34 950 B Jaarverslag en slotwet Gemeentefonds 2017

Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 afzonderlijk bij wet vastgesteld en dus ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2017 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het gemeentefonds.

Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Fvw)

Als gevolg van artikel 5, eerste lid van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet (IFvw), hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, K.H. Ollongren

De Staatssecretaris van Financiën, M. Snel

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Onderdeel uitgaven, verplichtingen en ontvangsten

Uitgaven

In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2017 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met – € 102.567.000 gewijzigd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.

Tabel 1: Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds (x € 1.000):

Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2017

 

27.193.169

Stand uitgavenbedrag 1e suppletoire begroting 2017

 

27.821.956

Stand uitgavenbedrag 2e suppletoire begroting 2017

 

28.008.814

     

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2017:

   

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

– 1.181

 

2) Verhoogde Asielinstroom

– 78.415

 

3a) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2016

– 1.591

 

3b) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2017

13.845

 

4) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2017

– 2

 

5) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2017

– 34.918

 

6) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkering sociaal domein 2017

– 305

 

Totaal mutaties bij slotwet

 

– 102.567

Stand uitgavenbedrag slotwet begroting 2017

 

27.906.247

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

1.530

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Waarderingskamer

 

2.441

Waarvan uitgavenbedrag Budget A+O-fonds

 

6.640

Waarvan uitgavenbedrag Bijdrage aan VNG

 

74.689

Waarvan uitgavenbedrag Bijdrage gemeenten inzake KING

 

7.464

Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

15.555.457

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen

 

1.290.729

Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1.136.719

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkering sociaal domein

 

9.830.578

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

Het gerealiseerde bedrag komt door de slotwetmutatie € 1.181.000 lager uit dan na de stand 2e suppletoire begroting 2017 werd geraamd. Het budget voor 2017 is niet volledig tot besteding gekomen. Een deel hiervan zal alsnog in 2018 tot besteding komen. Daarom zullen de uitgaven «Kosten Financiële verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2018 met een maximum bedrag van € 1 miljoen opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.

2) Verhoogde asielinstroom

Met de Ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Financiën is overeen gekomen dat de niet in 2017 benodigde middelen voor Verhoogde Asielinstroom doorgeschoven worden naar 2018. Daarom zal de begroting van het gemeentefonds bij Voorjaarsnota 2018 met hetzelfde bedrag worden opgehoogd. Het betreft een totaalbedrag van € 78.415.000, waarvan € 27.991.000 voor de decentralisatie-uitkering Participatie en integratie en € 50.424.000 voor de decentralisatie-uitkering Partieel effect.

3a) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2016

In de 1e suppletoire begroting 2017 zijn de mutaties wijziging betalingsverloop 2016 voor de verschillende uitkeringen in de begroting van het gemeentefonds verwerkt. In de loop van 2017 is een openstaande verplichting voor de algemene uitkering 2014 afgeboekt, omdat deze niet meer tot betaling is gekomen. Daarmee samenhangend wordt de mutatie wijziging betalingsverloop 2016 in de slotwet 2017 verlaagd.

3b) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2017

De uitbetalingen aan gemeenten in 2017 blijken hoger te zijn dan bij de 2e suppletoire begroting 2017 werd verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 13.845.000.

De reden van het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor1 niet definitief is de omvang van betalingen aan de gemeenten kan afwijken ten opzichte van wat in de begroting vermeld staat. De oorzaak ligt bij het verschil tussen raming van de verdeelmaatstaven voor de bepaling van voorlopige uitkeringsfactor en de verdeelmaatstaven die bij de betalingen worden gebruikt. Indien bij de betalingen de definitieve verdeelmaatstaven niet beschikbaar zijn, worden de gegevens van het vorige jaar gebruikt. Op het moment dat de definitieve gegevens beschikbaar komen, kan het gat tussen begroting en uitbetaling gedicht worden door de uitkeringsfactor aan te passen. Het onderdeel wijziging betalingsverloop algemene uitkering zal bij 1e suppletoire begroting 2018 dan ook met dit bedrag neerwaarts worden bijgesteld. Deze mutatie bij 1e suppletoire begroting 2018 heeft dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2017.

4, 5 en 6) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen en integratie-uitkeringen 2017

Het blijkt dat bij deze uitkeringen lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij de 2e suppletoire begroting 2017 werd verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 2.000 bij de integratie-uitkeringen, € 34.918.000 bij de decentralisatie-uitkeringen en € 305.000 bij de integratie-uitkering sociaal domein. In tabel 2 wordt een specificatie gegeven van deze bedragen. Deze onderdelen zullen bij 1e suppletoire begroting 2018 opwaarts worden bijgesteld. Deze mutaties in de uitgaven bij 1e suppletoire begroting 2018 hebben dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2017.

Tabel 2: Specificatie Integratie- en decentralisatie-uitkeringen 2017 (x € 1.000)
 

Budget na NJN

Slotwet

Budget totaal

Uitgegeven

Verschil

Integratie-uitkeringen

         

Correctie waterschapswegen (knelpunten verdeelproblematiek)

3.451

 

3.451

3.451

0

Wmo

1.244.921

 

1.244.921

1.244.921

0

WUW-middelen

1.599

 

1.599

1.599

0

VTH-taken

40.758

 

40.758

40.758

0

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2016

2

 

2

0

– 2

SUBTOTAAl IU (excl. Social domein)

1.290.731

0

1.290.731

1.290.729

– 2

IU Sociaal Domein

         

IU Sociaal Domein

9.830.578

 

9.830.578

9.830.578

0

Wijziging betalingsverloop IU Sociaal Domein 2016

305

 

305

0

– 305

Subtotaal IU Sociaal Domein

9.830.883

0

9.830.883

9.830.578

– 305

Decentralisatie-uitkeringen

         

A58 Aansluiting Goes

3.796

 

3.796

3.796

0

Actieplan luchtkwaliteit

6.000

 

6.000

6.000

0

Arbeidsmarktregio Groningen

100

 

100

100

0

Arbeidsparticipatie mensen met een psychische beperking

2.565

 

2.565

2.565

0

Basisregistratie Grootschalige Topografie

633

 

633

633

0

Beeldende kunst en vormgeving

13.500

 

13.500

13.500

0

Beter benutten

322

 

322

322

0

Bevolkingsdaling

11.347

 

11.347

11.347

0

Bodemsanering

67.011

 

67.011

67.009

– 2

Bonus beschut werk

1.156

 

1.156

1.156

0

BRP centralisering inschrijving vergunninghouders

4.731

 

4.731

4.731

0

Burger Alert Real Time

200

 

200

200

0

Buurtsportcoaches

58.012

 

58.012

58.012

0

Chemische stoffen

50

 

50

50

0

City Deal Inclusieve stad

206

 

206

206

0

City Deal Zorg en veiligheid

105

 

105

105

0

Dialoog Sinterklaasintocht

45

 

45

45

0

E-formulieren

50

 

50

50

0

Economische Zelfstandigheid

885

 

885

885

0

Energiebesparing koopsector (innovatieve aanpak)

7.550

 

7.550

7.550

0

Erfgoed en ruimte

67

 

67

66

– 1

Faciliteitenbesluit opvangcentra

6.148

 

6.148

6.148

0

Fort Oranje

5.300

 

5.300

5.300

0

Frictiekosten Energieloket

25

 

25

25

0

Gezond in de stad

19.846

 

19.846

19.846

0

Grensoverschrijdende arbeidsbemiddeling

1.400

 

1.400

1.400

0

Groeiopgave Almere

7.671

 

7.671

7.671

0

Herstructurering Wsw Oost-Groningen

2.000

 

2.000

2.000

0

Huisvesting Onderwijs Asielinstroom

8.000

 

8.000

0

– 8.000

Interreg V Projectstimuleringsregeling

237

 

237

237

0

Jeugd

21.700

 

21.700

21.700

0

Kansen voor alle kinderen

85.000

 

85.000

85.000

0

Klantprofielen in arbeidsmarktregio's

3.100

 

3.100

3.098

– 3

Leeuwarden Europese Culturele Hoofdstad 2018

1.653

 

1.653

1.653

0

LHBT emancipatiebeleid

1.634

 

1.634

1.634

– 1

Maak Verschil

388

 

388

388

0

Maatschappelijke opvang

385.057

 

385.057

385.057

0

Meetsysteem van Geluidsnet

36

 

36

36

0

MIRT Onderzoek A2

10

 

10

10

0

Nationaal Cultureel-Wetenschappelijk Instituut

17

 

17

17

0

Ondersteuning Raadsman Loppersum

944

 

944

944

0

Pilot begeleiding kunstenaars

89

 

89

88

– 1

Pilot Nederlandse Kernwaarden

187

 

187

186

– 1

Regionet

4.508

 

4.508

4.508

0

RSP Zuiderzeelijn

36.277

 

36.277

36.277

0

Scholenprogramma Groningen

3.000

 

3.000

3.000

0

Small Business Innovation Research

173

 

173

173

0

Twinning arbeidsbemiddeling

221

 

221

221

0

Veiligheidshuizen

7.700

 

7.700

7.699

– 1

Verander- en versnellingstrajecten Sociaal Domein

2.100

 

2.100

2.100

0

Vergoeding Tweede Kamer verkiezingen

1.336

 

1.336

1.335

– 1

Verhoogde asielinstroom: partieel effect

139.835

– 50.424

89.411

76.944

– 12.467

Verhoogde asielinstroom: participatie en integratie

77.623

– 27.991

49.632

42.712

– 6.920

Versterking gemeentelijke aanpak jihadisme

5.801

 

5.801

5.801

0

Versterking peuterspeelzaalwerk

35.000

 

35.000

35.000

0

Voorschoolse voorziening peuters

20.000

 

20.000

20.000

0

Voorzieningenniveau Eindhoven

900

 

900

900

0

Vrouwenopvang

118.671

 

118.671

118.671

0

Wachtlijsten internationaal onderwijs

5.350

 

5.350

5.350

0

We can young

98

 

98

98

0

Weerbaar opvoeden

57

 

57

57

0

Woon- en leefbaarheidsonderzoek Appingedam

95

 

95

95

0

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2016

62.534

 

62.534

55.011

– 7.523

TOTAAL DU

1.250.052

– 78.415

1.171.637

1.136.719

– 34.918

           

TOTAAL IU en DU

12.371.666

– 78.415

12.293.251

12.258.026

– 35.225

Verplichtingen

In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2017 is het verplichtingenbedrag met – € 79.602.000 gewijzigd.

Tabel 3: Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds (x € 1.000):

Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2017

 

27.193.169

Stand verplichtingenbedrag 1e suppletoire begroting 2017

 

27.763.991

Stand verplichtingenbedrag 2e suppletoire begroting 2017

 

27.950.849

     

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2017:

   

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

– 1.187

 

2) Verhoogde asielinstroom

– 78.415

 

Totaal mutaties bij slotwet

 

– 79.602

Stand verplichtingenbedrag slotwet begroting 2017

 

27.871.247

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

1.524

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Waarderingskamer

 

2.441

Waarvan verplichtingenbedrag Budget A+O-fonds

 

6.640

Waarvan verplichtingenbedrag Bijdrage aan VNG

 

74.689

Waarvan verplichtingenbedrag Bijdrage gemeenten inzake KING

 

7.464

Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

15.548.079

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen

 

1.290.729

Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1.109.103

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkering sociaal domein

 

9.830.578

De wijziging van het verplichtingenbedrag is het saldo van een aantal mutaties. Voor de verklaringen van de in de tabel weergegeven mutaties wordt verwezen naar de verklaringen bij de overeenkomende mutaties van de «uitgaven».

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2017 worden de ontvangsten met – € 102.567.000 gewijzigd.


X Noot
1

De uitkeringsfactor is de verhouding tussen de voeding van het gemeentefonds en de totale landelijke uitkeringsbasis. De voeding van het gemeentefonds is de jaarlijkse omvang van het gemeentefonds zoals wordt vastgesteld via de normeringsystematiek. De uitkeringsbasis wordt berekend via vermenigvuldiging van het aantal eenheden van een set van verdeelmaatstaven met bijbehorende gewichten (bedragen per eenheid).

Naar boven