34 700 Kabinetsformatie 2017

Nr. 52 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 november 2017

Vandaag heeft de Kiesraad bekend gemaakt dat zij als centraal stembureau heeft vastgesteld dat er voldoende geldige verzoeken zijn ingediend om een raadgevend referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 (Wiv 2017) te houden. Volgens artikel 56 eerste lid van de Wet op het raadgevend referendum, zal het referendum plaatsvinden op dezelfde dag als de dag van de gemeenteraadsverkiezingen in casu 21 maart 2018. Het kabinet zal de uitslag van het referendum in overweging nemen, conform de bepalingen van de Wet raadgevend referendum. Het kabinet doet dit zorgvuldig.

Eén van de belangrijkste nieuwe waarborgen die in de Wiv 2017 is opgenomen is de toets door de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) die vooraf dient te gaan aan de inzet van diverse bevoegdheden. In de benoemingsprocedure van de leden van de TIB zijn de belangen van zorgvuldigheid en onafhankelijkheid stevig verankerd. Een Commissie van Advies bestaande uit de vicepresident van de Raad van State, de president van de Hoge Raad en de Nationale ombudsman zal een aanbeveling doen aan uw Kamer van kandidaten van elke te vervullen vacature. Uw Kamer doet hierop een voordracht aan de betrokken ministers. Een veiligheidsonderzoek van de zwaarste categorie alsmede een grondige inwerkperiode garanderen eens te meer de noodzakelijke zorgvuldigheid. Het is mij inmiddels gebleken dat deze uitgebreide procedure extra tijd zal vergen. Om die reden zal de Wiv 2017 niet op 1 januari 2018 in werking treden, zoals was beoogd. Een inwerkingtreding van de wet op 1 mei 2018 lijkt haalbaar¹.

In het regeerakkoord wordt de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten expliciet genoemd. Door de technologische ontwikkelingen blijven steeds grotere delen van de communicatie van kwaadwillenden buiten het zicht van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Terroristen, vijandige hackers en (militaire) opponenten communiceren net als iedereen steeds meer in bits en bytes. Voor de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten is een gemoderniseerd wettelijk kader noodzakelijk om zicht te (blijven) houden op de dreigingen. Daarom blijft een nieuw wettelijk kader van belang voor het behouden van de juiste balans tussen veiligheid en bescherming van de privacy.

Ik zeg u hierbij toe dat ik binnenkort in een brief aan uw Kamer nader inga op de uitgangspunten die het kabinet inzake de Wiv 2017 heeft opgenomen in het regeerakkoord.

Hiermee wordt tevens voldaan aan het verzoek van het lid Klaver gedaan bij de regeling van 31 oktober 2017 (Handelingen II 2017/18, nr. 15, Regeling van Werkzaamheden).

Mede namens de Minister van Defensie,

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, K.H. Ollongren

---

1 Dit betreft overigens niet de artikelen van de Wiv 2017 benodigd voor het in gang zetten van de benoemingsprocedure van de leden van de TIB alsmede van de afdeling Klachtenbehandeling van de CTIVD. Die artikelen zijn reeds op 1 september 2017 in werking getreden.