Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 9 december 2022
Het wegvallen van de bouwvrijstelling veroorzaakt dusdanig significante financiële
risico's voor de initiatiefnemers van het CCS-project Porthos (EBN, Gasunie, Havenbedrijf
Rotterdam), dat zij zich genoodzaakt zien de finale investeringsbeslissing uit te
stellen. Hierdoor loopt het project een vertraging op van mogelijk 2 jaar. Vanwege
de significante bijdrage van Porthos aan de CO2-reductiedoelstelling voor 2030, namelijk 2,5 Mton CO2 per jaar, acht ik deze vertraging zeer onwenselijk. Om deze vertraging, en in het
uiterste geval zelfs mogelijk afstel, te voorkomen, is het noodzakelijk dat Porthos
de reeds ingezette aanbestedingsprocedures voortzet en contracten aangaat met leveranciers
en aannemers.
De initiatiefnemers hebben het rijk verzocht om een garantie. Ik ben voornemens om
deze garantie te verstrekken. Dit is onder voorbehoud van parlementaire goedkeuring.
Het bijgevoegde toetsingskader (bijlage 1) bevat de voorwaarden en uitgangspunten
voor de af te geven garantie. De garantie zal lopen van 12 december 2022 t/m 31 december
2023 en dekt een substantieel deel van de door Porthos aan te gane financiële verplichtingen
met externe partijen benodigd voor de bouw van het project in voornoemde periode.
Dit betekent dat de Staat een deel van het risico overneemt, en uitbetaalt in het
geval dat het Porthos project uiteindelijk niet de benodigde natuurwetvergunning krijgt.
Er is echter een gerede kans dat deze vergunning afgegeven wordt. In dat geval, of
als het project om een andere reden beëindigt wordt, zal er geen uitbetaling plaatsvinden.
De garantie maakt het mogelijk voor Porthos om de benodigde contracten aan te gaan.
De start van de daadwerkelijke aanleg en bouw kan pas beginnen wanneer de benodigde
vergunningen afgegeven zijn. De garantie dekt maximaal 80% van deze kosten, tot een
maximum van € 175,6 miljoen. Over de garantie dient conform het beleidskader risicoregelingen
een marktconforme premie te worden betaald. Deze is becijferd op € 21,9 miljoen. De
dekking van eventuele schade, ter grootte van de maximale omvang van de garantie minus
de te rekenen premie, komt van de EZK begroting, uit ruimte in het budget voor de
SDE middelen. Ik dien hiertoe separaat een Incidentele Suppletoire Begroting 2023
(Kamerstuk 36 271) in bij uw Kamer. In bijlage 2 van deze brief treft u een overzicht (CW3.1) aan waarin
de beleidskeuzes ten aanzien van deze middelen nader worden toegelicht.
De combinatie van de tussenuitspraak van de Raad van State, het first-of a-kind-karakter
van het Porthos project en het feit dat vervolgprojecten voortbouwen op de Porthos-infrastructuur
maken het voor mij verdedigbaar om een deel van het risico van de initiatiefnemers
over te nemen. Tegelijk wil ik benadrukken dat deze garantie eenmalig is. Ik ben niet
voornemens een vergelijkbare regeling te treffen voor toekomstige projecten, uitgevoerd
door staatsdeelnemingen of door marktpartijen, die in de toekomst onzekerheden treffen
in de uitvoering van hun project.
De Minister voor Klimaat en Energie, R.A.A. Jetten