Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 7 oktober 2019
Tijdens het Wetgevingsoverleg Jaarverslag en Slotwet 2018 Koninkrijksrelaties op 20 juni
2019 (Kamerstuk 35 200 IV, nr. 14) heb ik uw Kamer toegezegd het inkoopbeleid van de Rijksdienst Caribisch Nederland
(RCN) toe te lichten. Het betreft de toezegging in reactie op vragen van het lid Diertens
(D66) over het al dan niet lokaal inkopen van producten en diensten door de RCN.
De RCN is een dienst van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
en als zodanig onderdeel van de rechtspersoon der Staat der Nederlanden. Shared Service
Organisatie Caribisch Nederland (SSO-CN) maakt hier onderdeel van uit en verzorgt
de bedrijfsvoeringsfunctie ten behoeve van de RCN. Het handelen van de RCN (en daarmee
ook SSO-CN) is onderworpen aan de Europese aanbestedingsrichtlijnen; in Nederland
geïmplementeerd in de Aanbestedingswet 2012.
Op grond van de Europese aanbestedingsrichtlijnen is het mogelijk om een aantal uitzonderingen
te maken, onder andere voor zuiver lokale opdrachten. In de memorie van toelichting
op de Aanbestedingswet 2012 wordt gesteld dat zuiver lokale opdrachten zonder grensoverschrijdend
belang die buiten de Europese Unie worden verstrekt en uitgevoerd, buiten de reikwijdte
van de Aanbestedingswet vallen. De RCN maakt van deze uitzonderingsbepaling gebruik
en heeft daar beleid op ontwikkeld. De Europese aanbestedingsrichtlijnen bieden de
RCN ook de ruimte adviesdiensten te verlenen ten behoeve van de Openbare Lichamen
van Caribisch Nederland. Zo is de RCN bijvoorbeeld recentelijk gestart met een advies
voor het Openbaar Lichaam Bonaire voor het aanbestedingstraject van de wegen.
Daarnaast plaatst de RCN, binnen de geldende kaders, beleidsaccenten. Een accent is
bijvoorbeeld meer zakendoen met lokale ondernemers en actief bijdragen aan de (verdere)
ontwikkeling van kleine en middelgrote lokale ondernemingen. Dit doet de RCN door
het informeren van lokale partijen over de procedures van de RCN.
Het lid Diertens gaf in haar vragen het voorbeeld van het uitzetten van opdrachten
bij reisbureaus in Nederland in plaats van lokaal. In reactie hierop kan ik aangeven
dat de opdracht met betrekking tot internationale reizen is gegund aan een Nederlandse
partij. Het was mogelijk voor lokale partijen om zich in te schrijven voor deze openbare
aanbesteding; maar één partij heeft echter meegedaan. De geselecteerde partij werkt
wel samen met een reisbureau in Curaçao. Daarnaast wordt een groot deel van de uitgaven
die verband houden met reizen gedaan in Caribisch Nederland, omdat daar gebruik wordt
gemaakt van de hotels, restaurants en autoverhuurbedrijven.
Tabel 1: Aantal opdrachten van de RCN
Tabel 2: Inkoopuitgaven ($) voor opdrachten van RCN lokaal en in Nederland
De praktijk toont aan dat de RCN voornamelijk lokaal inkoopt, zowel in het aantal
opdrachten als in inkoopuitgaven (zie bovenstaande tabellen), en gedeeltelijk in Nederland.
Veel van de uitgaven in Nederland zijn opdrachten die vallen onder Rijksbrede raamovereenkomsten.
Voor dergelijke opdrachten is het niet toegestaan om deze producten lokaal in te kopen.
Een voorbeeld daarvan zijn de raamovereenkomsten op ICT-gebied.
Het is de ambitie van de RCN om verder met de Openbare Lichamen samen te werken en
hen te helpen bij een inkoopbeleid waarbij het stimuleren van de lokale economie voorop
staat. Ook blijft de RCN ernaar streven om zoveel mogelijk lokaal in te kopen en de
lokale markt te betrekken bij opdrachten van de RCN.
De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
R.W. Knops