontvangsten DGGF

3.000

3.000

0

0

3.000

Verplichtingen

Extra verplichtingenruimte is er voor infrastructuurontwikkeling subsidies (met name DRIVE, Develop 2 Build, PPFIAF). Daarnaast zijn er nieuwe meerjarige programma’s in de financiële sector (een programma in de MENA-regio door IFC, twee programma’s met de AfDB en een programma met UNCDF). Ook voor duurzame productie is er een nieuw programma (het FarmFit-Fonds van IDH). Verhoging van de verplichtingen wordt verder gebruikt voor de bestrijding van kinderarbeid (voor het Fonds Bestrijding Kinderarbeid via RVO en voor een subsidie aan het partnerschap van Coalitie Stop Kinderarbeid, UNICEF Nederland en Save the Children Nederland). Daar staat een verlaging tegenover van de verplichtingen nu GES binnen de geraamde kosten kon worden gerealiseerd.

Uitgaven

Artikel 1.1

Geen toelichting.

Artikel 1.2

De verlaging van het uitgavenbudget met EUR 14 miljoen heeft meerdere oorzaken. De organisatie van de Global Entrepreneurship Summit bleef ruim binnen het budget en de liquiditeitsbehoefte voor Netherlands in Business (voorheen Werkplaats) viel lager uit. Uitgaven van de voor Invest NL International bestemde programmafondsen via Development Accelerator (FMO) vielen lager uit vanwege de tragere start van deze nieuwe vraaggestuurde projecten. Een betaling aan het Ministerie van LNV voor Centra voor Kennis en Technologie is uitgesteld. Ook zijn uitgaven verschoven naar komende jaren.

Artikel 1.3

Er is een verlaging van het uitgavenbudget met EUR 11 miljoen. Voornaamste oorzaak is een later dan geplande start van het programma Challenge Fund for Youth Employment. Ook zijn er verschuivingen tussen een aantal instrumenten. Het betreft een verhoging voor Nexus onderwijs en werk en verlagingen op Infrastructuurontwikkeling en Werkgelegenheid. Meer aanlooptijd bleek nodig voor de start van lokale PSD-activiteiten. Hieruit zijn de hogere bestedingen voor lopende en nieuwe activiteiten (AFAWA, UNCDF) voor de financiële sector gefinancierd.

Beleidsartikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat

Beleidsartikel 2 Duurzame ontwikkeling, voedselzekerheid, water en klimaat

Bedragen in EUR 1.000

Stand ontwerpbegroting 2019

Stand 1e suppletoire begroting 2019

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting 2019

Mutaties Miljoenennota 2019

Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2019

(1)

(2)

   

(4)=(2+3)

Verplichtingen

461.310

942.976

0

192.551

1.135.527

               

Uitgaven:

         
               

Programma-uitgaven totaal

730.477

730.477

0

– 859

729.618

   

waarvan juridisch verplicht

 

95%

   

100%

               

2.1

Voedselzekerheid

339.295

339.295

0

1.000

340.295

               
 

Subsidies

         
   

Bevorderen inclusieve en duurzame groei in de agrarische sector

27.600

26.558

0

– 6.000

20.558

   

Kennis en capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid

32.000

31.407

0

2.000

33.407

   

Landenprogramma's voedselzekerheid

41.000

41.650

0

10.639

52.289

               
 

Bijdrage aan agentschappen

         
   

realiseren ecologische houdbare voedselsystemen

10.000

10.476

0

– 539

9.937

   

Kennis en capaciteitsopbouw t.b.v. voedselzekerheid

4.000

3.926

0

1.500

5.426

   

Landenprogramma's voedselzekerheid

5.000

5.079

0

0

5.079

               
 

Bijdragen (inter) nationale organisaties

         
   

Kennis en capaciteitsopbouw t.b.v. voedselzekerheid

18.000

17.667

0

2.500

20.167

   

realiseren ecologische houdbare voedselsystemen

23.595

24.720

0

– 8.000

16.720

   

Bevorderen inclusieve en duurzame groei in de agrarische sector

32.000

30.792

0

– 5.100

25.692

   

Landenprogramma's voedselzekerheid

121.100

123.020

0

8.000

131.020

   

Uitbannen huidige honger en voeding

25.000

24.000

0

– 4.000

20.000

               

2.2

Water

193.714

193.714

0

– 2.000

191.714

               
 

Subsidies

         
   

Integraal waterbeheer

27.944

29.075

0

0

29.075

   

Drinkwater en sanitatie

25 357

24.095

0

2.000

26.095

   

(Landenprogramma's) integraal waterbeheer

8.000

8.040

0

– 870

7.170

   

(Landenprogramma's) drinkwater en sanitatie

12.000

12.036

0

0

12.036

               
 

Opdrachten

         
   

Integraal waterbeheer

6.000

6.243

0

0

6.243

   

(Landenprogramma's) integraal waterbeheer

18.000

18.091

0

0

18.091

   

(Landenprogramma's) drinkwater en sanitatie

3.000

3.009

0

0

3.009

               
 

Bijdragen (inter) nationale organisaties

         
   

Integraal waterbeheer

14.000

14.566

0

– 2.000

12.566

   

Drinkwater en sanitatie

22.000

20.905

0

3.707

24.612

   

Landenprogramma's integraal waterbeheer

33.668

33.837

0

– 1.837

32.000

   

Landenprogramma's drinkwater en sanitatie

23.745

23.817

0

– 3.000

20.817

               

2.3

Klimaat

197.468

197.468

0

141

197.609

               
 

Subsidies

         
   

Hernieuwbare energie

18.500

18.500

0

0

18.500

   

Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen en klimaat algemeen

57.729

55.494

0

– 8.029

47.465

   

Nationaal Klimaatfonds

40.000

40.000

0

0

40.000

               
 

Bijdragen (inter) nationale organisaties

         
   

Hernieuwbare energie

24.500

24.500

0

5.029

29.529

   

Duurzaam gebruik natuurlijke hulpbronnen en klimaat algemeen

12.000

11.535

0

– 1.000

10.535

   

Klimaat: algemene vrijwillige en verplichte bijdragen

14.840

14.840

0

– 1.000

13.840

   

GEF

20.750

20.900

0

0

20.900

   

UNEP

7.142

7.142

0

5.000

12.142

   

Landenprogramma's klimaatbeleid

500

2.500

0

0

2.500

   

Centrale klimaat programma's (non-ODA)

1.150

1.700

0

141

1.841

   

Contributie IZA/IZT

357

357

0

0

357

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor artikel 2 neemt toe met EUR 192,5 miljoen voor 2019. Dit wordt veroorzaakt door de verhoging van het budget voor artikelonderdeel 2.2 «Water» met EUR 37 miljoen. Deze vloeit voort uit nieuwe programmeringen voor onder andere Aqua for All (een grootschalig en innovatief sanitatieprogramma), de medefinanciering van een WASH-programma in Niger, de overbruggingsfase voor het FINISH-programma met WASTE en de innovatieve financiering van het Valuing Water Initiative.

Naast de verhoging voor het artikelonderdeel «Water» zijn ook de verplichtingen voor 2019 voor artikelonderdeel 2.1 «Voedselzekerheid» verhoogd (EUR 85,5 miljoen) onder andere voor programma’s voor de groei van de agrarische sector, waaronder een additionele bijdrage aan CABI. Ook zijn verplichtingen voor kennis en capaciteitsopbouw aangegaan, bijvoorbeeld voor de nieuwe fase van het CGIAR-programma en een verhoging van de bijdrage aan het Young-Experts programma.

Verder is het verplichtingenbudget voor 2019 voor artikelonderdeel 2.3 «Klimaat» verhoogd met EUR 70 miljoen. Deze verhogingen zijn bestemd voor nieuwe programmeringen en intensiveringen op klimaat in het algemeen, zoals het Least Developed Countries Fund. Daarnaast is de verhoging bestemd voor additionele verplichtingen op het gebied van hernieuwbare energie, zoals voor de Clean Cooking Alliance.

Uitgaven

Geen toelichting

Beleidsartikel 3 Sociale vooruitgang

Beleidsartikel 3 Sociale vooruitgang

Bedragen in EUR 1.000

Stand

ontwerp

begroting

2019

Stand

1e suppletoire

begroting

2019

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand

2e suppletoire

begroting

2019

Mutaties

Miljoenennota

2019

Overige mutaties

2e suppletoire

begroting

2019

(1)

(2)

   

(4)=(2+3)

Verplichtingen

371.113

743.087

0

– 34.998

708.089

               

Uitgaven:

         
               

Programma-uitgaven totaal

791.093

798.798

0

– 4.258

794.540

   

waarvan juridisch verplicht

 

92%

   

100%

               

3.1

Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids

454.084

449.084

0

0

449.084

               
 

Subsidies

         
   

Landenprogramma's SRGR & hiv/aids

13.000

13.000

0

0

13.000

   

Centrale programma's SRGR & hiv/aids

144.381

134.481

0

5.326

139.807

               
 

Opdrachten

         
   

Landenprogramma's SRGR & hiv/aids

7.000

7.000

0

0

7.000

   

Centrale programma's SRGR & hiv/aids

500

500

0

0

500

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

Unicef

15.000

12.000

0

0

12.000

   

UNAIDS

20.000

20.000

0

0

20.000

   

Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis

55.300

55.300

0

0

55.300

   

UNFPA

70.000

68.000

0

– 12.926

55.074

   

WHO-PAHO

6.713

6.713

0

– 400

6.313

   

Partnershipprogramma WHO

15.216

17.013

0

0

17.013

   

Landenprogramma's SRGR & hiv/aids

77.974

96.100

0

0

96.100

   

Vrouwenrechten en keuzevrijheid.

10.000

10.000

0

8.000

18.000

   

Centrale programma's SRGR & hiv/aids

19.000

8.977

0

0

8.977

               

3.2

Vrouwenrechten en gendergelijkheid

52.439

52.439

0

0

52.439

               
 

Subsidies

         
   

Vrouwenrechten en gendergelijkheid

37.639

28.540

0

0

28.540

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

UNWOMEN

6.000

6.000

0

0

6.000

   

Landenprogramma's vrouwenrechten en gendergelijkheid

4.300

13.399

0

– 2.558

10.841

   

Vrouwenrechten en gendergelijkheid

4.500

4.500

0

2.558

7.058

               

3.3

Maatschappelijk middenveld

220.270

221.475

0

– 4.258

217.217

               
 

Subsidies

         
   

Strategische partnerschappen

203.270

203.270

0

– 4.258

199.012

   

Twinningsfaciliteit Suriname

2.000

3.205

0

0

3.205

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

Strategische partnerschappen

15.000

15.000

0

0

15.000

               

3.4

Onderwijs

64.300

75.800

0

0

75.800

               
 

Subsidies

         
   

Internationale hoger onderwijsprogramma's

37.300

42.300

0

20.000

62.300

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

Onderwijs met perspectief

27.000

33.500

0

– 20.000

13.500

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget op artikel 3 «Sociale vooruitgang» daalt per saldo met EUR 35 miljoen in 2019. Deze verlaging komt vooral doordat geplande nieuwe verplichtingen voor 2019 nu in 2020 zullen worden aangegaan, onder andere doordat identificatie van nieuwe activiteiten vertraging heeft opgelopen.

Uitgaven

Artikelonderdeel 3.1 Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids

Geen toelichting

Artikelonderdeel 3.2 Vrouwenrechten en gendergelijkheid

Geen toelichting

Artikelonderdeel 3.3 Maatschappelijk middenveld

Het uitgavenbudget voor artikelonderdeel 3.3 «Versterking Maatschappelijk Middenveld» daalt met EUR 4,2 miljoen. Deze verlaging is het resultaat van een lagere liquiditeitsbehoefte voor 2019 bij de strategische partnerschappen.

Artikelonderdeel 3.4 Onderwijs

Geen toelichting

Beleidsartikel 4 Vrede en veiligheid voor ontwikkeling

Beleidsartikel 4 Vrede, veiligheid en duurzame ontwikkeling

Bedragen in EUR 1.000

Stand ontwerpbegroting 2019

Stand 1e suppletoire begroting 2019

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting 2019

Mutaties Miljoenennota 2019

Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2019

(1)

(2)

   

(4)=(2+3)

Verplichtingen

631.118

1.111.042

328.000

189.580

1.628.622

               

Uitgaven:

         
               

Programma-uitgaven totaal

787.260

790.260

0

– 4.900

785.360

   

waarvan juridisch verplicht

 

62%

   

100%

               

4.1

Humanitaire hulp

380.017

380.017

0

10.600

390.617

               
 

Subsidies

         
   

Noodhulpprogramma's

25.000

25.000

0

64.400

89.400

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

UNHCR

33.000

33.000

0

0

33.000

   

Wereldvoedselprogramma

36.000

36.000

0

0

36.000

   

UNRWA

13.000

13.000

0

0

13.000

   

Noodhulpprogramma's

269.000

269.000

0

– 53.800

215.200

   

Noodhulpprogramma's non-ODA

1.017

1.017

0

0

1.017

   

Onderwijs

3.000

3.000

0

0

3.000

               

4.2

Opvang en bescherming in de regio en migratiesamenwerking

172.000

172.000

0

0

172.000

               
 

Subsidies

         
   

Opvang in de regio

42.000

42.000

0

0

42.000

   

Migratie en ontwikkeling

12.750

12.750

0

0

12.750

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

Opvang in de regio

96.000

96.000

0

0

96.000

   

Migratie en ontwikkeling

21.250

21.250

0

0

21.250

               

4.3

Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling

235.243

235.243

0

– 15.500

219.743

               
 

Subsidies

         
   

Legitieme en capabele overheid

15.000

15.874

0

– 2.950

12.924

   

Inclusieve politieke processen: vredesdialoog en conflictpreventie

11.000

12.106

0

6.012

18.118

   

Vredesdividend: werkgelegenheid en basisvoorzieningen

30.000

27.321

0

– 5.621

21.700

   

functionerende rechtsorde

18.000

3.951

0

10.324

14.275

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

Legitieme en capabele overheid

10.755

11.381

0

– 5.000

6.381

   

landenprogramma's legitieme en capabele overheid

1.500

0

0

0

0

   

Landenprogramma's functionerende rechtsorde

74.626

113.650

0

– 14.586

99.064

   

Landenprogramma's inclusieve en politieke processen; vredesdialoog en conflictpreventie

2.500

5.000

0

0

5.000

   

Inclusieve politieke processen: vredesdialoog en conflictpreventie

13.862

15.256

0

20.000

35.256

   

Vredesdividend: werkgelegenheid en basisvoorzieningen

26.000

23.679

0

– 23.679

0

   

functionerende rechtsorde

32.000

7.025

0

0

7.025

               

4.4

Noodhulpfonds

0

3.000

0

0

3.000

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

       
   

Noodhulpfonds

0

3.000

0

0

3.000

Verplichtingen

Het belangrijkste deel van ophoging van het verplichtingenbudget wordt veroorzaakt door een verplichting voor humanitaire hulp van de Dutch Relief Alliance, die oorspronkelijk gebudgetteerd stond voor 2018, maar pas in 2019 is gematerialiseerd (EUR 120 miljoen). Voor de realisatie van de voor 2019 begrote programma’s is dus ophoging van het verplichtingenbudget nodig. Daarnaast is het verplichtingenbudget verhoogd vanwege verschillende ophogingen voor opvang in de regio en migratiesamenwerking (in verband met meerjarig subsidiekader Migratie in Ontwikkeling en bijdrage IOM) en voor programma’s voor veiligheid en rechtstaatontwikkeling (Mali regionaal access to justice programma, Wereldbank decentralisatie programma, anticorruptie programma en antiradicaliseringsprogramma, Ethiopië opzet van een meerjarig programma ter ondersteuning van vredesprocessen en politieke governance). De ophoging van het verplichtingenbudget leidt niet tot een ophoging van het kasbudget voor 2019 voor beleidsartikel 4.

Uitgaven

Artikelonderdeel 4.1 Humanitaire hulp

Vanwege humanitaire noden is het budget verhoogd met EUR 10,6 miljoen vanuit de onderbesteding op artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtstaatontwikkeling. De intensivering wordt gebruikt voor het ophogen van de bijdragen aan UNHCR, ICRC, Soedan Humanitarian Fund, Jemen Humanitarian Fund en mogelijk UNRWA. De precieze uitwerking vindt op dit moment nog plaats. Het budget hiervoor is daarom opgenomen onder het saldo van het instrument bijdragen noodhulpprogramma’s. Met betrekking tot UNRWA heeft Nederland in juli 2019 besloten de Algemene Vrijwillige Bijdrage voor UNRWA voorlopig aan te houden (Kamerbrief 26.150, nr. 181 betreffende Nederlandse bijdrage UNRWA). Nederland gaat niet over tot betaling van financiële bijdragen (van zowel de Algemene Vrijwillige Bijdrage als de reguliere eindejaarsbijdrage) totdat de VN opheldering heeft gegeven over de aantijgingen en toereikend heeft opgetreden. Zoals eerder bij uw Kamer onderstreept, vindt het kabinet de hulpverlening die UNRWA biedt van essentieel belang voor de humanitaire situatie op de grond en stabiliteit in de regio. De organisatie verleent de basisvoorzieningen aan vijf miljoen Palestijnse vluchtelingen in de regio.

Artikelonderdeel 4.2 Opvang in de regio

Geen toelichting

Artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtstaatontwikkeling

Het budget wordt neerwaarts bijgesteld met EUR 15,5 miljoen, voornamelijk vanwege tegenvallers in de uitvoering van activiteiten van de posten Kabul (Afghanistan), Kampala (Oeganda) en Juba (Zuid-Soedan). Deze tegenvallers hebben betrekking op vertragingen in de uitvoering van lopende projecten, projectvoorstellen die onvoldoende aan kwaliteitseisen voldoen of die later dan gepland worden aangeleverd. De neerwaartse bijstelling wordt binnen het beleidsartikel gebruikt ter dekking van hogere uitgaven op humanitaire hulp en voor het overige voor het terugbrengen van het saldo op beleidsartikel 5.4 Nog te verdelen i.vm. wijzigingen BNI en/of toerekeningen.

Artikelonderdeel 4.4 Noodhulpfonds

Geen toelichting

Beleidsartikel 5 Versterkte kaders voor ontwikkeling

Beleidsartikel 5 Multilaterale samenwerking en overige inzet

Bedragen in EUR 1.000

Stand ontwerpbegroting 2019

Stand 1e suppletoire begroting 2019

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting 2019

Mutaties Miljoenennota 2019

Overige mutaties 2e suppletoire begroting 2019

(1)

(2)

   

(4)=(2+3)

Verplichtingen

46.957

336.657

0

13.045

349.702

 

waarvan garantieverplichtingen

         
               

Uitgaven:

         
               

Programma-uitgaven totaal

255.005

126.587

30.359

36.614

193.560

   

waarvan juridisch verplicht

 

94%

   

100%

               

5.1

Multilaterale samenwerking

133.057

160.057

0

– 5.396

154.661

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

UNDP

28.000

30.000

0

0

30.000

   

UNICEF

18.000

33.000

0

0

33.000

   

UNIDO

1.950

1.950

0

– 367

1.583

   

Middelenaanvullingen multilaterale banken en fondsen

58.230

58.230

0

0

58.230

   

Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbanken

6.476

6.476

0

– 3.029

3.447

   

Speciale multilaterale activiteiten

9.401

19.401

0

– 2.000

17.401

   

Assistent-deskundigen programma

11.000

11.000

0

0

11.000

               

5.2

Overig armoedebeleid

71.700

81.500

0

2.336

83.836

               
 

Subsidies

         
   

Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling

6.500

6.500

0

807

7.307

   

Voorlichting op het terrein van ontwikkelingssamenwerking

250

250

0

0

250

               
 

Bijdragen (inter)nationale organisaties

         
   

Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling

6.029

11.529

0

– 5.026

6.503

   

Schuldverlichting

52.521

53.304

0

0

53.304

   

Unesco

4.400

4.400

0

– 632

3.768

               
 

Overige

         
   

Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling

2.000

1.930

0

0

1.930

   

Overig

 

3.587

0

– 1.013

2.574

   

Koerverschillen

0

0

0

8.200

8.200

               

5.4

Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen

50.248

– 114.970

30.359

39.674

– 44.937

               

Ontvangsten

73.201

73.201

0

0

73.201

               

5.20

Ontvangsten en restituties met betrekking tot leningen

42.025

42.025

0

0

42.025

               

5.21

Ontvangsten OS

31.176

31.176

0

0

31.176

               

5.22

Koersverschillen OS

pm

pm

pm

0

pm

               

5.23

Diverse ontvangsten non-ODA

0

0

0

0

0

Verplichtingen

Geen toelichting

Uitgaven

Artikelonderdeel 5.1 Multilaterale samenwerking

Voornaamste reden is minder uitgaven voor kapitaalaanvulling AfDB en een verlaging voor speciale multilaterale activiteiten.

Artikelonderdeel 5.2 Overig armoedebeleid

De verhoging is het saldo van een nadelige koersontwikkeling enerzijds en lagere uitgaven voor algemene ODA-activiteiten op de posten anderzijds.

Buitenlandse Zaken werkt met een vooraf vastgestelde wisselkoers ten opzichte van buitenlandse valuta (de corporate rate). Deze koers wordt samen met de presentatie van de begroting vastgesteld. Omdat bij betalingen in buitenlandse valuta gedurende het jaar echter een verschil ontstaat als gevolg van de werkelijk geldende koers, ontstaat er een saldo dat op dit artikelonderdeel wordt verantwoord.

Artikelonderdeel 5.4 nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen

Het budget voor 5.4 «nog te verdelen» wordt met EUR 70 miljoen teruggebracht tot EUR – 45 miljoen. Het betreft een saldo van teruggaven op diverse artikelen op de BHOS-begroting waaronder Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden (artikel 1.3) en Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling (4.3). Voorts komt EUR 30 miljoen ODA-budget terug van de begroting van Buitenlandse Zaken. Het betreft onder andere budget uit het Europees ontwikkelingsfonds, apparaat en het stabiliteitsfonds. Onderdeel van het saldo is ook een overheveling naar de begroting van Justitie en Veiligheid van EUR 19,5 miljoen voor eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen vanwege een hogere instroomraming van asielzoekers voor 2019. Tot slot is het ODA-budget verhoogd met EUR 30 miljoen als gevolg van een per saldo positieve BNI-bijstelling zoals gemeld bij de Miljoenennota.

Naar boven