Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 december 2023
Om de natuur in balans te brengen met de leefomgeving wordt samen met provincies voortvarend
gewerkt aan het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), ik bedank de provincies
daarbij voor de prettige samenwerking. Het NPLG is gericht op een toekomstbestendige
inrichting van het landelijk gebied. Daarin is een belangrijke plek voor toekomstbestendige
landbouw, leefbaarheid en omgevingskwaliteit. Samen met provincies, sectorpartijen
en bovenal de inwoners en ondernemers in de gebieden maken we de juiste keuzes met
het oog op het veranderende klimaat (water en bodem sturend), een veerkrachtige natuur
en een toekomstbestendige agrarische sector.
Voor de natuur en de samenleving is het van belang om voortgang in de ontwikkeling
van het NPLG te houden zodat provincies hun gebiedsprogramma’s verder vorm kunnen
geven. Daar komt bij dat het NPLG een belangrijke bouwsteen is voor de bredere ruimtelijke
puzzel die het komend jaar wordt gelegd in het kader van NOVEX en het voeden van de
nieuwe nota Ruimte. Deze maand verschijnen ook andere bouwstenen: het ontwerp programma
Integraal riviermanagement (IenW), de brief over de uitwerking van mobiliteitsdoelen
visie 2050 (IenW), de beleidslijn Grip op grootschalige bedrijfsvestigingen (EZK en
BZK) en visie Voedsel op zee en andere grotere wateren (LNV). Daarnaast is ook de
notitie reikwijdte en detailniveau voor het programma Ruimte voor Defensie gereed,
als onderdeel van de M.e.r-procedure voor dat programma. Door het ontwerp-NPLG nu
te publiceren kunnen de belangen van natuur, landbouw, water en bodem op een volwaardige
manier worden meegewogen in de bredere ruimtelijke puzzel.
De ministerraad heeft daarom op 15 december jl. ingestemd met het ter inzage leggen
van het ontwerp-Nationaal Programma Landelijk Gebied. Ik bied uw Kamer, mede namens
de Ministers van BZK en IenW, hierbij een afschrift van het ontwerp-NPLG aan. De termijn
voor het indienen van zienswijzen loopt van 16 januari 2024 tot 26 februari 2024.
Door de terinzagelegging kunnen ideeën en opvattingen over het NPLG uit de samenleving
worden opgehaald. Parallel daaraan worden bijeenkomsten voor maatschappelijke organisaties
georganiseerd om over het ontwerp-NPLG in gesprek te gaan. Gelijktijdig met het ontwerp-NPLG
is ook de planMER gepubliceerd.
De terinzagelegging is daarmee nadrukkelijk geen finale besluitvorming over het NPLG.
De kennis en informatie die wordt opgehaald kunnen enerzijds gebruikt worden om het
NPLG en de PPLG’s verder vorm te geven en kunnen anderzijds dienen als belangrijke
input voor de formatie en het volgende kabinet om keuzes te maken over de opgaven
binnen het landelijk gebied. In een nieuwe fase kan het NPLG, uiteraard na het gesprek
met uw Kamer, worden vastgesteld door het nieuwe kabinet. De terinzagelegging van
het ontwerp-NPLG helpt om de besluitvorming hierop voor te bereiden. Doordat we dit
nu doen wordt geen tijd verloren met de gebiedsgerichte aanpak.
Om de doelen binnen het NPLG te behalen is alleen het NPLG onvoldoende. Ik begrijp
de oproep van de medeoverheden en gebiedspartners goed om binnen afzienbare tijd meer
invulling te geven aan onder andere de ontwikkelrichtingen van de landbouw, vergoedingen
voor groenblauwe diensten en generieke normen bijvoorbeeld ten aanzien van de veedichtheid.
Het kabinet betreurt het dat het landbouwakkoord niet gesloten is. Het landbouwakkoord
had een groot deel van de gevraagde duidelijkheid kunnen geven. Het is dan ook van
groot belang dat finale besluitvorming over het vaststellen van het NPLG gepaard gaat
met een helder perspectief voor de landbouwsector en de benodigde financiële kaders
om deze transitie vorm te geven. De komende periode bekijkt het kabinet samen met
de provincies of er nu al onderdelen zijn waar we gezamenlijk in op kunnen trekken
binnen de kaders van de demissionaire status van dit kabinet.
De Minister voor Natuur en Stikstof, C. van der Wal-Zeggelink