35 152 Wijziging van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur in verband met diverse uitbreidingen van de toepassingsmogelijkheden daarvan alsmede enkele overige wijzigingen

Nr. 10 BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 december 2020

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de uitvoering van de motie van de leden Den Boer (D66) en Diertens (D66) van 5 maart jl. In de motie heeft uw Kamer gevraagd te bezien of de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) of een op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES of BES-eilanden) toegesneden variant daarop zinvol en wenselijk is, en uw Kamer daarover voor 31 december 2020 te informeren.¹

In de beantwoording van schriftelijke vragen van 4 februari jl. van enkele leden van de commissie Koninkrijksrelaties uit de Tweede Kamer is de toenmalig Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hier ook op ingegaan.²

Bibob

In Caribisch Nederland wordt al enige tijd gewerkt aan een Bibob-variant voor de BES-eilanden. Hiertoe is een pilot vormgegeven door de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, Korps Politie Caribisch Nederland (KPCN), het Openbaar Ministerie (OM) en het Ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV). De pilot is gericht op het verkennen van praktische oplossingen om de informatiepositie van de openbare lichamen ten opzichte van vergunningaanvragers te versterken. Aan de hand van de uitkomsten van de pilot zal worden bezien hoe bestaande werkprocessen ten aanzien van vergunningverlening versterkt kunnen worden. Daarbij is het van belang dat de drie eilanden gezamenlijk optrekken zodat een waterbedeffect naar een van de andere openbare lichamen voorkomen wordt.

In de eerste overleggen tussen de verschillende openbare lichamen, het KPCN en het OM zijn de bouw- en drank- en horecavergunningen benoemd als vergunningen voor de branches waarin het risico het grootst is dat met de vergunning strafbare feiten zullen worden gepleegd of uit strafbare feiten verkregen voordelen zullen worden benut. Hierin ligt de focus met name op het aanscherpen van vragenformulieren om een beter beeld te kunnen vormen van de vergunningaanvragers, ter bescherming van de eigen integriteit van de openbare lichamen.

Voor enkele eilanden waren de besprekingen ter voorbereiding op de uitvoering van de pilot reeds in gang gezet. Er is echter vertraging opgetreden door COVID-19, maar de pilot kan van start gaan zodra enkele juridische vraagstukken omtrent de (on)mogelijkheden voor gegevensverwerking en informatiedeling zijn beantwoord.

RIEC CN

Begin 2019 bood ik uw Kamer het Veiligheidsbeeld BES 2018 aan.³ Hierin wordt ingegaan op het probleem van georganiseerde criminaliteit op de BES, waarbij kan worden gedacht aan financieel-economische delicten als witwassen. De aanpak hiervan op de BES-eilanden is inmiddels geprioriteerd en geïntensiveerd. Stijgende bewustwording komt het zicht op de aard, ernst en omvang van ondermijning van het openbaar bestuur op de BES-eilanden ten goede. Een adequate infrastructuur voor bestuurlijke informatie-uitwisseling ten aanzien van een criminele omgeving helpt ook het zicht hierop te verbeteren en is van grote toegevoegde waarde voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit.

In Caribisch Nederland hebben de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius, Saba en KPCN, OM en Koninklijke Marechaussee een eerste aanzet gedaan om de mogelijkheden voor het opzetten van een Regionaal Informatie- en Expertisecentrum in Caribisch Nederland (RIEC CN) te onderzoeken. De verdere verkenning wordt voor een stuurgroep RIEC-CN uitgevoerd door een ervaren kwartiermaker in samenwerking met het hoofd Landelijk Informatie- en Expertisecentrum (LIEC). Vanuit mijn departement worden de ontwikkelingen in Caribisch Nederland ondersteund door het bekostigen van deze kwartiermaker, wiens eindrapport moet leiden tot een voorstel om het RIEC-CN te realiseren. Onderdeel daarvan is ook om de bestaande wettelijke mogelijkheden voor gegevensverwerking en informatiedeling te verkennen.

Vervolg

Eerder is door de gezaghebbers van de BES-eilanden de invoering van een Wet Bibob voor Caribisch Nederland voorgesteld, uit een behoefte aan mogelijkheden om bedrijven (rechtspersonen) te controleren bij het aanvragen van vergunningen. Daarmee bestaat de wens lokaal. Of de Wet Bibob of een op de BES-eilanden toegesneden variant daarop ook zinvol is, wordt nu bezien met de beschreven pilot. Wanneer deze pilot is afgerond is, zal ik uw Kamer over de uitkomsten daarvan verder over informeren.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

---

1 Kamerstuk 35 152, nr. 8

2 Kamerstuk 33 845, nr. 41

3 Kamerstuk 35 000 IV, nr. 42